Armoede in een te duur land

Gisteren was er een item over armoede op het journaal. Er kwamen wat bedragen voorbij die de armoedegrens in Nederland aangaven. De armoedegrens voor een gezin met twee kinderen was €1810 netto te besteden inkomen. Dit was inclusief huurtoeslag, kinderbijslag en andere toeslagen.

Nu zal het best zo zijn dat gezinnen met minder netto te besteden dan dit bedrag het moeilijk hebben in ons land. Maar dat geldt dus duidelijk voor ons land en deze tijd. Dan gaat hier iets toch structureel verkeerd? Als je in dit land als gezin met €1800 te besteden per maand onder de armoedegrens zit, is dat eigenlijk meer dan schandalig te noemen.

Het modale inkomen voor 2013 is per maand € 2508 bruto, wat neerkomt op €1811 netto. Dat betekent dus dat mensen met een modaal inkomen, dat wil zeggen met een inkomen dat het meest voorkomt in Nederland, nauwelijks boven de armoedegrens zitten.

Vrouwen worden gestimuleerd om te gaan werken, we zijn een land van tweeverdieners. Zogenaamd om vrouwen onafhankelijk te laten zijn van hun man. In werkelijkheid is dit vooral omdat je als alleenverdiener met een modaal inkomen niet meer rond kunt komen. Stellen kunnen kiezen: of allebei werken, of aan de bedelstaf.

Om onverklaarbare redenen stelt o.a. de premier nog altijd dat we in een ‘rijk’ land leven. Wat maakt ons land dan zo rijk wanneer de meeste gezinnen het nauwelijks redden als er maar één kostwinnaar is? Ons land is naast welvarend, vooral ongelofelijk duur. Dat is er aan de hand. Of heeft armoede een andere definitie in een rijk land?

Een mevrouw op het journaal klaagde dat ze haar tweede auto weg moest doen, ze keek er erg zielig bij. Is het armoede dat je je tweede auto weg moet doen? Ligt het aan mij dat ik dat niet echt een voorbeeld vind van armoede? Is dat niet meer een voorbeeld van in en in verwend zijn?

€ 1810 netto te besteden als armoedegrens voor een gezin met twee kinderen. Omgerekend in guldens is dat 3982 gulden. Wat is er gebeurd in Nederland dat een inkomen dat nog niet zo heel lang geleden redelijk riant te noemen was, nu de grens is waaronder je in armoede vervalt? Wanneer dat zo doorgaat is de armoedegrens over tien jaar weer verdubbeld. Daar klopt toch iets niet?

Er is een tijd geweest dat mannen met een modaal salaris gewoon de kost verdienden voor hun gezin, terwijl moeder thuis voor de kinderen zorgde en het huishouden deed. Het was geen vetpot, maar pa zou beledigd zijn geweest wanneer je hen arm had genoemd.

Ik kom uit een gezin met drie kinderen. Mijn vader werkte bij de spoorwegen. Wat hij verdiende weet ik niet, daar deed men in die tijd nogal geheimzinnig over. Wat je verdiende hield je voor jezelf, daar liep je niet mee te koop. Vooral niet als het niet zo heel veel was. Daar waren de mensen te trots voor in die tijd. Dat we geen gekke bokkensprongen konden maken was duidelijk, maar arm waren we niet. Of, beter gezegd, zo hebben we het nooit ervaren.

Zo deden we dat in die tijd: drie meiden, dus kleding werd doorgeschoven van de oudste naar de jongere zusjes. Alleen met Pasen kreeg je iets nieuws, vaak nog door moeder zelf in elkaar gezet achter de naaimachine. Op zondag was het altijd een beetje feest in het katholieke gezin waarin ik opgroeide. Pa nam dan een borreltje en een sigaar, ja, dat deed hij alleen op zondag, en wij kregen limonade. Door de weeks dronken we vooral water, thee en een glas melk bij de boterham. En dat was bij alle mensen in de straat het geval. We aten Hollandse pot en kwamen niets te kort. Van de sint kreeg ik ooit een paar onderbindrolschaatsen, die kostten destijds 35 gulden, dat was een heel duur cadeau, verder een kleurboek en wat snoep en dat was het.

Een auto hadden we niet; omdat pa bij de NS werkte hadden wij als gezin vrij reizen met de trein. Dat was toen een ongekende luxe. Wij waren ook de enige kinderen in de straat die naar het buitenland op vakantie gingen, naar Oostenrijk. Ook dit vanwege de voordelige, voor het personeel van de NS, georganiseerde reis.

Er zijn beslist veel mensen die het moeilijk hebben in ons land, en ik zou hun armoede niet willen bagatelliseren. Maar we zijn inmiddels een ontzettend verwend volk dat steeds meer moeite heeft om de tering naar de nering te zetten en normaal is gaan vinden wat ooit luxe was. Bovenal wonen we in een rijk land dat voor veel mensen onbetaalbaar is geworden. Iets doen aan die onbetaalbaarheid lijkt mij een nuttigere uitdaging voor onze bestuurders dan het steeds verder optrekken van de armoedegrens.