De ondraaglijke lichtheid van de stad

The Weight of Light, de titel van de tentoonstelling, slaat vooral op het werk van Hans Wilschut, een kunstenaar die gefascineerd is door de grote stad. Zijn foto’s tonen de metropool in abstracte, grafische vormen: de verticale lijnen van de enorme appartementencomplexen in bijvoorbeeld Hongkong. De camerastandpunten (van onderaf richting diepblauwe hemel of van in eagle eye van bovenaf) lichten plekken van de stad uit, of geven haar juist een context, in de vorm van een dreigende hemel of stille, eeuwige rotsen op de achtergrond.

Wilschut speelt ook een spel met licht – een dankbaar onderwerp in een entiteit die nooit rust. De felverlichte ramen in de wolkenkrabbers vol woningen, met achter elke ruit een heel leven; het geel en rood van de door de stad meanderende wegen, de voertuigen erop verworden tot strepen van licht – nog slechts aanduidingen van menselijkheid in een betonnen jungle.

De kleuren die de fotograaf vangt, verlenen de beelden daarbij een vervreemdend gevoel van natuurlijkheid, geel en groen als in een levend bos. Meer dan plekken vol gebouwen is de metropool van Wilschut een organisch landschap, waar wolkenkrabbers als woudreuzen naar de hemel reiken, wegen als rivieren wooneilanden omsluiten en gekleurde lampjes als sterren fonkelen tegen plafonds.

Waar Wilschut vooral de architectuur van de stad beziet, heeft David Verbeek (Shanghai Trance, R U There, Club Zeus, How to Describe a Cloud) oog voor de mens in relatie tot een omgeving waar de menselijke maat verloren is gegaan. Zijn foto’s tonen, net als zijn films (die zich grotendeels in megasteden Shanghai en Taipei afspelen) de schrijnende eenzaamheid die je alleen kunt hebben als je omringd wordt door miljoenen anderen. Momentopnames zijn het, van (met name) jonge vrouwen, op weg (naar een leeg huis? een kil feest? een uitputtende baan?) in een onpersoonlijke habitat. Licht is schaars en lijkt de verlatenheid van het individu alleen nog maar te benadrukken. Personen lijken zich zowel los te maken van hun omgeving als er bijna in te vervagen, alsof ze worden opgenomen en deel worden van een allesverslindend en onverzadigbaar monster – de stad die voedt op de levenskracht van mensen en ze daarmee leegzuigt.

The Weight of Light – Hans Wilschut en werk van David Verbeek, nog te zien tot 29 maart aanstaande. Galerie Ron Mandos Prinsengracht 282,Amsterdam. Open woensdag tot en met zaterdag van 12 tot 18 uur.