Détachement

In Figaro Magazine van 7 december verscheen een bijtende colum van Eric Zemmour, een zeer bekend Frans journalist en columnist, getiteld "Europe sociale et salariés détachés" oftewel posted workers.

Dit is een van de constructies voor migrant workers, gebaseerd op het Verdrag van Maastricht en verder uitgewerkt in minstens twee belangrijke directiven (de EU decreten die in de nationale wetgeving moeten worden opgenomen) de directive 96/71 en de directive Bolkestein, waarin de detachering van werknemers van het ene EU land die in een ander EU land te werk worden gesteld wordt geregeld. De eerste beperkte zich tot de bouw, maar die van Bolkestein breidde dat uit tot vrijwel alle service activiteiten opdat midden en klein bedrijf in alle lidstaten ook zouden kunnen bijdragen aan de concurrentie in alle andere EU lidstaten.

Zemmour fulmineert: hun salarissen zijn die zoals in het land waar zij werken, (helaas is dat vaak zelfs niet waar) maar hun sociale lasten zijn die van het land waar hun onderneming is gevestigd.

Hij vindt, dat nu het verplaatsen van industrieën naar ontwikkelingslanden langzaam begint af te nemen omdat daar de lonen ook stijgen, er door Brussel de interne dislocatie is uitgevonden. Het zijn niet langer de fabrieken die naar lage lonen landen uitwijken maar de arme arbeiders die hier werk vinden. "Délocalisation à la maison".

Honderdduizenden Oost-Europeanen zullen voortaan tewerkgesteld worden in de Duitse agro-alimentaire (food processing) en de bouw in Frankrijk, vermoedt hij. Bedrijfsdirecteuren zullen failiet gaan en in de ww komen. (hij zegt "patrons" maar bedoelt, hoop ik, ook het personeel) Natuurlijk is het geen exclusief Frans probleem. Dezelfde constateringen klinken uit vrijwel alle welvarender EU landen.

Het vraagstuk van de 'Posted Workers', hier gedetacheerde Oost-Europese werknemers in dienst bij een Oost-Europees bedrijf die hier komen werken. Het is slechts een klein onderdeel van het probleem van wat men zo kleurrijk "migrant workers" noemt en dat van de vrije vestiging en recht op dezelfde voorwaarden als de bewoners van het land. Zo ultiem geregeld in het Verdrag van Lissabon, bron voor reeksen rechtzaken waarbij het Europees Hof van Justitie of zelf uitspraak doet of landelijke rechtbanken desgevraagd adviseert. In die rechtzaken worden meestal de rechten van de migrant workers afgewogen tegen die van de bewoners of bedrijven of zelfs overheid van het gastland en vrijwel steeds zien we dat het hof de waarde van het recht op vrij verkeer en werk laat prevalen boven de bedreiging die eruit voorkomt voor de werknemers in het gastland. De vonnissen beslaan complete boekdelen. Er zijn talrijke wetenschappelijke onderzoekingen over gedaan en publicaties verricht. Voer voor juristen.

Nu wordt er weer gesproken over het beboeten van overtreders maar dat zou dan alleen maar gaan over detachering en dan dan nog alleen in de bouw; en bovendien veronderstellen dat er vaststaande regelingen zijn over de salariëring (en bijvoorbeeld huisvesting en onderhoudskosten). Het fundamentele struikelblok is weer die pan-Europese gelijkwaardigheidsgedachte, waar de de de gehele EU wetgeving (lees verdragen en directiven) aan mank gaat. Het zou geen pijn veroorzaken als er heen en weer verkeer was van gedetacheerden indien de sociale omstandigheden vergelijkbaar waren. Nu is er in het Oosten circa 7% werkloosheid en in het Noord-Westen 8% (Nederland) en 10% (Frankrijk), wat dat betreft zou men dus geen toestroom behoeven te vrezen. In het Oosten is echter het minimumloon nog geen 200 euro en in het westen circa 1500 euro. Dat is een heel sterke magneet.

Het ontbreekt bovendien in de EU wetgeving aan exacte vergelijkingscijfers omdat de lidstaten zover economisch uit elkaar liggen dat er geen gemeenschappelijke norm te bepalen valt omdat de EU gelijkwaardigheid veronderstelt. De regels zijn derhalve zo vaag dat er allerlei ontsnappings- en aanpassingsmogelijkheden zijn. Neem bijvoorbeeld pensionregels voor gedetacheerden. En zoals gezegd detacheringen vormen slechts een klein percentage van de mogelijke vormen van werken in andere lidstaten. Wat zijn eigenlijk die zo vage en uninterpretabele regels? Zoals men in Frankrijk zegt "une putain de merde" en dit stuk werd tenslotte geïnspireerd door Franrijk.