Prinsenvlag duikt massaal op in het straatbeeld van Eindhoven: "Een vervelende plaag"

Volgens wethouder Rik Thijs (GroenLinks) is de vlag op zichzelf niet verboden, maar de manier waarop die in de stad verschijnt, is ongewenst. “Uiteraard vinden wij die net als u niet wenselijk,” zei Thijs tijdens de raadsvergadering na vragen van PvdA’er Rob van Vliet. De gemeente verwijdert de verf onmiddellijk als het om eigen objecten gaat. Bij particuliere eigendom, zoals een stroomhuisje van Enexis, wordt contact opgenomen met de eigenaar om schoonmaak af te stemmen.

De prinsenvlag is niet zomaar een willekeurig kleurenschema. Het is een van de oudste Nederlandse vlaggen, waarschijnlijk ontstaan rond 1590. De kleuren oranje, wit en blauw — in het Frans orange-blanche-bleu — verwezen naar Willem van Oranje en de strijd tegen de Spaanse overheersing. Tijdens de Opstand tegen Spanje werd de prinsenvlag symbool voor de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden.

Waar de huidige rood-wit-blauwe vlag later het officiële nationale symbool werd, had de prinsenvlag eeuwenlang een militaire en maritieme betekenis. Historicus D.G. Muller beschreef al in 1862 dat de vlag vooral door de vloot werd gebruikt, terwijl de rood-wit-blauwe “statenvlag” op koopvaardijschepen wapperde.

De verwarring over de prinsenvlag komt voort uit de jaren dertig van de vorige eeuw. De Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) gebruikte destijds de oranje-wit-blauwe vlag als eigen symbool. Daardoor kreeg de vlag later een ongewenste bijsmaak. Toch is het belangrijk te benadrukken dat de vlag zelf veel ouder is dan de NSB en niets inherent te maken heeft met racisme of extremisme.

Historisch gezien stond de prinsenvlag juist voor onafhankelijkheid en verzet tegen onderdrukking. Het feit dat bepaalde groepen het symbool later hebben misbruikt, verandert niets aan de oorsprong of betekenis ervan.

De gemeente Eindhoven onderzoekt nu hoe ze sneller kan optreden tegen dergelijke bekladdingen. “We willen afspraken maken met eigenaren, zodat we direct kunnen reinigen en het niet over verschillende schijven hoeft te lopen,” aldus Thijs.

Het gaat hier dus niet om een verbod op de vlag zelf, maar om bescherming van de openbare ruimte. De gemeente reageert op de graffiti als op elke andere vorm van bekladding.

Hoewel sommige inwoners zich ongemakkelijk voelen bij de aanblik van de kleuren, is het goed te beseffen dat de prinsenvlag in oorsprong een deel van de Nederlandse geschiedenis is. Wat ooit een teken van vrijheid was, verdient eerder duiding dan verdachtmaking.