Onenigheid in EU over winstbelasting

Vaak zitten Nederlandse ambtenaren en bewindslieden te slapen als in de EU beslissingen worden genomen die voor ons land nadelig zijn. Denk maar aan het immigratie- en asielbeleid: de gezinsherenigingsrichtlijn, de terugkeerrichtlijn, richtlijnen die vreemdelingen recht geven op onze sociale zekerheid etcetera. Maar misschien het beruchtste geval is Edinburg, 1992. Lubbers, Kok en al hun ambtenaren zaten daar toen te slapen terwijl Nederland een financiële poot werd uitgedraaid waardoor wij tot op de dag van vandaag het twijfelachtige voorrecht genieten de grootste netto-betaler aan Brussel te zijn. Er gaan overigens ook hardnekkige geruchten dat bij Lubbers opzet in het spel was: hij zou via dit royale gebaar de Europese bobo's gunstig hebben willen stemmen om zo Jacques Delors als voorzitter van de Europese Commissie te kunnen opvolgen.

Maar terug naar het eigenlijke onderwerp. De Financial Times weet te melden [registreren] dat rumoer is ontstaan rond een voorstel van de Europese Commissie over de vennootschapsbelasting, en dat Nederland zowaar tot de onruststokers van het eerste uur behoort:

Nou is daar misschien ook wel reden voor. Er zijn nogal wat verschillen in de tarieven van de vennootschapsbelasting tussen EU-lidstaten. Nederland zit met 25 procent ongeveer op het gemiddelde, maar dankzij ingenieuze constructies wordt dit percentage lang niet altijd gehaald. Ons land geldt in corporate Europe dan ook als een belastingparadijs, een ideale vestigingsplaats. Niet alleen wereldsterren als David Bowie, de Rolling Stones en U2 hebben daarom Nederland tot hun zakelijke hoofdzetel gemaakt, ook de hoofdkantoren van grote multinationals weten ons land te vinden: 

Nou weet ik uit ervaring dat je dergelijke cijfers over de vermeende baten met een flinke schep zout moet nemen, maar dit neemt niet weg dat de vestiging van die hoofdkantoren in ons land een goede zaak is.

Wat is de Europese Commissie eigenlijk van plan? Het gaat om wat de Commissie noemt een 'pan-European corporate tax system'. Dat klinkt natuurlijk al behoorlijk dreigend. Het valt nog mee dat in dit voorstel lidstaten de zeggenschap over hun tarieven mogen behouden, al weet je natuurlijk nooit hoe dit soort regelgeving in de praktijk gaat uitpakken. Want als je ze een vinger geeft, neemt de Europese Commissie niet zelden - al dan niet met steun van het Hof van Justitie - de hele hand. 

Maar goed, in dit voorstel gaat het formeel dus niet om de tarieven, doch om de belastinggrondslag. Het lijkt erop dat men de aanval wil openen op de praktijk van intercompany pricing, dat wil zeggen een zodanige manipulatie van de prijzen voor onderlinge leveringen tussen de verschillende vestigingen van een concern, dat de boekhoudkundige winst vooral daar neerslaat waar de vennootschapsbelasting laag is. Dus de prijs van een leverantie door de vestiging in Ierland (laag tarief) aan de vestiging in Duitsland (hoog tarief) wordt zo hoog mogelijk opgeschroefd, ten voordele van de winst in Ierland en ten nadele van de winst in Duitsland, en vice versa.

Voor belastingparadijzen als Nederland zijn de plannen van de Europese Commissie natuurlijk slecht nieuws en het is dus in ons nationale belang dat staatsscretaris Weekers hier een stokje voor gaat steken. Vergeleken met de apocalyptische ontwikkelingen rond de Griekse schuldencrisis valt deze kwestie natuurlijk in het niet, maar het is een goed teken dat onze ambtenaren niet altijd zitten te slapen als de Europese Commissie weer eens bezig is ons een loer te draaien.