Filippica Jan Paul van Soest tegen klimaat'saboteurs'

Door de aanhangers van de menselijke broeikashypthose (AGW= Anthropogenic Global Warming) worden klimaatsceptici vaak met 'deniers' aangeduid – een term die is afgeleid van 'holocaust deniers'. Alsof dit nog niet genoeg was, heeft Al Gore ze onlangs ook nog vergeleken met racisten.

In een recent gepubliceerd rapport, 'Klompen in de machinerie. Bewuste en onbewuste sabotage van de transitie naar een duurzame energiehuishouding', vergelijkt Jan Paul van Soest – geen onbekende voor mijn trouwe lezers – klimaatsceptici nu met saboteurs. Genealogisch is dat woord afgeleid van 'sabot' (klomp). Waarschijnlijk stamt het woord sabotage uit 1886, toen Luikse arbeiders de broze gietijzeren productiemachines stillegden door een klomp tussen de raderen te steken, uit angst dat de vooruitgang hun banen in gevaar zou brengen.

En waar zijn die saboteurs bij uitstek te vinden?

Jean Paul van Soest:

De saboteurs van klimaatbeleid en energietransitie zijn vrijwel niet meer individueel aan te wijzen en door naming & shaming aan te spreken.

Dat is natuurlijk jammer. Maar na enig zoeken blijkt het Jan Paul kennelijk toch te zijn gelukt:

Voor wie die percepeties in rauwe, ongekuiste vorm wil waarnemen is het blog De Dagelijkse Standaard verplichte kost, meer nog dan Elsevier en de Telegraaf, waar een vernislaag van journalistiek en redactie over de diepgewortelde weerzin tegen transitie en klimaatbeleid is gekwast. De Dagelijkse Standaard fulmineert voortdurend tegen klimaatbeleid, windmolens, biomassa, zonne-energie en hun voorvechters: klimaatwetenschappers, milieuorganisaties en linkse politieke partijen. [sic]

Ik heb die zin een paar keer overgelezen. En mijn conclusie was: die Jan Paul kan goed schrijven en is een scherp waarnemer. Hij is dan ook een van mijn favoriete opponenten.

Maar wat zijn nu de achterliggende krachten?

Jan Paul:

De 'tijdgeest' is veranderd, de afgelopen jaren. De actieve onderstroom die zich bij voortduring inzet voor lokale en bedrijfsinitiatieven ten spijt is het gevoel voor urgentie voor een stevig klimaatbeleid en een versnelling van energietransitie er niet groter op geworden. Is de tijdgeest bewuste hindermacht, antilobby? Nee niet direct, maar graaf- en spitwerk in lobby's en belangen leert dat in elk geval een deel van de huidige tijdgeest, of het denkraam (frame) waarmee we naar energie en klimaat kijken is georkestreerd door een tandem van fossiele energiebelangen en een neoliberale marktideologie.

Via een uiterst effectieve serie van PR-technieken, ontleend aan de succesvolle lobby van de tabaksindustrie, is deze belangenideologische tandem erin geslaagd het wereldbeeld te doen kantelen. De campagnes in de VS zijn inmiddels de oceaan overgestoken en dringen in vele hoeken en gaten in Europa en vooral in Nederland door.

Ik heb die zin een paar keer overgelezen. En mijn conclusie was: die Jan Paul kan goed schrijven en is een scherp waarnemer. Maar hij ziet wel een paar zaken over het hoofd en is voor het overige verkeerd geïnformeerd.

In mijn perceptie en ervaring heeft de fossiele-brandstoffenindustrie slechts een marginale rol gespeeld in de opkomst van de klimaatscepsis. Het was oorspronkelijk een 'grass roots'-beweging van individuele wetenschappers, die onafhankelijk van elkaar, in de 'peer-reviewed' en 'non-peer-reviewed' literatuur, maar ook vaak op hun websites, kritiek uitoefenden op AGW. Maar gegeven de decennialange succesvolle hersenspoeling van de zijde van de door overheden gesponsorde AGW-propagandisten, en de trucs die van die kant werden toegepast om de klimaatsceptici buiten de deur te houden (zoals onder meer uit Climategate is gebleken), kregen zij geen poot aan de grond. Pas toen zij hun krachten bundelden, kwam er schot in de zaak.

Een belangrijke stap in dat proces was de klimaatconferentie in Stockholm (september 2006). Zie hier. Ook de vorming van het NIPCC (Non-Governmental International Panel on Climate Change), o.l.v. Fred Singer, als klimaatsceptische tegenhanger van het IPCC, was een keerpunt. Dat gebeurde op een bijeenkomst in april 2007 in Wenen (zie afbeelding). Enige maanden daarna kwam het Amerikaanse Heartland Institute in Chicago in beeld, een pro-markt denktank, die kort daarop zo'n beetje alle vooraanstaande klimaatsceptici in de wereld uitnodigde voor zijn conferenties in de VS. Heartland beklemtoont altijd dat deze conferenties worden gefinancierd door 'private donations', dus geen 'corporate donations'.

Kwam de neo-liberale framing, zoals Jan Paul dat noemt, nu werkelijk overwaaien uit de VS?

Opnieuw mijn perceptie en ervaring zijn anders. Ik heb zelf jarenlang geschreven voor het Amerikaanse blog Tech Central Station (TCS), dat ideologisch op dezelfde lijn zit als verschillende pro-markt denktanks in de VS. Ondanks het feit dat het al weer heel lang geleden lijkt, hebben ze mijn bijdragen op internet bewaard. Wat de framing betreft lijkt deze 'posting' mij illustratief: 'On Creeping Collectivization'.

Conclusie: de framing heeft vele vaders en is beslist niet exclusief Amerikaans.

Al met al heeft Jan Paul een interessant en goed leesbaar rapport geschreven. Maar hij kan maar niet uit zijn hoofd zetten dat de groeiende weerstand tegen de mooie plannetjes van hem en zijn kornuiten wordt gesaboteerd door duisterse financiële en ideologische krachten en niet wordt veroorzaakt door intrinsieke tekortkomingen daarvan. Hij slaagt er niet in om de hand in eigen boezem te steken en te erkennen dat de voorstanders van al dat moois geen open kaart hebben gespeeld en die tekortkomingen altijd hebben verzwegen – uiteraard met de beste bedoelingen: het redden van de planeet! De teneur van het rapport is dan ook absurd.

Wie zou daar nu weer voor hebben betaald? Dat blijkt de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur te zijn. Dat zal wel weer allemaal zijn gefinancierd uit belastinggeld. Maar dat is natuurlijk legitiem, want Jan Paul verstrekt uitsluitend strikt neutrale en objectieve informatie en dient daarmee de publieke zaak – heel wat anders dan al die ongesubsidieerde klimaatsceptische saboteurs.

Ik denk erover na om maar eens retroactief een rekening bij de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur in te dienen voor al die onbezoldigde analyses, die ik door de jaren heen heb geschreven om de samenleving te behoeden voor de verspilling van miljarden aan plannetjes à la Van Soest c.s., die geen enkel meetbaar effect zullen hebben, noch op het klimaat, noch ook op de energiezekerheid van ons land.

Zou zo'n retroactieve subsidieaanvraag enige kans van slagen hebben?