Weet u het al? Heeft u de Kieswijzer gedaan? Gaat u de
uitkomst volgen?
Het is best aardig om te doen, maar meestal stem je toch
wat anders. Het belooft een lastige formatie te worden, want allerlei partijen
sluiten elkaar uit. Is dat democratisch? Welnee. Naar mijn mening loopt onze
democratie op z’n laatste benen. Allerlei partijen zullen de ijskast moeten
open doen om toch een kabinet te kunnen formeren. Twee partijen zitten op de
wip: CDA en VVD. Daar hangt het op. Als die twee naar rechts buigen en PVV
meenemen kan er geformeerd worden. Als ze allebei naar links buigen eveneens.
Het misselijke van het Nederlandse systeem is dat zij traditioneel in de
sleutelpositie zitten. Dat zou niet mogelijk moeten zijn. Daarom ben ik
voorstander van een tweepartijen stelsel, niet gezegd dat dit zonder problemen
is, zie Engeland.
De democratie in Europa lijkt richting einde. In de VS is
het er al bijna niet meer.
Draait het uit op
een moderne dictatuur met bevoogdend bestuur? Fukuyama zat er in 1980 geheel
naast. Gaat het Westen zich qua bestuur richting Poetin en Xijinping begeven?
Hoe komt dat nu toch? Het is zo verdrietig om afscheid te moeten nemen van ons
geliefde democratische stelsel. Er zijn allerlei factoren aan te wijzen, maar
in basis komt het er op neer dat de betreffende politieke partijen te veel voor
het partijbelang zijn gegaan en te weinig voor het landsbelang. Ze negeren
allerlei zaken waarvan de mensen in het land begrijpen dat het niet spoort. Het
gevolg is dat het vertrouwen in de politiek nihil is en terecht. Wiens schuld
is dat? Het is de schuld van de partijen die door de decennia heen aan de
knoppen hebben gezeten: KVP PVDA CDA VVD. Alles staat op tilt. Ze hebben
verkeerd gedraaid waardoor nu het land vrijwel onregeerbaar is geworden. Velen
vluchten weg. Nederland is zo’n gelukkig land. Geloof je het zelf? Zelfmoord is
hoog. Emigratie is hoog, burn out is hoog. Ontevredenheid is hoog. Polarisatie
is hoog.
Wat de toekomst brengen moge, mij geleid des Heeren hand.
Maar dat al lang niet meer. Voor CDA en VVD geef ik een negatief stemadvies af.
Het zijn onbetrouwbare zwabberaars. CDA laat onze overheidsschuld exploderen.
Niet doen, hoor! Bovendien vind ik als Amsterdammer het Rotterdams accent van
Bont niet om aan te horen.
Frits Bosch, econoom en socioloog, auteur van ‘De Wereld volgens Ayn Rand'.