Voor ons de zondvloed

Het heeft na alle verwoestende beelden uit Japan iets bevreemdends, maar ook iets geruststellends, als we op de Dagelijkse Standaard lezen - een primeur! - dat er mogelijk, na allerlei berekeningen van restzetels, een 38ste zetel in de Eerste Kamer in zit voor het kabinet-Rutte, toch al een volkomen onbeduidende kwestie. Misschien komt het doordat wij in Nederland bij het woord 'tsunami' in de eerste plaats denken aan hoofddoekjes en immigratiestromen. Maar elke strohalm is welkom als je de zondvloed voor je ziet. Dan wil je dat de dijken het houden en dat alles zo normaal mogelijk is. Na alle rampen aan het andere eind van de wereld, van overstromingen die in Australië gebieden onder water zetten van de grootte van Duitsland en Frankrijk samen, aardbevingen die tot twee keer toe in een half jaar de stad Christchurch in Nieuw-Zeeland troffen, en vloedgolven die nu Japan overspoelen en alle nucleaire alarmbellen doen afgaan, ben je wanhopig op zoek naar nieuws dat vertelt dat de wereld nog in orde is en uitlegt dat het wel meevalt en dat alles onder controle is.

Zo begon het afgelopen vrijdag ook. Meteen toen ik op teletekst zag dat een grote aardbeving Japan had getroffen, las ik dat de kerncentrales automatisch waren afgeslagen (zo doen ze dat in een technosamenleving als Japan) en dat er wat dat betreft dus geen gevaar was. Ik geloofde het onmiddellijk, althans wilde het geloven, maar begreep intuïtief ook dat deze mededeling op groot onraad duidde, omdat zo'n zekerheid zo kort naar de ramp onmogelijk meer dan een bezweringsformule kon zijn. En zo dringt het nieuws nog steeds bij mij binnen, een mengsel van alarm, filters die zeggen dat we er nog niks van kunnen zeggen en verdringing. Weliswaar schijnt er nu een tweede ontploffing in een kerncentrale te zijn geweest, maar het is nog lang geen Tsjernobyl en ook het ongeluk op Three Miles Island in Harrisburg in 1979, waarvan ik nooit heb beseft dat het zo erg was en altijd heb gedacht dat het met een sisser was afgelopen, schijnt veel ernstiger te zijn geweest. Zeggen de deskundigen, die meteen aan de hand van de eerste televisiebeelden kunnen duiden wat er aan de hand is, en die in Nederland allemaal op 'komt goed' staan, en op de Duitse televisie allemaal de hoogste Alarmstufe - Angst! - uitstralen. Bij onze Oosterburen is de wereld al vergaan, wij hebben het gelukkig nog voor ons. Een veilig idee. Dingen die in de rest van de wereld gebeuren, kunnen bij ons in Nederland nooit gebeuren.

Toch zien we voor onze ogen dat er wel degelijk zoiets als een zondvloed bestaat. Maar tegelijk wil ik weten of de rest van de aarde gewoon doordraait. En hier zorgt de berichtgeving uit Japan voor grote raadsels. Zo hoorde ik zaterdagavond een journaliste die in het rampgebied was aangekomen, dat het zo lastig was omdat het licht in haar hotel in Sendai was uitgevallen en dat een cameraploeg van CNN het pand al had moeten verlaten omdat het gevorderd was voor de opvang van slachtoffers. Een hotel in Sendai, de stad met een miljoen inwoners die door de tsunami was weggevaagd? Later zag ik op televisie, die alleen maar beelden van verwoestingen laat zien, de 'skyline van Sendai', die uit wolkenkrabbers bestaat. Ik wil ook weten hoe het daar is. Draaien er nog films in Sendai? Zitten er nog mensen thuis, hoog en droog in hun eigen flat? Hoe is dat eigenlijk als de aarde met 8.9 op de schaal van Richter heeft gebeefd en de benedenstad is weggespoeld terwijl je zelf je omgevallen boekenkasten weer inruimt? Want je moet toch wat. Gisteravond zag ik beelden van een verslaggever uit Sendai die vertelde dat er geen stroom was, terwijl achter hem gewoon de lantaarns brandden en wat politieauto's met hun knipperlichten de straat afzetten. Al die verwoestingen en ellende geloof ik wel, die kan ik mij tot in mijn ergste nachtmerries voorstellen. Maar hoe zit het met dat leven dat intact is gebleven en verder gaat? Daar kan ik mij veel moeilijker iets bij voorstellen. Gelukkig is het Verre Oosten ver weg en is Robert ten Brink - zie ik op de voorpagina van de Volkskrant, 'weer terug'. De zondvloed weer terug tot de ware proporties van Mark, Maxime en Geert.