Armeense genocide: 99 jaar stilte

24 april 1915 (overmorgen alweer 100 jaar geleden), een datum die bij steeds Armeniërs nog steeds in het geheugen staat gegrift. Op deze dag wordt een groot deel van Armeense elite in Istanbul, het oude Constantinopel, opgepakt. Velen van hen werden vermoord. Veel Armeniërs herdenken deze dag nog steeds als het begin van de genocide, de massale volkerenmoord van de Armeense bevolking in Turkije.

Ook vandaag bleek dat weer. Op het Plein in Den Haag organiseerden verschillende Armeense organisaties een demonstratie tegen de ontkenning van de Armeense genocide. Veel deelnemers bij deze demonstratie droegen dan ook bordjes met de tekst 24 april. Een dag die nooit vergeten mag worden.

Churchill
Helaas is dat wel aan het gebeuren. Vraag aan de gemiddelde Nederlander wat de Armeense genocide is en velen zullen het antwoord schuldig moeten blijven. Het verzwijgen en niet erkennen van een volkerenmoord is altijd de laatste stap in een genocide. Jaren geleden waarschuwde Churchill er al voor. Volgens hem zouden de verzwijgingstactieken ervoor zorgen dat de geschiedenis vruchteloos zou speuren naar het woord Armenië. Dat de Armeense genocide in veel, ook Nederlandse, geschiedenisboeken nog steeds niet voorkomt, is wat dat betreft een uitkomst van deze bijna profetische woorden.

Op het Plein spraken vanmiddag verschillende Kamerleden de demonstranten toe. Bij politici in Nederland lijkt het besef zeker aanwezig te zijn dat deze moord op zeker één miljoen Armeniërs aandacht moet krijgen. Wij mogen deze zwarte bladzijde in de geschiedenis van de mensheid niet vergeten. Zeker ook niet omdat het verzwijgen van deze gruwelijkheden de laatste stap van een genocide is.

Erdogan
In die zin is het erkennen van de genocide door de internationale gemeenschap, maar zeker door Turkije, een niet te missen sluitstuk. Pas dan is de genocide definitief voorbij. Volgend jaar is het precies 100 jaar geleden. Laten we dit laatste jaar voor dat trieste jubileum aangrijpen om er alles aan te doen om Turkije de goede kant op te bewegen. Al zal dat met Erdogan aan het roer een hele zwaar klus worden.