De traditionele gedachte van economen is dat vrijhandel
móet. Er zijn nu belangrijke aanwijzingen dat deze gedachte vals is. Friedrich List: protectie móet!
De Duitse econoom Friedrich List (1789-1846) was
een tijdgenoot van de Amerikaanse econoom Adam Smith (1723-1790), bekend van
“De onzichtbare hand”, de vrije markt zorgt voor optimale oplossingen in de
handel tussen landen. De econoom David Ricardo (1772-1823) werkte dat uit naar
arbeidsverdeling en comperatieve voordelen van aanbieders. List was een
criticaster van Smith, List: “vrijhandel biedt biedt lang niet altijd de beste
oplossing. Importtarieven zijn de weg om een sterke eigen economie op te kunnen
bouwen. Protectie móet!
Fletchter: importtarieven móeten!
Er zijn nu twee bekende economen die de politiek
van importtarieven ondersteunen: Marc Fasteau en Ian Flechter, “American
Compass” en Ian Fletchter “ Free Trade doesn’t work”. Zij zeggen het volgende.
De arbeidsproductiviteit in de VS is ingezakt, zoals hier. Industrie levert de
meeste toename van productiviteit. Het geeft een ‘boost’ aan de economie en aan
de samenleving. Het zorgt voor werkgelegenheid en innovatie. Het absorbeert
kapitaal. De VS is hier veel kwijtgeraakt en ligt ver achter bij China. De VS
ontwikkelt nieuwe technologieën, maar de andere landen lopen er mee heen, ze
produceren het en verdienen er aan. De andere landen beschermen hun
industrieën, subsidiëren ze en beschermen ze ook via valutamanipulatie. De
economie van de VS wordt daarmee schade aangedaan. Bedenk dus: er is geen
vrijhandel en is er nooit geweest.
Industiepolitiek móet!
De VS heeft tot de Tweede Wereldoorlog
importtarieven gekend. Daarna niet meer. Dat ging goed tot begin jaren zestig.
China kwam opzetten en nam veel over, met protectie. Korea idem. De VS kende
geen industriepolitiek vanwege bestaande monopolypositie tot zestiger jaren.
Dat beleid dient nu geformuleerd te worden. De VS heeft een sterke defensie.
Dat kan niet overeind gehouden worden zonder een staalproductie. (Tatasteel
moet overeind blijven). Hier gaan overheid en particuliere sector samen, wederzijds
ondersteunend. De gedachte dat deze overheid enkel voor bescherming dient is
onvolledig: wie ontwikkelde internet, straalvliegtuigen? De overheid, via
defensie.
Kaas van brood gegeten
De heren adviseren dat een level playing field
moet worden geschapen. Importtarieven zijn nodig. Hier valt veel voor te
zeggen. VK is industrie kwijtgeraakt aan Japan, Zuid-Oost Azië, waaronder
Korea. Italië en Frankrijk idem. De EU kent geen industriepolitiek, museum
geworden. Europa heeft zich het kaas van het brood laten eten door eerst de VS
en later Zuid-Oost Azië. Het beleid van Trump is zeer heftig, maar bij nader
inzien, doeltreffend. Het zal inderdaad een moeilijke overgangsperiode betekenen
voor de Amerikaanse bevolking vanwege hogere inflatie. Trump is zo gek nog
niet…
Nederland snapt het niet
Nederland had industrie, maar nu amper. Wij hadden
bijvoorbeeld scheepsbouw Verolme overgelaten aan Korea, Fokker, DAF et cetera.
Foetsie. Grootbedrijf exit. Kapitalisme heeft hier een slechte naam. Stupide
beleid van uitverkoop. Regelgeving, daar zijn we sterk in…
Frits Bosch, econoom en socioloog, auteur van Links Verdriet.