'Koerdistan' uitgeroepen in Syrië

Islamitische Staat krijgt concurrentie. De Koerden hebben namelijk een federatie in het noorden van Syrië uitgeroepen, die nogal wat beoogde gebieden van ISIS omvat. Het gaat om de gebieden rondom het beruchte Kobani, Jazira en Afrin. Dat zou neerkomen op ongeveer dit gebied:

Drie Koerdische bewegingen die de macht hebben in dit gebied, spraken unaniem hun steun uit voor de verklaring. Het is echter niet geheel duidelijk wat er nu precies is uitgeroepen. Het zou om zowel een autonome regio, als een federatie kunnen gaan. De vraag is dan: een regio waarbinnen? Syrië? Of een federatie van Koerdische regio's binnen een nieuw te vormen Koerdistan?

Wat in ieder geval wel duidelijk is, is dat er weinig positieve reacties op deze verklaring zijn gekomen. Syrië, of wat er van over is, heeft ten monde van het Assad-regime gezegd dat de verklaring onwettig is, omdat "het gehele Syrische volk erachter zou moeten staan". Ook Turkije, dat deze week nog werd opgeschrikt door PKK-aanvallen in Ankara na een decennialange strijd tegen deze terreurgroep, ziet uiteraard niets in het idee. Het gebied zou zo ongeveer 90% van de huidige grens tussen Turkije en Syrië beslaan, waardoor de PKK makkelijke uitvalsbases zou hebben voor aanvallen richting de Turken.

Toch is het de vraag of een Koerdische staat zo onwenselijk is. Het conflict tussen Koerden en Turken (en Arabieren) is nog ouder dan het Israëlisch-Palestijnse conflict, en het Koerdische volk is het grootste volk ter wereld dat geen soevereine staat heeft. Het zou op termijn voor een hoop rust kunnen zorgen als deze eeuwenoude kwestie eindelijk opgelost werd. Maar zelfs als we het volkenrecht buiten beschouwing laten, heeft de wereld veel te winnen bij een onafhankelijk Koerdistan in noord-Syrië, en eventueel in noord-Irak. Het zou in ieder geval een gedeeltelijke oplossing kunnen zijn voor het sektarische geweld dat maar blijft opduiken in het Midden-Oosten, zoals na de oorlog in Irak. Aan de basis van vele conflicten daar liggen vaak de tegenstellingen tussen Soennieten en Sjiieten, die maar niet op gelijkwaardige basis in één land samen weten te leven.

Daarbij zijn de Koerden op dit moment zo ongeveer de enige groep die enigszins te vertrouwen valt in het ingewikkelde conflict in Syrië en Irak. Ze vechten hard tegen ISIS, waarbij zelfs vrouwen enorme helden kunnen worden in het leger. Een mogelijkheid die voor het Midden-Oosten (op Israël na) ongekend is. Toch zijn ook de Verenigde Staten niet enthousiast over de aankondiging. Maar op dit moment zal het er vooral vanaf hangen hoe de Syrische burgeroorlog zich verder zal ontwikkelen: waarschijnlijk heeft Assad zijn handen op het moment vol genoeg, en staat het binnenvallen van deze regio niet hoog op zijn prioriteitenlijstje.