Amerikaanse politie zet AI-camera’s in voor kentekenherkenning: privacy-experts slaan alarm

De zwarte camera’s, aangedreven door zonnepanelen, registreren niet alleen kentekenplaten, maar analyseren ook merk, model, kleur en unieke kenmerken van voertuigen — zoals deukjes of bumperstickers. Het systeem is ontwikkeld door het bedrijf Flock Safety uit Georgia, dat inmiddels contracten heeft afgesloten met beide politiekorpsen. Volgens het bedrijf kunnen de camera’s zelfs fietsen herkennen en opslaan.

De verzamelde data worden 30 dagen bewaard in een doorzoekbare database van Flock Safety, die in het hele land wordt gebruikt door politiediensten en zelfs verenigingen van huiseigenaren.

Eugene Police Chief Chris Skinner benadrukt de efficiëntie van het systeem. “We hadden onze straten kunnen overspoelen met 20, 30, 40 agenten op zoek naar dit voertuig, maar dat hebben we niet gedaan,” zei hij tegen KLCC. “We hebben het ingevoerd in het systeem en lieten de technologie het werk doen. Dit is een manier om onze middelen slimmer in te zetten.”

Volgens Skinner is de installatie van 57 camera’s in Eugene nog in volle gang, maar zijn er al successen geboekt: het systeem hielp bij het oplossen van een overval én een dubbele moord. De politie van Springfield heeft inmiddels 25 camera’s aangeschaft, met financiële steun van de Oregon Criminal Justice Commission.

Maar niet iedereen is overtuigd van de onschuld van het systeem. Kelly Simon, juridisch directeur van ACLU Oregon, is kritisch: “Een Flock-camera nabij een zorginstelling of gebedshuis kan veel gevoelige informatie vastleggen die mensen misschien niet met de overheid willen delen.”

Volgens haar worden deze technologieën ingevoerd zonder publiek debat. “We zien dat dit uitgerold wordt zonder gesprek, en dat is een serieus probleem,” aldus Simon. “Dat maakt het onmogelijk om de balans te vinden tussen publieke veiligheid en burgerrechten.”

Ze wijst erop dat eerdere onderzoeken aantoonden dat federale instanties zoals ICE toegang kregen tot Flock-data via lokale politie. Ook zou een sheriff in Texas het systeem hebben gebruikt om een vrouw te vinden die een abortus had ondergaan.

Simon waarschuwt dat partnerschappen met federale diensten, hoe onschuldig ze ook lijken, de deur kunnen openen voor misbruik: “Deze technologie is fundamenteel onverenigbaar met waarden als immigrantenrechten, transrechten, religieuze vrijheid en reproductieve autonomie. Dit is massale surveillance.”

Beide politiekorpsen benadrukken dat ze regels hanteren voor het gebruik van het systeem. Zo verklaart Springfield Police Lt. George Crolly dat “elke zoekopdracht in het systeem een rechtvaardiging vereist en de data nooit verkocht of gedeeld worden buiten de wetshandhaving.” Skinner zegt dat andere instanties geen directe toegang krijgen tot Eugene’s data en dat verzoeken handmatig moeten worden beoordeeld. “Ik heb er vertrouwen in dat onze contractvoorwaarden voorkomen dat Flock onze data aan derden doorverkoopt,” aldus Skinner.

Hoewel de AI-gestuurde kentekencamera’s in Eugene en Springfield al tastbare resultaten opleveren bij het oplossen van misdaden, blijft het gebruik van dergelijke technologie controversieel. De belofte van efficiënter politiewerk wordt overschaduwd door zorgen over burgerrechten en mogelijke misstanden. Zoals Simon stelt: “Zonder transparantie en publieke betrokkenheid is het risico groot dat we fundamentele vrijheden opofferen in ruil voor schijnveiligheid.”