EU sleept Nederland voor rechter: maar ze hebben een punt

Wat is er aan de hand? De Nederlandse staat heeft het overgrote deel van het treinvervoer – het zogeheten hoofdrailnet – voor 2025 t/m 2033 onderhands aan de NS gegund. Geen openbare aanbesteding. Geen kans voor alternatieven als Arriva, Keolis of Qbuzz. Gewoon: jij bent van ons, wij zijn van jou, hier is je contract. En dat is dus precies waar Brussel nu een stokje voor probeert te steken.

Volgens de Europese regels – en volgens ieder gezond marktprincipe – moet je als overheid minstens onderzoeken of andere partijen een betere, goedkopere of klantvriendelijkere dienst kunnen leveren. Maar Nederland weigerde dat keer op keer. Zonder duidelijke reden. En dát is wat Brussel nu op het bordje van de Europese rechter legt.

Normaal gesproken is het makkelijk scoren: Brussel bemoeit zich met onze boeren, onze bouw, onze energiemix, onze belastingen – en dat moet stoppen. Maar deze zaak is anders. Waarom? Omdat het hier draait om marktwerking en eerlijke concurrentie. En laten we wel zijn: is het niet raar dat één staatsbedrijf het hele spoorlandschap mag blijven domineren, zonder dat de reiziger ooit iets te kiezen heeft?

De NS heeft jarenlang geprofiteerd van een monopoliepositie. Vertragingen, hoge tarieven, overvolle treinen – en tóch weten ze dat ze gewoon mogen blijven rijden. Er is geen alternatief. Geen prikkel om te innoveren of klantgerichter te worden. En dat heeft Nederland zélf in stand gehouden.

Demissionair staatssecretaris Thierry Aartsen (VVD) noemt het “jammer” dat Brussel naar de rechter stapt. “Het was in het belang van de reiziger,” zegt hij. Pardon? Sinds wanneer is het in het belang van de reiziger dat er géén concurrentie is? Sinds wanneer is het in het belang van de reiziger dat dezelfde partij jaar in jaar uit hetzelfde middelmatige product mag blijven leveren?

Als je werkelijk gelooft in innovatie, klantgerichtheid en efficiëntie, dan is concurrentie geen bedreiging – het is een zegen.

Nederland moet nu kleur bekennen. Wil je een spoormarkt die echt iets te bieden heeft aan de reiziger? Dan zul je het spel open moeten gooien. Aanbestedingen, prestatiecontracten, en échte alternatieven. Of je kiest bewust voor het NS-monopolie – maar dan met een helder verhaal, en zonder de schijn van vriendjespolitiek.

Want laten we eerlijk zijn: ook al is het onwenselijk dat de EU zich steeds meer met onze binnenlandse politiek bemoeit, deze keer houden ze Nederland simpelweg aan de regels die we zelf hebben ondertekend. Als we daar niet tegen kunnen, ligt het probleem niet in Brussel – maar in Den Haag.

Wil je dat wij dit soort opinie en duiding blijven brengen, ook als de mainstream media zwijgen of meelopen met de macht? Steun De Dagelijkse Standaard! We draaien niet op subsidies of advertentiemiljoenen – we bestaan dankzij onze lezers.

👉 Doneer vandaag nog via BackMe en ontvang gratis een exclusieve dagelijkse column in je mailbox. Of maak direct iets over naar: NL95RABO0159098327 t.n.v. Liberty Media

Help DDS door de tweede helft van 2025! Elke euro telt.

Big Tech en de oude media willen kritische rechtse platforms zoals DDS het zwijgen opleggen. Wil jij dat niet laten gebeuren? Steun ons werk. Zodat we ook morgen kunnen zeggen wat anderen niet durven. ➡️ Doneren via BackMe ➡️ Of direct via de bank: NL95RABO0159098327 t.n.v. Liberty Media

Dank voor je steun – samen houden we het vrije woord overeind!