-Dr. Gert Jan Mulder- De Britse staat sloot hem op als een dier: het schrijnende lot van Robert Maudsley

Robert Maudsley werd in 1953 geboren in Liverpool en groeide op in een extreem gewelddadig gezin. Hij werd als jong kind door jeugdzorg ondergebracht bij een katholiek opvanghuis, maar later teruggeplaatst bij zijn biologische ouders. Daar onderging hij jaren van fysieke en psychologische mishandeling, met zijn vader als voornaamste beul.

Op jonge leeftijd probeerde Maudsley meerdere keren zelfmoord te plegen. Hij bracht tijd door in psychiatrische instellingen en gaf aan stemmen te horen die hem opriepen te doden. Deze achtergrond van trauma en psychische stoornis is essentieel om zijn latere daden te begrijpen.

In 1974 pleegde Maudsley zijn eerste moord op een man die hem had ingehuurd voor seks en hem volgens Maudsley foto’s toonde van seksueel misbruik. De rechtbank verklaarde hem ontoerekeningsvatbaar; hij werd geplaatst in Broadmoor, een psychiatrisch ziekenhuis.

Maar ook daar doodde hij een mede-intern, waarna hij werd overgeplaatst naar een gewone gevangenis. In 1978 vermoordde hij daar op één dag twee gevangenen, beiden veroordeeld voor seksueel misbruik van kinderen. Hij verstopte één lichaam onder zijn bed en wachtte kalm op de bewakers.

Maudsley beschouwde zijn slachtoffers als “ongerechtvaardig kwaad” dat hij eigenhandig uit de wereld moest verwijderen. In zijn ogen was hij geen moordenaar, maar een morele beul. Dat maakt zijn zaak moreel ingewikkeld: was hij een psychopaat, of een ontspoorde wreker?

Na deze gebeurtenissen besloten de Britse autoriteiten dat Maudsley te gevaarlijk was om tussen andere gevangenen te leven. In 1983 bouwden ze speciaal voor hem een glazen cel in de kelder van Wakefield Prison: een ruimte van 5,5 bij 4,5 meter, omgeven door plexiglas en staal, geïnspireerd op filmsets. Hij wordt er sindsdien 23 uur per dag vastgehouden.

Maudsley leeft dus al ruim veertig jaar in vrijwel complete isolatie. Hij eet via een kleine gleuf in de deur, heeft nauwelijks contact met mensen en zijn enige moment van “vrijheid” is een uur per dag in een andere lege ruimte. Zijn herhaalde verzoeken om een boek, een muziekinstrument, een kat of zelfs euthanasie zijn systematisch afgewezen.

Wat is erger: de doodstraf, of dit soort levend begraven worden?

Mensenrechtenorganisaties, psychiaters en juristen vragen zich al jaren af of deze behandeling nog te rechtvaardigen is. Artikel 3 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens verbiedt onmenselijke of vernederende behandeling. Is een glazen isoleercel voor het leven geen voorbeeld bij uitstek van zulke behandeling?

Maudsley is geen gewone seriemoordenaar. Hij doodde uitsluitend veroordeelden voor seksueel geweld, hoorde stemmen, had een verleden van mishandeling en deed meerdere suïcidepogingen. De Britse staat koos ervoor hem niet in een ziekenhuis te behandelen, maar in een kooi op te sluiten als een roofdier.

Daarmee werpt zijn zaak een scherpe schaduw op de Britse rechtsstaat en gevangenispsychologie.

De zaak Maudsley is niet enkel een gruwelverhaal. Het is een spiegel. Hoe gaan wij om met gewonde zielen die zelf anderen verwonden? Hoe ver mag een staat gaan in zijn pogingen om de samenleving te beschermen? En wat zegt een glazen isoleercel over ons eigen morele kompas?

De “Hannibal”-mythe mag dan goed verkopen in tabloids, maar de waarheid is rauwer en tragischer. Robert Maudsley is geen kannibaal. Hij is een gebroken man in een glazen kooi, en zijn leven is een aanklacht tegen een systeem dat geen raad weet met grijstinten.

Zijn verhaal onthult niet alleen de grenzen van gerechtigheid, maar ook de duistere onderlaag van de Britse cultuur zelf: een samenleving die achter een façade van beschaving nog altijd wraakzucht, klasseverachting en morele kilte laat zegevieren over medemenselijkheid.