Totale afgang: Open microfoon betrapt nieuwe Kamervoorzitter Van Campen op blunder - ‘Je moet wel tot 15 kunnen tellen!’

We wisten dat het niveau omlaag zou gaan. Je kunt immers niet een zwaargewicht als Martin Bosma, die het reglement van orde droomt, vervangen door een 35-jarige beroepspoliticus zonder dat de kwaliteit in elkaar dondert. Maar dat het verval zó snel en zó gênant zou zijn, had zelfs de grootste pessimist niet durven voorspellen. Terwijl Van Campen probeerde de vergadering te leiden, bleek hij de meest basale regels niet te beheersen.

Het incident vond plaats tijdens een ordedebat. Voor bepaalde aanvragen in de Kamer is de steun van een bepaald aantal leden nodig (vaak dertig leden voor een debat, of minder voor andere zaken). Een voorzitter moet in één oogopslag zien of er voldoende steun is. Martin Bosma zag dat in een fractie van een seconde. Khadija Arib kon dat. Zelfs Vera Bergkamp kon nog net tellen.

Maar Thom van Campen? Die zat te staren als een hert in de koplampen. De griffier, de ambtelijke ondersteuner naast hem, moest ingrijpen. De microfoon stond nog open en heel Nederland kon meeluisteren: "Je moet ook tot 15 kunnen tellen."

Au. Dat is geen advies, dat is een standje. Het klinkt als een juffrouw van groep 3 die Jantje uitlegt dat hij zijn telraam erbij moet pakken. Het laat zien dat Van Campen niet leidt, maar geleid wórdt. Hij is een marionet van de griffie, een spreekpop die op de stoel zit omdat het kartel dat zo beslist heeft, niet omdat hij het kan.

Leg dit gestuntel eens naast de autoriteit van Martin Bosma. Bosma had humor, overwicht en kende de regels. Als Bosma voorzat, was er rust en duidelijkheid. Als Van Campen voorzit, is er verwarring en moet de ambtelijke staf overuren draaien om te voorkomen dat de vergadering in de soep loopt.

Het is het directe gevolg van de "smerige handjeklap" waarover GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee eerder uit de school klapte. Kwaliteit deed er niet toe, het ging om een uitruil voor de formatie. En nu zitten we met de gebakken peren: een voorzitter die nog moet leren tellen terwijl het land in brand staat.

Voor de oppositie, aangevoerd door een getergde Geert Wilders (die gisteren al aankondigde "snoeihard en genadeloos" te worden), is dit een geschenk uit de hemel. Een zwakke voorzitter is aangeschoten wild. Als Van Campen nu al, op dag één, betrapt wordt op dit soort onbenulligheden, hoe gaat hij zich dan staande houden als de debatten écht fel worden? Als Wilders, Baudet of Van der Plas het vuur aan de schenen van het kabinet leggen?

Hij zal verzuipen. En hij zal gered moeten worden door de griffier of door willekeurige schorsingen. Het gezag is nu al aangetast. Een voorzitter die niet kan tellen, telt zelf niet mee.

Het lacherige "oeps"-momentje van RTL is in werkelijkheid een dieptepunt voor ons parlement. De Tweede Kamer is het hart van onze democratie. Dat verdient de allerbeste voorzitter. Dat de VVD, met steun van D66 en GL-PvdA, daar nu een lichtgewicht heeft neergezet die publiekelijk gecorrigeerd moet worden op basisschoolniveau, is een belediging voor de kiezer.

Thom van Campen mag dan de hamer hebben, de controle heeft hij duidelijk niet. "Eén, twee, drie..." Oefen maar vast, Thom. Het worden nog lange jaren.