“Te Duits”: Berlijns poppentheater krijgt geen subsidie vanwege verkeerde cultuur

Het “Theater der kleinen Form” draait al sinds eind jaren ’90 in Berlijn-Friedrichshain en trekt jaarlijks duizenden jonge kinderen met klassieke sprookjes, fantasierijke verhalen en liefdevolle opvoeringen – vanaf 3 euro per kaartje. Het draait op vrijwilligers, één parttime kracht en aanvullende cursussen in dans en toneel. Maar subsidie? Ho maar. Want de inhoud is niet woke genoeg.

Volgens de jury van het KIA-programma – dat kinder- en jeugdtheater zou moeten ondersteunen – is het theater niet progressief genoeg voor de veranderde wijk Friedrichshain. Het zou “oldschool” zijn en “de thema’s zijn klassiek, zeer Duits, gericht op families”. Met andere woorden: wie inzet op traditie, op culturele continuïteit en op verhalen die kinderen al generaties lang verrijken, past niet meer in het nieuwe linkse cultuursjabloon.

De politieke motivatie achter deze beslissing is overduidelijk. Alles wat geworteld is in Europese cultuur, klassieke verteltradities of familiegericht denken, wordt door het nieuwe cultuurkartel als verdacht bestempeld. Zeg je “sprookje”, dan bedoel je waarschijnlijk een patriarchaal machtsverhaal. Speel je “Hans en Grietje”? Dan word je verdacht van ‘cultuurnationalisme’.

CDU-politica Marita Fabeck noemt het terecht een “kulturpolitischer Skandal”. Want wat is er in vredesnaam mis met het feit dat een poppentheater “zeer Duits” is? Dat het verhalen vertelt die duizenden ouders herkennen? Dat het géén propaganda-vehikel is voor de gender-agenda, de klimaatpaniek of de multicultihype?

Wat hier gebeurt, is geen incident. Dit is onderdeel van een bredere trend waarin alles wat traditioneel is, wordt vervangen door alles wat ideologisch bruikbaar is. Je mag als kunstenaar alleen nog subsidie krijgen als je voldoet aan het progressieve keurslijf: divers, dekoloniaal, post-nationaal, post-familiaal. Een sprookje over moed, trouw of het gezin? Geen kans. Maar een voorstelling over klimaatspijt, genderdysforie of “wit privilege”? Dikke subsidie.

Wat we zien in Berlijn is een glimp van wat ons ook in Nederland te wachten staat – of eigenlijk, wat hier allang begonnen is. Cultuurbeleid wordt niet meer bepaald door artistieke waarde of publiek belang, maar door de ideologische agenda van de bestuurders.

Dat uitgerekend in Duitsland een theater wordt gestraft omdat het “te Duits” is, zegt alles. Het land is zo collectief in de knoop geraakt met zijn identiteit, dat alles wat verwijst naar nationale eigenheid als potentieel gevaarlijk wordt gezien. De absurditeit bereikt een kookpunt: een artistiek kindertheater wordt beoordeeld op zijn culturele ‘correctheid’, niet op zijn inhoud, waarde of impact.

Wie deze koers niet keihard afwijst, accepteert dat kunst geen ruimte meer is voor verbeelding, maar een instrument wordt van politieke controle. En kinderen? Die worden beroofd van verhalen, magie en verwondering – ten gunste van een kille, woke agenda.