ABN Amro naar de beurs

Banken vervullen een essentiële functie in de maatschappij. Ze verschaffen niet alleen financiële diensten aan individuele klanten en organisaties, ze maken ook betalingsverkeer mogelijk. Daarmee maken ze ook deel uit van de netwerksamenleving. De financiële crisis is gedeeltelijk een gevolg van dit netwerkkarakter: geld flitst van de ene plek naar de andere, en degenen die deze geldstromen sturen hopen daarmee financieel gewin te behalen. De waarde van die financiële stroom is een veelvoud van de echte toegevoegde waarde van voortgebrachte producten en diensten. De relatie tussen geldverkeer en echte toegevoegde waarde is meer en meer zoekgeraakt. Ondoorzichtige financiële diensten versterken dit effect. Banken zijn dus deel van het probleem en het oude model van commerciële banken die zelf uit zijn op aandeelhouderswaarde voldoet niet meer. Maar staatsbanken vormen ook niet de oplossing. De staat mist de bedrijfsmatige, financiële en technische kennis die nodig is, de bank kan nog bureaucratischer worden dan een commerciële bank vaak ook al is, en de verleiding voor politici om de staatsbank voor eigen politieke doelstellingen te gebruiken kan te groot zijn. We moeten daarom toe naar andere organisatievormen.

Zo’n andere organisatievorm is de coöperatie. De Rabobank kent deze, en dit bleek een veel betere basis voor gezond bankieren. Alleen de regionale opzet van de Rabobank brengt een duur kantorennetwerk met zich mee, en dat is ook niet meer helemaal van deze tijd. De Rabobank dreigt nu het kind met het badwater weg te gooien: haar topman wil centralisatie en probeert te tornen aan de coöperatiestructuur. Terwijl die nu juist gemoderniseerd en versterkt zou moeten worden. Banken moeten zichzelf opnieuw uitvinden en teruggaan naar hun core business: ervoor zorgen dat geld het maatschappelijk leven kan ondersteunen. Daarvoor is goede dienstverlening aan hun klanten nodig: voor wie extra geld nodig heeft of voor wie extra geld even opzij wil zetten. Niet met ingewikkelde financiële producten, maar met eenvoudige recht-toe-rechtaan dienstverlening. En de klanten moeten de dienst uitmaken, dat is wat er in een goed functionerende coöperatie gebeurt. Laat ABN Amro en ING-bank daarom ook coöperaties worden. Dan kunnen de banken met elkaar concurreren op optimale dienstverlening aan de klanten.

Op deze manier loopt de regering op korte termijn helaas de verkoopinkomsten mis. Op iets langere termijn is dit echter winst voor het hele land: veel betere financiële dienstverlening.