Budget voor klimaataanpassingen daalt, terwijl veelvoud nodig is

NAIROBI (ANP) - Terwijl klimaatverandering steeds grotere kosten veroorzaakt, is het budget voor hulp aan ontwikkelingslanden om zich daartegen te wapenen gedaald. VN-milieuprogramma UNEP meldt dat in het jaarlijkse Adaptation Gap Report. Het rapport verschijnt in aanloop naar de klimaattop in Brazilië.

In 2023 ontvingen armere landen 26 miljard dollar om zich beter in te stellen op de groeiende klimaatrisico's. Dat is 2 miljard minder dan een jaar eerder. Het rapport loopt altijd wat achter, omdat het tijdrovend is om op te stellen. De onderzoekers verzamelen, controleren en analyseren wereldwijde cijfers.

UNEP vindt de afname zorgwekkend. Het bedrag dat ontwikkelingslanden nodig hebben voor maatregelen tegen overstromingen, droogte, bosbranden en andere risico's, stijgt juist sterk. Volgens terughoudende berekeningen is rond 2035 zeker 310 miljard dollar per jaar nodig. Het gat tussen het benodigde bedrag en de toegezegde financiering wordt zo steeds groter.

Als de trend gelijk blijft, verbreken rijke landen een belofte die ze in 2019 deden op de klimaattop in Glasgow. Alle landen spraken toen af dat het geld voor klimaatadaptatie eind 2025 moet zijn verdubbeld, tot 40 miljard dollar per jaar.

"Het lijkt onwaarschijnlijk dat die verdubbeling gaat lukken, maar dat weten we pas zeker in 2027", zegt onderzoeker Pieter Pauw, een van de hoofdauteurs van het rapport. Toch denkt hij dat de dalende lijn op de grafiek weer zal ombuigen. "Er zit best veel beweging in het financiële systeem", zegt Pauw, die onder meer verbonden is aan de TU Eindhoven. "Dat moeten we er ook echt bij betrekken, want je gaat dit gat nooit alleen met publiek geld dichten."

Directeur Inger Andersen van UNEP ziet dat budgetten krap zijn en "andere prioriteiten" vaak voorgaan. "Maar de realiteit is simpel: als we nu niet in adaptatie investeren, lopen de kosten elk jaar verder uit de hand", zegt Andersen. Ze noemt het belangrijk dat ontwikkelingslanden niet alleen leningen krijgen, maar dat er ook giften en investeringen komen, omdat hun schulden anders onhoudbaar worden.

Klimaatverandering is in veel rijke landen lager op de politieke agenda komen te staan. De Verenigde Staten hebben onder president Donald Trump veel afspraken ingetrokken. Direct na zijn installatie zegde Trump het Klimaatakkoord van Parijs voor de tweede keer op. Zijn regering staakte kort daarna partnerschappen met landen als Zuid-Afrika, Indonesië en Vietnam, die de energietransitie vooruit hadden moeten helpen.