Het demasqué der cultuurbarbaren

Het zat er al een paar maanden aan te komen, maar vandaag viel het doek definitief voor het Nationaal Historisch Museum. Het beoogd paradepaardje van de Nederlandse geschiedenis is door het nieuwe kabinet afgemaakt.

Volgens Staatssecretaris Halbe Zijlstra is het 'niet reëel' om 'in een tijd dat er, ook op de cultuursector, fors bezuinigd moet worden aan een dergelijk kostbaar en risicovol project te beginnen'. Er zou door de beslissing ongeveer 50 miljoen euro bespaard worden. Dat is een nogal lage schatting. Eén van de kenmerkende aspecten van dit megalomane plan is namelijk dat de verantwoordelijke cultuurbobo's van plan waren het parkeerterrein van het openluchtmuseum vol te bouwen, en er daarna achter kwamen dat er geen parkeerterrein meer was. Niet voor het openluchtmuseum, laat staan voor het Nationaal Historisch Museum. Wat doet een beetje bobo op zo'n moment? Juist: een peperdure parkeergarage op de begroting zetten. Het resultaat: een bedrag van minimaal 110 miljoen euro onder de streep.

Zou dat de Nederlandse cultuursector goed hebben gedaan? Nou, ehm, neen. Nederlanders zijn buitengewoon onverschillig op het gebied van nationale identiteit, en zo'n nationaal museum kan daar niet veel aan veranderen - mede gezien het feit dat het in een weinig tot de verbeelding sprekend provinciestadje achter de Veluwe had moeten verrijzen. Het is een onmogelijke opgave om zo'n project rendabel te krijgen, en aan nationaal besef levert het nauwelijks iets op.

Nee, de Nederlandse cultuursector is erbij gebaat dat het de verbeelding kan aanwakkeren. Geld uitgeven aan kunst die nog niet gemaakt is, is werkelijk het stomste wat je kunt doen. Geld uitgeven aan een peperdure parkeergarage omdat de politiek zo graag twee musea naast elkaar wil, komt op een goede tweede plaats. Dergelijk cultuurbarbarisme is een bom onder het fragiele culturele besef dat ons prettige landje aan de Noordzee überhaupt nog rest.

Laat ik maar bekennen dat ik een groot voorstander ben van cultuursubsidies in het kader van de toegankelijkheid van kunst. Kunst is een essentieel onderdeel van een beschaving, dat - pak 'm beet - Nederland onderscheidt van - pak 'm beet - Zimbabwe. Het is verdrietig om te zien hoe PvdA'erische kunstbobo's de sector om zeep hebben geholpen door de intrede van cursussen kunstmanagement, de subsidiëring van falende artiesten en de plannen voor bij voorbaat kansloze hobbyprojectjes voor gepensioneerde SP-kamerleden. De beslissing van Zijlstra is dan ook uitstekend, maar er moeten er nog vele volgen om de cultuursector te zuiveren. Ruim baan voor echte kunst, weg met de rotzooi.