De Nederlandse politiek komt in een patstelling
terecht door het uitsluiten van de PVV door de VVD. Eerst een stukje theorie. Collectivisme versus individualisme Het imploderen van de
christelijke kerk sinds de jaren vijftig en zestig plus de komst van een
ideologie die verdeeldheid zaait, met name het marxisme overgaande naar
neomarxisme, verklaart het verlies van gemeenschapszin. Voeg daarbij de
massa-immigratie en de verslaving aan internet die vooral de jeugd doet
vereenzamen (zie onderzoek van de Amerikaanse psycholoog Jonathan Haidt), dan
is het plaatje compleet voor een tot op het bot verdeelde samenleving. Dat
heeft niets met liberalisme te maken zoals Patrick Deneen meent. Er is niet een
teveel aan liberalisme maar een tekort daarvan. Deneen is een oerconservatieve
Amerikaanse filosoof, hoogleraar politicologie aan de University Notre Dame.
Hij stelt dat de mens een groepsdier is en dus collectivistisch is. Dat moge zo
zijn, echter de mens onderscheidt juist van het dier door hersens die steeds op
zoek gaan - ook binnen de groep - naar optimale keuzes die het eigen belang
dienen. De mens is in basis egoïstisch en individualistisch. Samenlevingen die
collectivistisch zijn - zoals de islamitische samenlevingen - blijven achter.
Ook marxistisch gedreven samenlevingen blijven achter of zijn inmiddels
verdwenen. Ze zijn collectivistisch. De huidige problematiek van de westerse
samenlevingen is gelegen in een overdaad aan collectivisme vanuit het
neomarxisme, zie bijvoorbeeld de identiteitspolitiek. De wens van Deneen om
liberalisme te laten verdwijnen is heilloos en is contrair aan de oplossing
voor de huidige neergang van Europa. In filosofische zin zijn het twee kampen
die lijnrecht tegenover elkaar staan. Aan de ene kant het marxistische kamp,
Karl Marx en de filosofen van de Frankfurter Schule, collectivistisch, grote
overheid. Aan de andere kant het liberale kamp van Adam Smith, John Locke, John
Stuart Mill, Ayn Rand: individualistisch, kleine overheid. Het kamp Marx kalft
af, het kamp Mill groeit als kool. Het verklaart waarom links het zo moeilijk
heeft. Het is verbazingwekkend dat de oerconservatieve Deneen het linkse kamp
ontmoet in collectivisme. Hier doet zich de hoefijzer voor. Links en rechts
ontmoeten elkaar in de extremiteiten
PVV, VVD, CDA, JA21
Als we dit vertalen naar de Nederlandse politieke
omgeving dan is het voor kiezers zinloos om partijprogramma’s te lezen en de
kieswijzer te doen. Ze doen toch wat anders. Stel jezelf de vraag: ben in
collectivist of individualist? Wil ik een grote of kleine overheid? Als je dat
weet kies dan de partij die het meest intelligent en solide overkomt. Een
combinatie D66, VVD, CDA, JA21, SGP werkt niet. D66 is collectivistisch en dat
spoort niet met de andere partijen. De meest stabiele combinatie is PVV VVD CDA
JA21 SGP. Dat wil je toch, Henri?
Patstelling
Het is voortdurend vrijwel onmogelijk om goede
coalities te vormen in Nederland. Dat komt omdat men probeert bloedgroepen te
mengen die strijdig zijn. Wim Kok heeft van 1994 tot 2002 leiding gegeven aan
twee kabinetten PVDA CDA VVD: paars. Opmerkelijk, vooral door de VVD deelname.
PVDA was toen nog krachtig en de VVD was links liberaal en in 2010 kwam de
links liberaal Mark Rutte, die liberaal was, enkel in naam, linkse leider mede
door zijn Calvinisme. De VVD is een zwabberpartij die nu rechts af slaat, maar
door het cordon sanitaire van PVV de Nederlandse politiek ‘on hold’ zet.
Complete patstelling. Zie daar maar eens uit te komen!
Frits Bosch, econoom en socioloog, auteur van ‘De Wereld volgens Ayn Rand'.