Sommige biografieën vallen niet op door wat erin staat, maar door wat erin ontbreekt. Neem Mark Rutte, voormalig premier van Nederland en sinds kort Secretaris-Generaal van de NAVO. Een man met een indrukwekkende publieke loopbaan, met internationale allure, met charme, taalgevoel, sociale souplesse — maar zonder partner, zonder kinderen, zonder een publiek bekend liefdesleven. Zelfs in zijn meest persoonlijke interviews bleef de vraag naar nabijheid onbeantwoord. Geen heimelijkheid, maar ook geen verhaal. Alsof er nooit een verhaal is geweest. Een uitzonderlijk pad in een wereld vol relaties
Dat is op zijn minst bijzonder. In een samenleving waarin bijna iedereen op enig moment een relatie heeft, waarin romantische liefde en seksuele ervaring tot de kern van het mens-zijn lijken te behoren, is het uitzonderlijk om iemand te zien die op zijn 57e nog nooit een langdurige relatie heeft gehad. En al helemaal als diegene dertien jaar lang minister-president is geweest, en nu het machtigste militaire bondgenootschap ter wereld leidt. Het roept vragen op. Niet uit sensatiezucht, maar uit oprechte verwondering.
De cijfers van het alleen-zijn
Volgens sociaal-psychologische studies is er een kleine minderheid van mensen die nooit een serieuze relatie of seksuele ervaring heeft gehad. Meestal tussen de 1 en 2 procent van de bevolking. Bij mannen ligt dat percentage iets hoger dan bij vrouwen. De oorzaken zijn divers: sociale angst, hechtingsstoornissen, autisme, aseksualiteit — of gewoon: een leven waarin de omstandigheden zich nooit zo schikten dat nabijheid ontstond. Vaak speelt er geen bewuste afwijzing van liefde, maar een langzaam dichtgeslibde weg ernaartoe.
Geen kluizenaar, maar ook geen geliefde
Bij Mark Rutte is dat moeilijk voor te stellen. Hij is sociaal behendig, heeft humor, kan luisteren, overtuigen, verbinden. Hij is geen einzelgänger in klassieke zin. Geen kluizenaar. Integendeel: hij staat bekend als benaderbaar, als joviaal, als iemand die collega’s bij hun voornaam noemt en bij voorkeur per fiets arriveert. Maar misschien is het precies dat publieke gemak dat het persoonlijke ongemak camoufleert. Wie voortdurend voor anderen klaarstaat, vergeet soms zichzelf.
Macht en kwetsbaarheid verdragen elkaar slecht
Een ander element is de wereld waarin hij zich beweegt. De politiek, en zeker de internationale politiek, is niet de ideale voedingsbodem voor kwetsbaarheid. Macht en intimiteit verdragen elkaar slecht. In het spel van diplomatie en belangen is emotionele nabijheid een risico. Een leider moet afgewogen zijn, beheerst, afstandelijk waar nodig. Wie zich daarin verliest, wie voortdurend ‘aan’ staat, verliest mogelijk het vermogen om uit te schakelen — om thuis te komen bij iemand die niets van je wil, behalve jou.
Alleen is niet per se eenzaam — maar iets ontbreekt
Dat wil niet zeggen dat Mark Rutte ongelukkig is. Alleen-zijn is niet per definitie eenzaam. Sommige mensen verkiezen rust boven het rumoer van relaties. En toch voelt zijn biografie als een incompleet portret. Niet omdat er iets mis is met wie hij is, maar omdat er iets ontbreekt dat we normaal achten: de ervaring van hechting, van intimiteit, van liefde. Van iemand die je hand vasthoudt, niet omdat je belangrijk bent, maar omdat je bemind bent.
De prijs van het hoogste leiderschap?
Misschien is dat de prijs van het hoogste leiderschap. Misschien is het een persoonlijk patroon. Misschien is het gewoon toeval. Maar het blijft opvallend dat een man die miljoenen mensen vertegenwoordigde, die de loop van een land mede bepaalde, geen spoor van emotionele gebondenheid in zijn kielzog achterlaat. Geen ex-geliefde. Geen hartzeer. Geen ouderavond.
Wat zegt dit over ons?
Wat zegt het over ons, dat we dit normaal zijn gaan vinden? Dat we leiders waarderen om hun bekwaamheid, maar hun menselijkheid nauwelijks meer toetsen aan nabijheid? Mark Rutte is geen zonderling, geen tragisch figuur. Maar zijn levenspad confronteert ons met een ongemakkelijke gedachte: dat je ver kunt komen zonder ooit werkelijk dichtbij te zijn geweest.
De vraag die blijft hangen
En dan blijft er toch iets knagen. Niet uit moreel oordeel, maar uit menselijke nieuwsgierigheid. Hoe leeft het, een leven zonder liefde? Hoe verdraagt een mens zich tot zichzelf als niemand je ’s avonds aankijkt en zegt: “Ik ben blij dat jij er bent”?
Misschien weet Mark Rutte daar het antwoord op. Maar hij heeft het nooit gegeven.
📣 Oproep aan onze lezers: steun DDS via BackMe
DDS schrijft wat anderen verzwijgen. Wij zijn uitgesproken, eerlijk en onafhankelijk – maar dat kunnen we alleen blijven dankzij de steun van onze lezers.
Overheidssubsidie? Krijgen we niet. Grote sponsors? Willen we niet.
Wij vertrouwen op u. Op Nederlanders die het geluid van gezond verstand, patriottisme en kritische journalistiek levend willen houden.
👉 Word vandaag nog donateur via
https://dds.backme.org.
Al vanaf een paar euro per maand helpt u ons doorvechten tegen het partijkartel, mediamanipulatie en cultuurverval.
Als dank krijgt u elke dag een extra, ongepubliceerde column in uw inbox – vlijmscherp, ongefilterd en exclusief voor donateurs.
💪 Samen houden we het vrije woord in leven. Doe mee.
https://dds.backme.org