Rick Nieman wil politici “corrigeren” tijdens debat - wat is er mis met neutrale journalistiek?

Live corrigeren? Een debatleider hoort het debat te leiden, niet de inhoud te beoordelen. Dat is aan de politici zelf - die met elkaar in discussie gaan, juist om hun visie te toetsen.

Maar in het universum van Hilversum is de journalist allang geen neutrale scheids meer. Hij is rechter, aanklager én morele gids tegelijk.

Wat Nieman zegt, past precies in het patroon dat we al jaren zien bij de NPO: presentatoren en debatleiders die zichzelf zien als bewakers van de waarheid. Ze zijn niet tevreden met de rol van gespreksleider. Nee - ze willen corrigeren, sturen, en vooral laten zien dat zij “boven” de politici staan.

Dat is geen journalistiek meer, dat is moralisme. En het maakt elk politiek debat bij voorbaat scheef.

Want wie bepaalt wát er ‘gecorrigeerd’ moet worden? Wat als een kandidaat iets zegt dat niet past binnen het heersende NPO-narratief - bijvoorbeeld over migratie, klimaat, of Europa? Wordt dat dan “gecorrigeerd”?

WNL noemt zichzelf “de omroep van de rechtsere kijker.” Maar in de praktijk verschilt het nauwelijks van de rest van de NPO-familie. Iedereen beweegt binnen dezelfde morele grenzen.

Nieman zegt wel dat hij “zo min mogelijk wil doen”, maar wie de NPO kent, weet wat dat betekent: veel interrupties, veel framing, en vooral: subtiel ingrijpen wanneer een politicus iets zegt dat niet “past.”

Een écht debat laat ruimte voor botsing, voor spanning, voor het onverwachte. Een debat waarin de leider wil “corrigeren” is geen debat meer - het is een klassiek schoollesje, met de journalist als meester die de politici de maat neemt.

Wat Nieman zegt, komt niet uit de lucht vallen. Het is het gevolg van de factcheck-cultuur die de journalistiek in haar greep heeft. Alles moet worden “gecontroleerd”, “gecorrigeerd”, “beoordeeld” - alsof de kijker zelf niet meer mag nadenken.

Dat is funest voor het publieke debat. Politici durven minder te zeggen, worden onderbroken midden in een redenering, en krijgen vervolgens een “feitelijke correctie” voorgeschoteld van een journalist die niet verkozen is door niemand.

Democratie draait om debat, niet om correctie. Wie bepaalt wat juist is, bepaalt uiteindelijk wat gezegd mag worden. En dát is precies waarom deze houding van Nieman zo gevaarlijk is.

De komende verkiezingen zijn cruciaal. Nederland schuift op, de oude elite wankelt, en steeds meer kiezers zoeken naar politici die wél zeggen wat ze denken. Maar als het publieke debat wordt geleid door mensen die zichzelf zien als scheidsrechter van de waarheid, dan krijgt die kiezer nooit een eerlijk gesprek.

Nieman’s uitspraak lijkt klein, maar het onthult een groot probleem: de journalistiek is vergeten dat zij dienstbaar hoort te zijn aan het publiek, niet de lesmeester van de politiek.

Als Rick Nieman echt wil bijdragen aan een goed debat, dan moet hij precies het tegenovergestelde doen van wat hij nu zegt: minder corrigeren, meer luisteren. Want het publiek heeft geen behoefte aan een leraar - maar aan eerlijke, open strijd van ideeën.