Rapport: fossiele productie stijgt recht tegen klimaatdoelen in

STOCKHOLM (ANP) - Om het klimaat op aarde nog enigszins stabiel te houden, moet het gebruik van fossiele brandstoffen omlaag. Een wetenschappelijk rapport dat maandag is verschenen, laat echter zien dat de komende jaren het tegenovergestelde gebeurt: er zijn zelfs plannen bijgekomen voor de winning van olie, gas en kolen.

In het zogeheten Production Gap Report becijferen onderzoekers van drie onafhankelijke instituten, waaronder het Stockholm Environment Institute, in hoeverre de fossiele productie in lijn is met de klimaatdoelen. Het korte antwoord: verre van.

Het "gat" tussen de maximale productie die voor het klimaat toelaatbaar zou zijn en de geplande productie wordt steeds groter. De vorige editie van het rapport verscheen in 2023. Toen kwam de voor 2030 voorziene productie 110 procent hoger uit dan de maximale hoeveelheid die nog mag worden verstookt als de gemiddelde opwarming onder de 1,5 graad moet blijven. Dat percentage is in de tussentijd gestegen tot 120 procent.

Tot 2035 stijgt de steenkoolproductie. Daarna neemt de winning gestaag af, zo is de verwachting. Bij olie zien de onderzoekers eerst een stijging, daarna blijft het min of meer stabiel. De aardgaswinning stijgt nog decennia.

Door het massale gebruik van fossiele brandstoffen is de CO2-concentratie in de atmosfeer inmiddels met ruim de helft gestegen. Het gas houdt warmte die anders naar de ruimte zou gaan vast rond de aarde, waardoor de temperaturen stijgen.

In het Klimaatakkoord van Parijs (2015) is afgesproken de opwarming "ruim onder de 2 graden" te houden, liefst onder 1,5 graad. Want hoe meer de aarde opwarmt, des te groter de effecten, zoals extreem weer, zeespiegelstijging en droogte.

Volgens het rapport ligt de voor 2030 geplande productie 77 procent te hoog om onder de 2 graden te blijven. "Als deze plannen worden uitgevoerd, drijft de wereld verder af van de klimaatdoelen", waarschuwen de opstellers. Ze publiceren hun rapport in aanloop naar de volgende VN-klimaattop, die in november in Belém wordt gehouden. Gastland Brazilië heeft zelf ook een groeiende olie- en gassector.

Bij de klimaattop in Dubai (2023) spraken alle landen nog af dat ze "een transitie weg van fossiele brandstoffen" zouden maken. Hoewel harde doelstellingen ontbraken, maakt dit rapport duidelijk dat zelfs de afgesproken richting niet is ingeslagen. Voor de Amerikaanse president Donald Trump is dat bewust beleid: hij heeft het Klimaatakkoord opgezegd en meer olie- en gasboringen aangekondigd.