In de armen van Geert Wilders gedreven

Anti-Europese sentimenten vinden alleen weerklank bij uiterst links en uiterst rechts.

Als de komende Tweede Kamerverkiezingen alleen over Europa zouden gaan, kan de VVD wel inpakken. Op de vraag 'Vindt u dat bij een nieuwe machtsoverdracht van Nederland naar de Europese Unie een referendum moet gehouden worden onder de Nederlandse bevolking?', antwoordt 73% van de VVD'ers bevestigend. Ook het CDA krijgt het moeilijk, want hoewel eurofiel, wil nog altijd 34% van de CDA'ers een referendum. Zowel VVD als CDA zijn concurrenten van de PVV, die vierkant achter referenda over machtoverdracht aan Europa staat.

Nu zijn Geert Wilders en zijn strategen nogal slimme mensen die de uitslag van die opiniepeiling (pdf) allang zagen aankomen. Daarom werd de PVV meer en meer als anti-Europa-partij gepositioneerd. Daar kunnen we van alles van vinden, maar electoraal gezien is dat natuurlijk een meesterzet.

Daarom is het zo opvallend dat twee van Wilders' drie voornaamste concurrenten hem het gras niet voor de voeten wegmaaien. De juiste strategie is die van Wilders-concurrent SP, die ook voor een referendum bij EU-verdragswijzingen is. Gisteren bevestigde de VVD werderom dat de partij geen referendum steunt. De liberalen blijven bij het Wiegeliaanse dogma dat referenda van de duivel zijn. Het CDA zet opportunist Omtzigt in voor wat anti-Europees sentiment voor de bühne, maar steunt referenda ook uit principe niet. Daarnaast zijn beide partijen wezenlijk pro-EU, wat ze ook zeggen.

Als de volgende verkiezingen alleen over Europa zouden gaan, loopt de VVD leeg en verliest het CDA zijn conservatieve vleugel. Beide partijen kunnen proberen zich te positioneren als rechts en eurofiel, maar dat gaat ze niet bijzonder groot maken, want dan hebben ze concurrentie van elkaar en het wat dat betreft veel geloofwaardiger D66. Bovendien zijn ze dan geen gevaar meer voor de PVV en zitten ex-VVD-stemmers samen met ex-CDA-stemmers bij Wilders. U kunt wel raden hoe groot de PVV dan wordt.