Agema ontkent zorgclash – maar dat maakt het alleen maar erger

Maar als dat waar is, dan maakt dat de situatie eigenlijk alleen maar gênanter. Want dan is er dus géén hard gevecht geleverd voor meer geld in de zorg – in een land waar de zorg op instorten staat. En waar het wachten op een bed, een operatie of een huisarts het nieuwe normaal is geworden.

Iedereen die ook maar een greintje contact heeft met de praktijk, weet het: de Nederlandse zorg verkeert in een diepe, structurele crisis. Zorgpersoneel dat massaal uitvalt door werkdruk. Verpleegkundigen die worden afgeblaft door bureaucraten. Ouderen die thuis verkommeren omdat er geen plek is in een verpleeghuis. GGZ-patiënten op straat. Huisartsen die hun praktijk sluiten omdat ze overwerkt en onderbetaald zijn.

Dit is niet zomaar een tijdelijk dipje. Dit is een systeemcrisis, veroorzaakt door jarenlange verwaarlozing, bureaucratisering en een politieke elite die vooral bezuinigde terwijl de kosten voor burgers stegen.

En in zo'n context zou Fleur Agema – voormalig Kamerpitbull op het zorgdossier – dus géén ruzie hebben gemaakt om extra geld? Geen stoere taal over opstappen? Alleen een beetje gegoochel met schuifjes binnen de bestaande begroting?

Mocht het wél kloppen dat Agema met haar vuist op tafel heeft geslagen, dan is dat juist iets om haar voor te prijzen. Want eindelijk eens een minister die niet buigt voor de boekhouders van Financiën. Eindelijk eens iemand die begrijpt dat een goede zorgsector geen sluitpost mag zijn. En dat we in een beschaafd land niet kunnen leven met wachtlijsten die levens kosten.

Als Agema heeft gezegd: “Ik stap op als ik niet de ruimte krijg om dit fatsoenlijk op te lossen,” dan verdient ze daar geen kritiek voor, maar een staande ovatie. Want dat is geen zwakte. Dat is principiële kracht. Dat is je rol als minister serieus nemen – niet als doorgeefluik van coalitie-afspraken, maar als beschermer van de mensen die aan jouw zorg zijn toevertrouwd.

Dan is het eerlijk gezegd een beetje tragisch. Want als de hele 'discussie' alleen maar ging over verdeling van bestaand geld, dan blijft de pijn gewoon liggen. Dan verandert er structureel niets. Dan blijven de ziekenhuizen piepen, de zorgmedewerkers weglopen en de patiënt wachten.

Dan is Fleur Agema – ooit het geweten van de zorg in de Tweede Kamer – nu een minister geworden die met droge ogen uitlegt dat het “alleen om herverdeling” ging. Geen cent erbij. Geen revolutie. Alleen wat boekhoudkundige gymnastiek. En dat terwijl haar achterban – en veel Nederlanders buiten die bubbel – smachten naar een zorgbeleid dat eindelijk menselijkheid boven spreadsheet zet.

En ja, laten we niet vergeten wie de andere speler is in dit verhaal: Eelco Heinen, VVD'er in hart en nieren, met een portefeuille die bol staat van het cijferfetisjisme. Voor hem is zorg vooral een kostenpost. Voor de VVD is investeren in mensen altijd ondergeschikt aan “financiële degelijkheid” – lees: geen cent naar dingen die er écht toe doen, maar wel miljarden voor klimaat-, EU- en migratieprojecten.

Als Agema daartegen in het geweer kwam, dan deed ze precies wat haar taak is. Maar als ze zich daar nu van distantieert – uit partijdiscipline of coalitie-loyaliteit – dan is dat een gemiste kans van formaat. Want de zorg heeft geen behoefte aan ministers die meebuigen. De zorg heeft vechters nodig. Desnoods met dreigende brieven op tafel.