PvdA draait: wapenleveranties aan Indonesië plots wel goed

Het kabinet liet gisteren in een brief aan de Tweede Kamer weten de uitvoer van scheepsonderdelen en -technologie te zullen goedkeuren. Een Nederlands bedrijf gaat voor 345 miljoen euro aan materieel aan de oud-kolonie leveren dat moet worden gebruikt om fregatten in Roemenië en Indonesië zelf te bouwen.

Opvallend, aangezien de man die nu minister van Buitenlandse Zaken is vorig jaar nog fel tegen de export van honderd Nederlandse Leopard-tanks was. Er zou zo'n 200 miljoen met die deal zijn gemoeid.

De PvdA, en andere oppositiepartijen, uitten destijds kritiek, omdat ze vreesden dat de tanks konden worden ingezet op de Molukken en Papoea, grotendeels christelijke delen van 's werelds grootste moslimland. Het kabinet van CDA en VVD gaf toe dat er "interne spanningen" waren, maar deelde de zorg van de oppositie, waaronder de PVV, niet.

De verkoop van de Nederlandse tanks ging niet door. Indonesië kocht ze later van de Duitsers.

Om de wapenverkoop van dit jaar te rechtvaardigden, gebruikt Timmermans opvallend genoeg min of meer hetzelfde argument als de vorige regering: er zijn weliswaar "interne spanningen," maar Indonesië is toch een democratie en bevriende natie. Partijgenote Désirée Bonis, de buitenlandwoordvoerder van de PvdA-fractie, zegt dat ook. "Dus hier is niks mis mee. Bij de tanks was het een ander besluit, want toen ging het om de mensenrechtensituatie op West-Papoea."

Echter, het is zeer onwaarschijnlijk dat de tanks ooit op de Molukken of Papoea zouden kunnen zijn ingezet. De eilanden zijn bergachtig en dicht bebost. Daar met tanks rondrijden wordt lastig. Was de Partij van de Arbeid daar vorig jaar niet van op de hoogte? Of ging het om het principe: geen wapens voor landen die de mensenrechten niet op orde hebben?

Als dat laatste het geval was, is de partij gedraaid. Indonesië heet nu een "democratie" en een "bevriende natie." Als er christenen worden onderdrukt, moet dat de verkoop van oorlogsmateriaal niet in de weg staan.

Dat Indonesië de marine uitbreid, heeft overigens weinig tot niets met de Molukkers en Papoea's te maken. Het gaat het land om de snelle opkomst van China als militaire grootmacht in de regio waar het tegenwicht aan wil bieden. Het is daarin een bondgenoot van de Verenigde Staten die ook willen voorkomen dat de Chinezen al te machtig worden.

Nederland heeft daar belang bij: hoe meer andere Aziatische landen zelf zorgen voor de gewenste machtsbalans, des te minder troepen en schepen hoeven de Amerikanen naar de regio te sturen, die anders ten koste gaan van hun militaire aanwezigheid in Europa. Dan zouden NAVO-landen als Nederland wel eens voor hun eigen verdediging moeten zorgen en dat doen we natuurlijk liever niet...