Rutte: de ‘schuldziekte’ komt ook door de EU

Dit kabinet heeft een minister president die staatsschuld een ziekte noemt die bestreden moet worden. De patiënt is bovendien ernstig ziek en heeft meteen medicijnen nodig. Het medicijn dat Mark Rutte voor ogen heeft zijn natuurlijk bezuinigingen en belastingverhogingen.

Vrijwel iedere econoom vindt dat onder de huidige omstandigheden een ouderwets stimulerend begrotingsbeleid de aangewezen weg is om uit het dal te komen. Een extra reden daarvoor is dat Nederland een groot spaaroverschot heeft. Nederland spaart als geheel meer dan het investeert. Dat blijkt bijvoorbeeld uit ons grote saldo op de lopende rekening dat in 2013 stijgt naar een recordhoogte van 10% van het nationaal inkomen. Er zijn natuurlijk ook mensen met schulden en sommigen daarvan hebben zelfs problematisch veel schulden, bijvoorbeeld omdat de waarde van hun koophuis onder de hoogte van de hypotheek is gezakt. De overheid heeft ook schuld, maar als je daar bijvoorbeeld het vermogen van de pensioenfondsen tegenover zet (toch ook een beetje collectief bezit), dan valt die schuld volledig weg. Daarom sparen wij met zijn allen zo veel dat wij er in het binnenland geen renderende investeringen voor kunnen vinden. Dat lijkt dus niet erg op spilziekte, eerder op gierigheid.

Waarom wil Rutte nog gieriger worden? Het is een raadsel. Er moet ingegrepen worden niet omdat de EU het wil, maar omdat we het zelf moeten willen, aldus Rutte. Kijk eens wat we allemaal met de rente kunnen doen die we jaarlijks betalen over de schuld, zegt hij retorisch (11 miljard euro). Laten we eerst eens kijken waar de overheidsschuld door veroorzaakt wordt. We weten natuurlijk dat aan het begin van de crisis de schuld toenam omdat door incompetente bankiers verziekte banken uit de brand moesten worden geholpen. Daarna kwamen de betalingen aan de noodfondsen van de EU er nog eens bij.

Hoe was dat in 2013? We kunnen dat in de Macro-Economische Verkenningen 2014 van het CPB nagaan. In 2013 is de overheidsschuld (als percentage van het nationaal inkomen) met 3,7%-punt gestegen. Dat is ruim 22 miljard euro schuld erbij. Dat lijkt inderdaad wel veel. Kijken we even waar die stijging vandaan kwam. Ten eerste, voor een belangrijk deel, hebben wij (wij belastingbetalers) de erfenis van Sjoerd Van Keulen op ons dak gekregen, ofte wel de nationalisatie van SNS Reaal (9 miljard euro ). Ook de bijdrage van Nederland aan de noodfondsen van de EU, alleen al afgelopen jaar, mag er wezen: 4 miljard euro, en stijgend. Dus meer dan de helft van de stijging van onze overheidsschuld (13 miljard euro) komt omdat andere EU-landen hun begroting niet op orde krijgen en wij (wij belastingbetalers) de kapotte speeltjes van incompetente bankiers moeten overnemen. Als onze premier Rutte overheidsschuld een ziekte noemt, bedoelt hij dan dus ook dat banken een ziekte zijn en dus ook dat de EU een ziekte is. Gek eigenlijk dat wij (wij belastingbetalers) meehelpen andere landen van de EU van hun begrotingsproblemen af te komen waardoor onze schuld stijgt waarop de dankbare EU zegt dat wij nog een keer moeten dokken, namelijk om onze door de EU gestegen overheidsschuld alsnog te verlagen.

Dat is inderdaad ziek. De EU is dus eigenlijk een belangrijk deel van de ‘schuldziekte’ waar onze premier het over had. Jammer dat hij dat laatste niet hardop zei.

Harrie Verbon