Martin Bosma wil door als Kamervoorzitter - maar mag hij dat wel, of telt zijn PVV-stempel zwaarder dan zijn kwaliteit?

Maar zoals zo vaak in Den Haag, dreigt zijn partij-affiliatie - PVV - zwaarder te wegen dan zijn vakmanschap en ervaring. En dat zou een schande zijn.

In een brief aan de nieuwe Tweede Kamer schrijft Bosma dat het parlement behoefte heeft aan een ervaren voorzitter:

Met bijna vijftien jaar ervaring in de Kamer weet Bosma als geen ander hoe hij orde moet bewaren. Hij was jarenlang vicevoorzitter van de Tweede Kamer, voordat hij eind 2023 de voorzittershamer overnam na het vertrek van Vera Bergkamp.

“De Kamer heeft behoefte aan rust, continuïteit en senioriteit. Dit is geen tijd voor experimenten,” aldus Bosma.

Het is een nuchtere, terechte analyse - en precies wat het parlement nodig heeft.

De Tweede Kamer verkeert in onrustige tijden. Na de verkiezingen van 29 oktober namen 70 Kamerleden afscheid. Daarvoor in de plaats kwamen 55 nieuwelingen en 15 oud-Kamerleden. Dat betekent dat bijna de helft van het parlement nog geen ervaring heeft met de werkwijze, regels en procedures.

In zo’n situatie is stabiliteit essentieel. Een voorzitter die de regels kent, die kalm blijft in verhitte debatten, en die door alle fracties wordt gerespecteerd.

Bosma heeft dat laten zien. Zelfs critici uit linkse hoek erkennen dat hij ordentelijk, onpartijdig en deskundig is in zijn rol.

Toch durven sommige partijen hardop te zeggen dat ze liever een “andere voorzitter” zien, omdat Bosma van de PVV is. Zo heeft VVD’er Thom van Campen zich inmiddels ook kandidaat gesteld. De kans is groot dat de politieke reflex in Den Haag weer toeslaat: alles wat PVV heet, moet koste wat kost buiten de macht worden gehouden.

Maar dat zou volledig onterecht zijn. Bosma heeft in zijn voorzitterschap - net als in de jaren als ondervoorzitter - nooit partijpolitiek bedreven. Hij is altijd onpartijdig, beleefd en deskundig gebleven.

Zelfs linkse Kamerleden gaven hem eerder complimenten voor zijn kalme manier van leidinggeven aan vergaderingen.

Het idee dat iemand niet geschikt zou zijn vanwege zijn partij en niet vanwege zijn gedrag of kwaliteit, is niets minder dan politieke discriminatie.

Bosma’s eigen woorden spreken boekdelen. Hij positioneert zich niet als PVV’er, maar als dienaar van het parlement. Als iemand die zorgt dat elk Kamerlid – ongeacht politieke kleur - zijn werk kan doen.

En dat doet hij met succes. Onder zijn leiding is de Kamer ordelijker, zakelijker en rustiger geworden. Hij laat Kamerleden uitpraten, maar grijpt in als er persoonlijke aanvallen worden gedaan.

Het verschil met zijn voorganger Vera Bergkamp (D66) kon nauwelijks groter zijn: waar Bergkamp vaak machteloos toekeek, handhaaft Bosma met autoriteit en humor.

Dat is precies wat de Kamer nodig heeft.

Bosma’s kandidatuur is vooral een oproep aan Den Haag om eindelijk eens voorbij de partijpolitieke reflexen te kijken. De voorzitter van de Tweede Kamer hoort niet de verlenging te zijn van een coalitie of partijbelang. Het is de persoon die de democratische spelregels bewaakt.

En dat doet Martin Bosma uitstekend. Zijn ervaring is onmisbaar in een Kamer die bijna volledig vernieuwd is. Zijn rust is noodzakelijk in een debatcultuur die steeds meer op sociale media is gaan lijken. En zijn gezag is verdiend, niet opgelegd.

Kortom: hij is de juiste man op de juiste plek.

Dat er überhaupt twijfel bestaat over zijn herbenoeming, zegt veel over het huidige politieke klimaat. Waar vroeger kwaliteit en ervaring doorslaggevend waren, lijken tegenwoordig partijlogo’s het belangrijkst.

Als Bosma dinsdag niet herkozen wordt, zou dat niet liggen aan zijn functioneren - maar aan de onwil van bepaalde partijen om iemand van de PVV een belangrijke functie te gunnen.

Dat zou een schandaal zijn. Niet alleen omdat het onrechtvaardig is tegenover Bosma zelf, maar ook omdat het laat zien dat Den Haag nog altijd niet bereid is om de wil van de kiezer te accepteren.

Martin Bosma is een van de meest ervaren, professionele en gerespecteerde Kamervoorzitters van de afgelopen decennia. Dat hij van de PVV is, doet daar niets aan af.

De Kamer zou er goed aan doen om dinsdag niet te kiezen voor partijpolitiek, maar voor stabiliteit en deskundigheid.

Bosma verdient het vertrouwen van álle fracties - niet omdat hij PVV’er is, maar omdat hij zijn werk met klasse en gezag doet.

Als hij straks weggestemd wordt, zal dat niet zijn omdat hij tekort is geschoten, maar omdat Den Haag nog steeds liever zijn eigen bubbel beschermt dan erkenning geeft aan iemand die het goed doet.

En dat zou Nederland’s parlement onwaardig zijn.