Russische drones neergehaald boven Polen – Zelensky: "Russen moeten de consequenties voelen"

Het Poolse leger bevestigde woensdagochtend dat er daadwerkelijk wapens zijn gebruikt. "Op verzoek van de operationeel commandant zijn wapens gebruikt," schreef het leger op X. Daarbij werd de NAVO én de Nederlandse luchtmacht expliciet bedankt voor het "waarborgen van de veiligheid in het Poolse luchtruim."

Nederlandse F-35’s, die sinds eind augustus in Polen zijn gestationeerd voor een drie maanden durende missie samen met Noorwegen, speelden een sleutelrol bij het uitschakelen van de drones. Deze toestellen maken deel uit van een bredere NAVO-operatie om het luchtruim boven Oost-Europa te beschermen. Al een week eerder werden de straaljagers ingezet bij een melding van Russische Shahed-drones, maar toen bleek het gebruik van wapens niet nodig.

De Poolse premier Donald Tusk reageerde fel en riep direct een spoedvergadering bijeen. Volgens hem was sprake van een grootschalige provocatie. "We hebben de drones die een direct gevaar vormden neergehaald," verklaarde hij. "We zijn klaar om dergelijke provocaties af te weren. De situatie is ernstig en niemand twijfelt eraan dat we ons moeten voorbereiden op verschillende scenario’s."

Tusk benadrukte dat hij in nauw contact staat met NAVO-secretaris-generaal Mark Rutte. Verschillende vliegvelden, waaronder dat van Lublin en zelfs Warsaw Chopin Airport, werden tijdelijk gesloten. Inmiddels zijn de luchthavens weer geopend en meldde het Poolse leger dat de operatie is afgerond.

Hoewel er geen spoedzitting is aangevraagd, bespreekt de NAVO de situatie tijdens een reguliere vergadering. EU-buitenlandchef Kaja Kallas noemde de aanval "geen vergissing" en stelde dat "Ruslands oorlog escaleert en niet eindigt." Zij pleitte voor meer steun aan Oekraïne en voor extra investeringen in Europese defensie.

Ook in de Baltische en Scandinavische landen klonk bezorgdheid. De Zweedse premier Ulf Kristersson noemde de luchtruimschending "onacceptabel" en sprak van een bedreiging voor de veiligheid van heel Europa. Zijn steunbetuiging werd gedeeld door onder meer de president van Letland en de Noorse minister van Buitenlandse Zaken.

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky ging nog een stap verder en noemde het incident "een extreem gevaarlijk precedent voor Europa." Volgens hem was er geen sprake van één verdwaalde drone, maar van minstens acht Russische Shahed-drones die richting Polen werden gestuurd. "De Russen moeten de consequenties voelen. Rusland moet voelen dat de oorlog niet kan worden uitgebreid en zal moeten eindigen," verklaarde Zelensky.

Daarnaast wees hij erop dat Rusland in dezelfde nacht ook Oekraïne zelf zwaar bestookte met maar liefst 415 drones van verschillende typen en meer dan 40 raketten. Daarbij vielen slachtoffers in de regio Zhytomyr en Volochysk.

In de regio Lublin zijn wrakstukken van een drone aangetroffen. De Poolse politie waarschuwt burgers om resten niet aan te raken vanwege mogelijk gevaarlijke stoffen. Het Poolse leger spreekt van "een daad van agressie" en ziet "een reële bedreiging voor de veiligheid van onze burgers."

Om sneller te kunnen reageren, heeft de Poolse Territoriale Defensiemacht bovendien de rapportagetijd voor soldaten ingekort: vrijwilligers en militairen in vier oostelijke provincies moeten voortaan binnen zes uur beschikbaar zijn.