De desastreuze gevolgen van de eurocrisis voor Nederland (update)

Update: Hier vind u de Nederlandse versie van het rapport: 'Risicorapportage Financiële Markten 2013'

Dit CPB rapport is een uitvloeisel van de bevindingen van de Commissie De Wit, die zoals u wellicht nog weet, onderzoek deed naar de (oorzaken van de ) financiële problemen in het financiële stelsel en de maatregelen die waren genomen door de Nederlandse regering. Er werd toen afgesproken dat éénmaal per jaar het CPB (en DNB) verslag zouden doen van hun voortgangs bevindingen. Dit onderhavige rapport is hiervan de resultante al bevreemdt het me waarom dat in de Engelse taal is opgesteld. Zitten er wellicht mensen in de Tweede Kamer die geen Nederlands kunnen lezen?

Hoe dan ook, het paper opent al meteen met een weinig aan de verbeelding overlatende conclusie:

En die risico's liegen er niet om. Volgens het Financieel Jaarverslag van het Rijk zijn de verstrekte garanties uit hoofde van het ESM inmiddels opgelopen tot 260 miljard en voor andere sectoren, waaronder de huizenmarkt tot 246 miljard. Ik citeer het rapport:

Dat is geen klein bier meer, maar bedreigt onze toch al veel te hoge staatsschuld, momenteel 450 miljard, in ernstige mate. De hoge hypotheekschulden van de private huishoudens, de oplopende werkloosheid en de miljardentransfers naar zwakke eurolanden vormen een heuse bedreiging voor het herstel van onze economie. Het rapport weer:

Kommer en kwel dus. Maar dit is nog niet alles.

Omdat het volstrekt onduidelijk is hoe de rotte schulden van de Europese bankensector afgewikkeld gaan worden, loopt de Nederlandse financiële sector ook hier hoge risico's. Maar het CPB wijst ook terecht op de zwakke vermogenspositie van de Nederlandse bankensector (mede het gevolg van de gedeeltelijk onder water staande hypotheken portefeuille). Zij veroordeel de plannen van de sector om (een deel van de) hypotheekportefeuiile over te hevelen naar de pensioenfondsen, maar pleit zeer terecht voor een vermogenspositie verbetering door directe kapitaalversterking door de aandeelhouders van de banken. Die hebben daar natuurlijk geen trek in, want dan daalt hun winst per aandeel en hun rendement op de 'financials', zoals de bankaandelen in het jargon worden aangeduid, staan toch al onder druk de laatste jaren.

Het geld is op, de kredietkraan dicht. Wat dat betekent voor de financiering van het Middenbedrijf, voor het broodnodige economisch herstel, laat zich raden... En de Nederlandse bankensector is kwetsbaar, niet in de laatste plaats door een relatief hoge derivatenpositie..

Weliswaar is door de briljante bluf van Supermario's OMT de rente op de staatsobligaties van de zwakke landen aanmerkelijk gezakt, maar meer dan tijd winnen heeft dit niet opgeleverd natuurlijk, want het onderliggende probleem, de one-size-fits-none problematiek wordt er niet mee opgelost. Dat probleem blijft gewoon bestaan.

En nu Dijsselbloem heeft aangekondigd dat wat hem betreft het IMF kan opdonderen uit de troika, daarin bijgevallen door de Duitse Finanzminister Wolfgang -das Schlimmste ist Vorbei-Schäuble, ligt de weg open naar een 'waarachtige monetaire en economische unie'.

Als het doel daarvan niet zo doorzichtig was zou je er nog in kunnen tuinen ook. Maar dat leg ik wel uit in een volgende column.