Ze zijn ERUIT: 'SPREIDINGSWET in de PRULLENBAK, kinderopvang BIJNA GRATIS, halvering eigen risico VANAF 2027'

Het akkoord (lees het hele akkoord zelf hier) tussen de partijen bestaat uit 26 pagina's en is niet alleen gedeeld aan Kamerleden maar ook aan de pers. Het is immers een publiek document, wat ook zo hoort in een democratie.

Als gevolg daarvan kunnen we het allemaal zelf ook lezen. Gelukkig maar. Wat erin staat? Heel veel items. Sommige items zijn heel mooi, die we echt kunnen toejuichen. Helaas staan er ook dingen niet in die er wel in moeten staan én staan er zaken in die er niet in hadden moeten staan. Het is zeker een verbetering ten opzichte van het kabinet Rutte IV, maar het kan nóg veel beter.

Het document heet "HOOP, LEF EN TROTS" en begint met de woorden: "Nederland is een prachtig land. Een land om trots op te zijn." Of, zoals Rutte zou zeggen, "een gaaf land." Maar, gaan de formerende partijen verder, "wij moeten hard werken om het vertrouwen van Nederlanders te verdienen."

Lastenverlichtingen
Vervolgens wordt erover gegaan op de belangrijkste maatregelen. Ze beginnen meteen goed. Vanaf 2025 komen er namelijk flinke lastenverlichtingen, aldus het akkoord, "gericht op de hardwerkende Nederlanders, jong en oud, zoals de middeninkomens, de ondernemers. En ook voor mensen in de knel met hun bestaanszekerheid." Hier kunnen we alleen maar om juichen. Want juist wij, middeninkomens, zijn de afgelopen jaren systematisch gesloopt door Den Haag.

Beperken immigratie
En dat is niet alles. Het nieuw te vormen kabinet wil ook "het strengste toelatingsregime voor asiel en het omvangrijkste pakket voor grip op migratie ooit" invoeren. Dat is duidelijk een item van de PVV - en voor die partij een heel belangrijke overwinning. Het behoeft niet gezegd te worden dat dit een enorm verschil is ten opzichte van het huidige demissionaire kabinet dat alleen maar meer kansenparels uit heinde en verre heeft toegelaten in ons land.

Het belangrijkste onderdeel van dit item? De Vreselijke Spreidingswet Wordt Ingetrokken. Ja, in die zin schrijven we elk woord een hoofdletter. ZO BELANGRIJK is dit item namelijk. Gemeenten gaan niet meer gedwongen worden om enorme aantallen kansenparels op te vangen. Yay Geert en Caroline!

Wonen en Energie
Ook wil het kabinet wat doen aan de woningbouw, infrastructuur en bereikbaarheid (van regio's). Vervolgens stellen ze dat ze ook willen werken aan "de energietransitie." Dat laatste is natuurlijk weer zorgwekkend. Die idiote "transitie" moet vernietigd worden, weggegooid. Niks "energietransitie." We moeten gas pompen en zoveel mogelijk energie aanleveren - op de ouderwetse manier.

Wat dan wel weer heel goed nieuws is? Geen verplichte waterpomp. Ja, dat lees je goed. Die achterlijke verplichte waterpomp komt er niet. Mensen krijgen zowaar keuzevrijheid op dit onderwerp. Gelukkig.

Eigen risico
Vervolgens laten de partijen weten dat het eigen risico in de zorg gehalveerd gaat worden. Daar blijft straks nog maar 165 euro van over. Voor veel mensen is dit een serieuze verbetering - eentje waar ze naar smachten. En terecht, natuurlijk. Een eigen risico van 330 euro slaat immers nergens op. Het enige vervelende hieraan? Ze willen dat pas invoeren vanaf 2027. Dat is voor veel mensen te lang wachten. En trouwens, wie zegt dat het komende kabinet Plasterk I er dan nog zit?

Boeren
Dat is dus een halve faal en een halve winst voor de formerende partijen. Vervolgens komen we de landbouw en visserij. Dit zijn dé onderwerpen voor BBB. Die partij lijkt hier enkele zegetjes geboekt te hebben. "Baas in eigen bedrijf in landbouw en visserij," stelt het document, namelijk. "Een impuls voor een toekomst van deze sectoren en voor voedselzekerheid voor ons allemaal.

Voor boeren wordt het nu behoorlijk leuk. Want het document stelt heel duidelijk dat een gedwongen krimp van de veestapel niet aan de orde is. Oh ja, en de geplande gedwongen onteigening van boeren gaat ook niet door. BBB heeft dus zeker concessies afgedwongen op dit onderwerp van met name NSC en BBB. In plaats van de veestapel in te krimpen willen de partijen "belangrijke natuur" instandhouden.

Ander kiesstelsel
Voor de democratiehervormers onder ons (hallo!) is er ook nog een heel leuk item. De partijen willen burgers namelijk "meer zeggenschap [geven] door een ander kiesstelsel." Ook zijn ze akkoord met de plannen van Pieter Omtzigt voor het "versterken van grondrechten door een Constitutioneel Hof."

Dit zijn hele hete hangijzers. Als de partijen erin slagen deze hervormingen door te voeren is dat werkelijk een grootse prestatie. Misschien niet zozeer in de praktijk - dat valt af te wachten - maar zeker wel politiek theoretisch. Dit soort veranderingen zijn écht lastig om voor elkaar te krijgen.

Veiligheid
En dan is er een item waar met name PVV'ers en VVD'ers blij van worden. Die gaat namelijk over de veiligheid op straat én het bestrijden van terrorisme. De partijen hebben afgesproken daar flink op in te zetten.

Kinderopvang
Voor veel ouders is de kinderopvang een serieus probleem. Je kunt als gezin niet meer functioneren door één ouder thuis te laten blijven met de kids en de andere ouder te laten werken. Je verdient dan helaas gewoon niet genoeg.

De formerende partijen weten dat, en dus nemen ze een belangrijke maatregel. Er vindt een stelselherziening van de kinderopvang plaats. Dit betekent dat kinderopvang bijna gratis wordt voor werkende ouders. Het zou natuurlijk helemaal gratis moeten zijn, het is immers een investering in de volgende generatie, zeker als je bedenkt dat mensen te weinig kinderen hebben in ons land... Maar goed, bijna gratis is al heel veel beter dan situaties die we eerder gezien hebben.

Daarbij moet er wel iets gezegd worden. Waarom is dat gratis maar krijgen ouders niet de optie om thuis te blijven bij de kinderen en die zelf op te voeden? Het zou ook heel rechts kunnen zijn om te zeggen: wij geloven in het traditionele gezin. Als mama of papa thuis blijft en de ander werkt krijg je van de staat een bepaald bedrag dat je daartoe in staat stelt (min of meer). Of, en dit kan ook: de werkende ouder krijgt dan korting op de belastingen.

Dit is iets om in de loop van de jaren in te brengen. Het is immers een "akkoord in hoofdlijnen." Er moet meerlijk mogelijk zijn.

Het hoofdlijnenakkoord geeft aan dat er echt wel een verandering plaats moet gaan vinden ten opzichte van het beleid van Rutte IV. Kabinet Plasterk I moet een centrumrechts beleid voeren. De partijen willen werken aan systematische problemen waar het land al lang onder gebukt gaat en in de meeste gevallen willen ze die op een redelijk rechtse manier oplossen.

Tegelijkertijd geldt ook dat er onderwerpen zijn waarop het akkoord niet zo rechts is als we hadden gewild. Ja, Nederland wordt kritischer in de EU, maar er vindt geen écht harde opstelling ten opzichte van Brussel plaats. De pensioenwet blijft blijkbaar ook overeind (sterker nog, daar wordt niet eens over gesproken). Verder wordt er bezuinigd op de NPO, maar die bezuiniging betreft slechts 100 miljoen euro. Dat is niet indrukwekkend.

De NPO moet gewoon weg. Als de NPO wél blijft bestaan, dan moet die de eigen broek maar ophouden. Mensen worden lid van de NPO... Oké, betaal je activiteiten van het lidmaatschap. DDS krijgt ook geen subsidie van de staat om te functioneren. Als we dat wel kregen zouden we op grote schaal podcasts maken, veel meer publiceren, en zelfs internet-tv kunnen maken. Precies dus wat de NPO omroepen doen. Wij kunnen dat niet omdat we de financiën ervoor niet hebben. En die financiën hebben we niet omdat wij géén overheidssubsidie krijgen. Laat de NPO de eigen broek ook ophouden.

Er zijn dus items die beter kunnen, er zijn items die beter hadden gemoeten... maar tegelijkertijd geldt dat het akkoord zeker weten een verbetering is ten opzichte van de huidige club die het voor het zeggen heeft in ons land. En ja, Caroline én Geert hebben toch best wat items voor elkaar gekregen (wat trouwens ook geldt voor de ander onderhandelende partijen).