Het verdeelde Europa

Dat verwondert ook allerminst. Het plaatje boven dit artikel geeft de verschillende talen van Europa weer. Zoals u ziet zijn dat er nogal wat. In het Europees Parlement wordt jaarlijks bijna een miljard euro (peil 2006) uitgegeven aan tolken en vertalers om alle stukken in de 24 verschillende talen weer te geven. Een miljard euro, elk jaar opnieuw, en stijgende. Brussel is gewoon een Toren van Babel: men verstaat elkaar niet. Noch letterlijk, noch figuurlijk. Alleen al dit feit zou voldoende moeten zijn om het megalomane project richting federale unie te stoppen. Gewoon een kwestie van gezond verstand. Maar wie dát zegt wordt weggezet als 'populist' en door de euro-gelovigen verketterd.

Volgende week maandag 9 december komen de ministers van Financiën (Ecofin) bijeen in Brussel, ter voorbereiding van de laatste Europese top dit jaar op 19 en 20 december. En er is volop reden tot vooroverleg, want er is nogal wat ruis op de lijn. Over de vormgeving van de beoogde bankenunie bijvoorbeeld. Vandaag vindt in Berlijn 'geheim overleg' daarover plaats. Zoals bekend wil Duitsland niet zonder meer toestemming geven voor die bankenunie zoals die er nu uit zal komen te zien, ook al zegt minister Dijsselbloem van wel. Ook de VVD heeft intussen haar bedenkingen geuit. Naar verluidt zou elk EU-land the lender of last resort moeten zijn van het redden van haar banken. Of dit nieuwe standpunt hout snijdt moet afgewacht worden, want de VVD staat er nu niet bepaald om bekend haar rug recht te houden.

We hoeven alleen maar te denken aan de huidige staatssecretaris van Financiën, Fransje Weekers, die in februari 2010 als woordvoerder financiën namens de VVD fractie meermaals verkondigde dat 'er geen euro naar Griekenland zou gaan'. Zijn partijleider herhaalde die woorden tijdens de VVD campagne van de vorige parlementsverkiezingen: 'geen euro naar Griekenland'. De rest is geschiedenis... Kortom, de kans is groot dat ook de 'nieuwe-bankenunie-kleren-van-de-VVD-keizer', uitgesproken door huidig woordvoerder financiën Harbers, alwéér praatjes voor de bühne zijn, dat wil zeggen zoethoudertjes voor de steeds meer openlijk morrende VVD-achterban.

En dan hadden we nog de keuze van de liberalen voor Verhofstadt als opvolger van Barroso, volgend jaar oktober. De VVD sprak zich, samen met D'66, onomwonden uit voor de kandidatuur van deze als zéér eurofiel bekend staande Belg. Dat was des te meer opmerkelijk, aangezien de juist door de VVD zo gewenste begrotingswaakhond Rehn, ook een liberaal, zich eveneens gekandideerd had. Klaarblijkelijk lagen er al afspraken tussen VVD en D'66 om te kiezen voor Verhofstadt. Wat de achterban ervan vindt werd duidelijk gemaakt door de jongerenafdeling van de VVD. Die waren niet zo blij, to say the least.

En als we DFT-journalist Martin Visser mogen geloven, die Brussel toch als zijn broekzak kent, is Verhofstadt ook helemaal niet geschikt als voorzitter van de Europese Commissie. Visser krijgt ook steeds meer de kriebels over de mislukte euro-politiek van de EU, getuige ook zijn verzuchting in diens laatste column. Dit alles roept natuurlijk vragen op over de EU-koers van de VVD. Heel veel vragen. Temeer, daar VVD-Europa woordvoerder Verheijen recent ook ernstige kritiek uitte op Verhofstadt, daarin bijgevallen door oud VVD coryfee Frits Bolkestein. Nu werden de rijen tijdens het jongste VVD congres gauw gesloten, maar een kind begrijpt dat dit natuurlijk vooral ingegeven werd door electorale overwegingen. De VVD is inderdaad intern sterk verdeeld: het kamp Rutte-Kroes mikt op een federaal Europa (ook al zeggen ze van niet), het meer conservatieve kamp verzet zich hier in toenemende mate tegen. Deze patstelling zal ongetwijfeld leiden tot doorgaan met het 'doormodderscenario', zoals ook al bleek uit het DDS eurodebat van afgelopen maandag. Een scenario, dat behalve a-sociaal, ook leidt tot welvaartsverlies voor alle deelnemende landen. Het slechtste van twee werelden dus.

Behalve deze interne verdeeldheid speelt er ook een grote internationale verdeeldheid over de te volgen koers van de EU. Gisteravond werd bekend dat Duitsland haar veto heeft uitgesproken over de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot Schengen, per 1 januari aanstaande. In tegenstelling tot de meerderheid van de Nederlandse volksvertegenwoordigers, die ondanks een enquete waaruit bleek dat tachtig procent van alle Nederlanders die toetreding niet ziet zitten, toch gewoon vóór stemde, hielden de Duitsers wèl hun poot stijf: Roemenië en Bulgarije zijn niet klaar voor toetreding, de corruptie is er te groot. Dit werd nog eens onderstreept door het feit dat een stel handige Roemenen de afgelopen paar jaar ruim een half miljoen euro aan EU-landbouwsubsidie hadden geïncasseerd voor virtuele koeien uit een boerderijspel. Dit is helaas geen vroege aprilgrap, maar de pijnlijke realiteit. Roemenië en Bulgarije zijn gewoon anti-democratische en corrupte landen, die niets te zoeken hebben in de EU. Verwonderen doet dit alles overigens allerminst gelet op de eerdere grootschalige zorgfraude door Bulgaren. Hoe staat het trouwens met het terughalen van die gelden, zo vraag ik aan staatssecretaris Weekers?

En dan hadden we deze week ook nog het vervolg op het getouwtrek tussen de EU en de Russische federatie over de Oekraïne en de EU-toestemming aan Turkije om al hun ingezetenen binnen enkele jaren vrije toegang tot alle EU landen te geven. Natuurlijk willen de Oekraïners bij de EU. Niet alleen levert dat gratis geld, maar ook meer vrijheid dan onder Russische afhankelijkheid. Met Poetin valt niet te spotten, die weet wel raad met corrupte politici die het Russisch belang aantasten. Met de EU ligt dat allemaal wat makkelijker, zie de voorbeelden hierboven over Roemenië en Bulgarije. Ten aanzien van Turkije kun je je bovendien afvragen wat een niet-Europees, islamitisch land bij de EU moet. Een land dat het niet zo nauw neemt met de persvrijheid en waarvan de premier zich in niet mis te verstane woorden heeft uitgelaten over diens werkelijke doel. Maar niet doen dus die vrije toegang, laat staan versnelde toetreding.

En dan hadden we nog het jongste familielid, het afgelopen juli toegetreden Kroatië. Het voormalige onderdeel van Joegoslavië stemde tegen het homohuwelijk. Oei, dat was natuurlijk tegen het zere been van al die ideologisch bevlogen europarlementariërs in Brussel. In plaats van vooruit, boeren we achteruit. Als er één ding duidelijk wordt van deze Europese Unie, dan is het wel dat de verdeeldheid groter is dan ooit. Binnen lidstaten en tussen de verschillende deelnemende landen onderling. En dan heb ik het vandaag nog niet eens over de Britten gehad... Wie zoiets constateert dient voorzichtigheid in acht te nemen. Elke verstandige bestuurder zou dan op de rem trappen. Een versnelde vlucht naar voren, zoals destijds ook met de ondoordachte, onverantwoordelijke en inmiddels gebleken desastreuze invoering van de euro is geschied, leidt tot een verdere verwijdering tussen de Europese volken en het bestuur dat die bevolkingen zegt te vertegenwoordigen. In plaats van daadkracht lijkt mij enige reflectie over wat 'we' willen met 'Europa' meer op zijn plaats.