De Jager moet banken splitsen

Geen categoriemrt 08 2012, 20:29
De zogenaamde systeembanken hangen als een molensteen om onze nek. De openbare nutsfunctie moet worden afgescheiden van de casino-activiteiten.
Wat is er leuker voor bonusverslaafde bankiers dan gokken met het geld van Henk en Ingrid? Bij winst is het Kassa! voor de bankier en voor verlies moet de belastingbetaler opdraaien. Want als zo'n systeembank het loodje legt dan zijn de rapen gaar. Er komt niet langer geld uit de pinautomaat, het betalingsverkeer raakt ontregeld en komt wellicht helemaal plat te liggen. Spaarders worden nerveus en gaan gekke dingen doen. Kortom, een totale ontwrichting van de samenleving dreigt.
En met deze dreiging houden die systeembanken de overheid, en dus de belastingbetaler, in gijzeling. Want als het dreigt mis te gaan met zo'n bank dan moet de minister van financiën ingrijpen. Hij moet zo'n bank voor veel te veel geld overnemen, zoals minister Bos deed tijdens de bankencrisis een paar jaar terug. En de spaartegoeden moeten tot een hoger bedrag worden gegarandeerd. Formeel is het depositogarantiestelsel een onderlinge regeling van de bankensector, maar als het helemaal misgaat is uiteindelijk de minister van financiën en dus de belastingbetaler de klos.
Het is wel duidelijk dat hier een probleem ligt. En de aangewezen oplossing is splitsing van de banken. Het betalingsverkeer en de spaarbankfunctie moeten in 'consumentenbanken' rigoureus worden afgescheiden van de overige, meer risicovolle activiteiten die in 'zakenbanken' worden ondergebracht. De Tweede Kamer - in navolging van de Commissie-De Wit - wil het, hoogleraren als Arnoud Boot (UvA) en Harald Benink (Tilburg) pleiten ervoor, in het buitenland is wetgeving in deze geest in voorbereiding, en in alle bescheidenheid mag ik hieraan toevoegen dat ik op deze site er ook herhaaldelijk voor heb gepleit.
Er is alleen één probleem: minister Jan Kees de Jager - ongetwijfeld zwaar onder druk gezet door de bankenlobby - wil niet. Hij bereidt wel wetgeving voor om te kunnen ingrijpen op het moment dat een bank al bijna failliet is, zeg maar: splitsen als het misschien al te laat is. Een belangrijk argument van de minister komt volgens De Pers op het volgende neer:

De vraag is waarom De Jager de aanbevelingen van de commissie-De Wit negeert. Een van de argumenten die telkens terugkomt, is dat met name huishoudens te weinig sparen, waardoor de banken geld moeten lenen. Dat is een duurdere vorm van financiering dan spaargeld, waarvoor je maar zo’n 3 procent rente krijgt. In het buitenland zijn banken minder afhankelijk van leningen, daar wordt meer gespaard, impliceert De Jager.

Eerlijk gezegd kan ik als eenvoudige krantenlezer hier geen chocola van maken. Dat in Nederland minder wordt gespaard dan elders is in een situatie met gesplitste banken immers niet relevant. De consumentenbanken hebben dan tot taak het beschikbare spaargeld zo veilig mogelijk te beleggen; of dat meer of minder is dan in andere landen doet daarbij in het geheel niet ter zake. Dit laatste geldt ook voor de zakenbanken, die na de splitsing immers helemaal niet over spaargeld mogen beschikken.
De NRC verwoordt de bezwaren van de minister aldus:

De banken hebben volgens de minister een groot gat tussen de hoeveelheid spaargeld en de uitstaande leningen. Als een bank geen zakendeel meer heeft om dat gat te vullen, kunnen banken minder geld uitlenen.

De kredietverlening zou door de splitsing dus in de knel komen. Het is de vraag of dit zo'n vaart zal lopen. Je krijgt misschien wel wat meer segmentatie: het beschikbare spaargeld wordt door de consumentenbanken gebruikt voor kredieten met een laag risico en andere kredieten worden door de zakenbanken gefinancierd met geld dat op de kapitaalmarkt wordt aangetrokken. 'Dat kost meer, maar dat hoort ook bij meer risico', aldus hoogleraar Benink.
Het is te hopen dat de Tweede Kamer minister De Jager hier niet mee laat wegkomen, maar voet bij stuk houdt en de splitsing gaat doordrukken.
Ga verder met lezen
Dit vind je misschien ook leuk
Laat mensen jouw mening weten