WETENSCHAPPELIJKE AARDSCHOK: Geschiedenisboeken kunnen prullenbak in! Oer-mens maakte al 400.000 jaar geleden vuur

Binnenland•11 dec , 10:00

Het is weer eens bewezen: de zogenaamde 'settled science' is vaak helemaal niet zo settled als de experts ons willen doen geloven. Jarenlang werd aangenomen dat onze voorouders in Europa pas zo'n 50.000 jaar geleden de kunst van het vuur maken beheersten. Maar wat blijkt? Ze zaten er maar liefst 365.000 jaar naast! Onderzoekers van het British Museum hebben in Engeland bewijs gevonden dat vroege neanderthalers al 415.000 jaar geleden hun eigen vuurtjes stookten. Het bewijst maar weer dat onze voorouders geen domme bruten waren, maar ingenieuze overlevers die de basis legden voor onze beschaving. En ja, dat deden ze door lekker vlees te braden, niet door aan een stengel bleekselderij te knagen.

De ontdekking in Barnham, in het graafschap Suffolk, is niets minder dan spectaculair. Tot nu toe lag de oudste plek waar aantoonbaar vuur werd gemaakt in Noord-Frankrijk en die was 'slechts' 50.000 jaar oud. Maar in de Engelse klei vonden archeologen iets bijzonders: stukjes pyriet en verhitte vuurstenen. Pyriet is dat magische mineraal dat vonken geeft als je het ergens tegenaan slaat. Omdat pyriet daar niet van nature voorkomt, is de conclusie helder: deze oermensen hebben het meegenomen met maar één doel: fikkiestoken.

Geen toeval, maar techniek

De onderzoekers hebben natuurbranden uitgesloten. De klei is langdurig blootgesteld aan temperaturen van meer dan 700 graden. Dat doe je niet per ongeluk. Dat is een kampvuur waar generaties lang omheen is gezeten.

Lees ook

Het laat zien dat deze vroege mensen, die leefden in een tijd van ijstijden en ontberingen, de techniek beheersten om hun omgeving naar hun hand te zetten. Ze waren niet overgeleverd aan de grillen van de natuur, ze domineerden die.

Steun De Dagelijkse Standaard! De moderne wetenschap en politiek proberen ons vaak klein te houden, maar de geschiedenis van de mens is er één van kracht en vindingrijkheid. Wij vieren dat! Help ons om kritisch en trots te blijven. Steun ons via BackMe of maak uw bijdrage over op NL95RABO0159098327 t.n.v. Liberty Media. En let op: als u ons via BackMe steunt, krijgt u gratis en voor niets elke dag onze exclusieve SubStack-column zo, hop, in uw email inbox!

Vlees eten maakte ons slim

Waarom is dit zo belangrijk? Omdat vuur de mens heeft gemaakt tot wat hij is. Het stelde onze voorouders in staat om in koude regio's te overleven en gevaarlijke roofdieren (wolven!) op afstand te houden. Maar nog belangrijker: het stelde ze in staat om te koken. Koken maakt vlees makkelijker verteerbaar en doodt ziekteverwekkers.

Hierdoor bleef er meer energie over voor de ontwikkeling van de hersenen. U leest het goed: onze grote hersenen, waarmee we nu vliegtuigen bouwen en (helaas) D66-beleid verzinnen, hebben we te danken aan het feit dat onze voorouders hun biefstukje bakten boven een vuur.

Sociaal leven

Daarnaast had het vuur een sociale functie. Mensen zaten 's avonds bij elkaar, maakten plannen en ontwikkelden hun taal. Het kampvuur was de eerste vergaderzaal, de eerste kroeg en de eerste school. Het is fascinerend om te zien dat die oerdrang nog steeds in ons zit.

Terwijl de moderne elite ons wil dwingen tot warmtepompen en rauwkost, is er niets dat de mens zo verbindt als samen rond een vuur zitten en een goed stuk vlees eten. Onze voorouders snapten dat 415.000 jaar geleden al. Nu wij nog.

Help ons in de strijd voor gezond verstand! Vond u dit een goed artikel? De Dagelijkse Standaard duikt graag in de geschiedenis om de waan van de dag te relativeren. Steun onze journalistiek. Doneer vandaag nog via BackMe of maak uw bijdrage over op NL95RABO0159098327 t.n.v. Liberty Media. Samen houden we het vuur brandend!