-Column Dr. Gert Jan Mulder- Duitsland op ramkoers door Merz' machtsdrang en raketpolitiek

De weg van Friedrich Merz naar het kanselierschap was allesbehalve vanzelfsprekend. In de Bondsdagverkiezingen van 2025 verloor de CDU fors terrein aan zowel de Groenen als de AfD, en slechts met steun van een wankele coalitie (CDU/CSU, FDP, Groenen) kon hij aanspraak maken op het Kanzlerambt. In de eerste stemronde in de Bondsdag haalde hij geen meerderheid – een unicum in de Duitse naoorlogse geschiedenis. Pas in de tweede ronde kreeg hij een meerderheid dankzij een aantal onthoudingen en expliciete gedoogsteun van Die Linke, die de AfD koste wat kost buiten de regering wilde houden.¹

Deze ironie ontging buitenlandse waarnemers niet. De Britse journalist Aris Roussinos schreef in UnHerd:

“Merz’s ascent to the chancellorship by the grace of the far left is emblematic of a deeper democratic dysfunction: Germany’s political establishment would rather embrace ideological enemies than allow a popular right-wing movement to govern.”²

Friedrich Merz begon zijn carrière als jurist, en werd later Europarlementariër voor de CDU. Tussen 2000 en 2002 was hij fractievoorzitter in de Bondsdag, maar hij werd door Angela Merkel opzijgeschoven in haar machtsovername binnen de partij. Merz trok zich terug uit de politiek en werd topman bij BlackRock Deutschland, het machtige Amerikaanse vermogensbeheerbedrijf.³

Zijn terugkeer in de politiek werd verkocht als een renaissance van conservatief leiderschap. In werkelijkheid bracht Merz niets nieuws: geen sociale visie, geen cultureel verhaal, alleen een technocratische koers en economische orthodoxie.

De grote crises van deze tijd – inflatie, energie-onzekerheid, migratiedruk, industriële stagnatie – hebben Duitsland onder Merz niet sterker maar kwetsbaarder gemaakt. In plaats van te werken aan nationale vernieuwing, zoekt Merz zijn relevantie in buitenlandse politiek: NAVO-loyaliteit, sancties tegen Rusland, wapenleveranties aan Oekraïne.

Zijn voorstel om Oekraïne te voorzien van “Taunus”-raketten – met een bereik van 500 tot 700 km – vormt een strategische escalatie. Daarmee zou Oekraïne in staat zijn Moskou te raken.⁴ De Russische reactie kwam onmiddellijk: in een verklaring van het ministerie van Buitenlandse Zaken werd Duitsland formeel gewaarschuwd dat het in dat geval als “direkte Kriegspartei” zou worden beschouwd, met mogelijke gevolgen voor doelen op Duits grondgebied.⁵

Volgens de Franse analist Emmanuel Droit (Sciences Po Strasbourg):

“Merz joue avec le feu. Fournir des missiles de longue portée à l’Ukraine, c’est franchir une ligne rouge stratégique. L’Allemagne ne peut pas être à la fois puissance militaire active et neutre diplomatique.”⁶

Parallel aan deze buitenlandse escalatie voert Merz een verbeten, soms pathetische kruistocht tegen de opkomst van de AfD. Ondanks dat de partij van Alice Weidel in talrijke deelstaten de tweede, en soms zelfs de eerste partij is, weigert Merz elke samenwerking. Hij omarmt liever samenwerking met Die Linke of de Groenen – ideologisch antipodaal – dan een gesprek aan te gaan met miljoenen kiezers die op een patriottisch, democratisch alternatief hebben gestemd.

De Oostenrijkse politicoloog Ulrike Guérot stelt:

“Door de AfD uit te sluiten, wordt hun groei juist gefaciliteerd. Wat Merz niet begrijpt, is dat je populisme niet bestrijdt met uitsluiting, maar met representatie en respect.”⁷

Friedrich Merz probeert zich voor te doen als de Europese Churchill – een leider in tijden van conflict. Maar in werkelijkheid mist hij de legitimiteit, de visie én het leiderschap om Duitsland de toekomst in te leiden. Zijn beleid is een fragiel web van tactische zetten: NAVO-getrouwheid, geopolitieke provocaties, mediacampagnes tegen de AfD, en symbolische buitenlandse reizen – zoals zijn bezoek aan Zelensky op 28 mei 2025.

Maar Duitsland verdient beter dan een leider die oorlog voert om gezag te kopen.

1. Deutscher Bundestag, Plenarprotokoll 20/190, 16 april 2025.

2. Aris Roussinos, “The German center-left’s Faustian pact,” UnHerd, 20 april 2025.

3. Handelsblatt, “Friedrich Merz: Vom BlackRock-Lobbyisten zum Kanzler,” 18 maart 2025.

4. Tagesschau.de, “Taunus-Raketen: Reichweite und Risiken,” 27 mei 2025.

5. Russian Foreign Ministry Press Release, 28 mei 2025.

6. Emmanuel Droit, interview met Le Figaro, “Berlin s’éloigne de la diplomatie classique,” 28 mei 2025.

7. Ulrike Guérot, “Die AfD wächst, weil sie ignoriert wird,” Die Presse, 25 mei 2025.