Wilders en Sap grote verliezers Algemene Beschouwingen

Met name de toon van de Algemene Politieke Beschouwingen zorgde dit jaar voor beroering. Aan het eind van de rit heeft er slechts één geiljk en dat is de kiezer. De morele winnaar? Het CDA, opvallend genoeg.

Geert Wilders moest twee zetels opofferen en is daarmee op 26 zetels uitgekomen, nog steeds twee meer dan de partij er nu in de Tweede Kamer heeft. Wel is het gat met de VVD opgelopen tot zes zetels, iets dat ruim twee maanden geleden voor het laatst het geval is. Door het verlies van de PVV en de zetelwinst van de SP (1 zetel), is het gat tussen de twee geslonken tot twee zetels. Sinds eind april, toen de PVV op het laagste punt sinds de verkiezingen van 2010 stond, is dat ook niet meer voorgekomen.

Het CDA won een zetel en komen daarmee terug op 15 zetels. Het zijn niet de 44 zetels die de partij won in 2003, maar het is wel een belangrijk signaal. Van alle fractievoorzitters kreeg alleen de grotendeels onzichtbare Arie Slob minder kritiek te verduren dan Sybrand van Haersma Buma. Tegelijkertijd was de CDA-achterban absoluut niet te spreken over het optreden van Geert Wilders - 84 procent vond het zelfs "ongepast". Het zegt veel over de analyse van de linkse media, Trouw-commentator Hans Goslinga voorop, dat Ab Klink van hen gelijk krijgt in diens beschouwing dat Wilders' taal te grof is voor het CDA. Klein detail: de CDA-kiezer rekent het CDA daar niet op af. Van Haersma Buma heeft zich afgelopen week zeer nadrukkelijk heeft laten zien en is daarmee een flinke stijlbreuk is ten opzichte van zijn totaal onzichtbare voorganger Pieter van Geel. Mogelijk dat die strategie ervoor kan zorgen dat de verliezen voor de christen-democraten beperkt blijven.

D66 pakte ook een zetel, maar kreeg die cadeau van Job "heb ik mijn baan straks nog?" Cohen. De PvdA-voorman heeft klaarblijkelijk een succesvolle stottercursus gehad maar moet wel leren dat er niemand zit te wachten op een overdrijving als "dit tast het gezag van de premier aan". For the record: Mark Rutte is de absolute winnaar met een score van 44 procent op de vraag wie de respondenten sterk vonden optreden tijdens de debatten. Op zijn eigen partij na is er geen enkele achterban die Cohen een score van meer dan 21 procent geeft. Hoor ik daar iemand "blamage voor Job Cohen" roepen?

Mijn kleine laatste uitwijding is voor GroenLinks. Ze had vanaf het moment dat de Algemene Beschouwingen startten de wind tegen en kwam niet meer af van het label 'strandpartij'. Jolande Sap was mede-aanvrager van een spoeddebat over de eurocrisis maar liet, evenals haar financieel woordvoerder en de rest van haar fractie, verstek gaan. Het bizarre trucje met de stekkerdoos, dat er op televisie nog lulliger uitzag dan het er in de Kamer zelf al uit zag, maakte het er al niet beter op voor Sap en de haren. De ultieme vernedering: van haar eigen kiezers vond slechts 32 procent dat ze een sterke indruk maakte. Pechtold (63) en Roemer (55) scoorden bij de voormalige communisten aanzienlijk beter, terwijl ook Mark Rutte (29 procent) haar in de nek hijgt. Alleen Stef Blok (28 procent bij zijn eigen achterban) scoorde slechter. Dat doet alleen niet ter zake omdat voor de VVD Mark Rutte het debat al gered had.

Afijn, de gehele peiling met tussen haakjes de verschuiving ten opzichte van vorige week: VVD 32 (-), PVV 26 (-2), SP 24 (+1), PvdA 17 (-1), D66 17 (+1), CDA 15 (+1), GroenLinks 7 (-), ChristenUnie 6 (-), SGP 2 (-), PvdD 3 (-), Bejaarden 1 (-)

Voetnoot: heeft u zich al geabonneerd op de Dagelijkse Nieuwsbrief? Niet alleen ontvangt u dagelijks rond het middaguur de laatste kopij van Dagelijkse Standaard in uw inbox, daarnaast helpt u de site draaiende te houden. Onze redacteurs moeten ook soms eten, ziet u.