Crisis is voorbij? Er staat u een doemscenario te wachten

Geen categoriemei 15 2014, 17:44
Allerwege hoor je van EU-bewonderaars dat de crisis voorbij is. Misschien voor henzelf, maar niet voor doorsnee burgers en bedrijven.
Bent u oud en geniet u van uw laatste levensepisode, samen met lotgenoten, in een leuk verzorgingstehuis? Dan heeft u pech: u kunt verkassen, terug naar huis. Bent u nog jong, net van school en nog vol idealen? Dan heeft u ook pech: er zijn geen banen voor u en straks ook geen aow of ander pensioen. Bent u in de kracht van uw leven en lekker aan het werk? Dan wordt het tijd om u voor te bereiden op zware tijden: de EU wil uw rechten als werknemer sterk beperken, zodat u makkelijker ontslagen kan worden. Bent u de vijftig al gepasseerd en al jarenlang werkzaam in een mooi middelgroot bedrijf? Dan kunt u ook vrezen voor uw baan, want onder druk van de EU moet alles groot, groter, grootst. Grote kans dat uw bedrijf wordt opgeslokt door een grote multinational. En als u er dán uitvliegt, op uw leeftijd, dan heeft u het 'prettige' vooruitzicht om werkloos te blijven tot aan uw dood.
Vindt u dat ik overdrijf met deze voorbeelden? Het is de realiteit van vandaag. Enfin, maar waarom zo zwartgallig? Simpelweg, omdat ik -in tegenstelling tot de Brusselse eurosterren- geen enkel lichtpuntje zie voor de toekomst van de eurozone, waar Nederland momenteel helaas deel van uitmaakt. Ik zal dat in deze column iets meer toelichten.
Allereerst de sterkste schakel van de eurozone, Duitsland. Hoewel de voorzitter van de Europese Raad, de federale Belg Herman van Rompuy, van mening is dat de eurozone zo sterk is als haar zwakste schakel (God bewaar ons, want dat is Griekenland), leek het mij aardig om eens te kijken naar de sterkste schakel van de eurozone. Hoe sterk is die eigenlijk?
Nou, dat valt eigenlijk een beetje tegen. Illustratief voor het verschil in perceptie tussen de hoofdstroommedia en de kritische bloggingwereld is wel, dat bijvoorbeeld DFT opent met een juichend bericht dat de Duitse export een recordgroei heeft geboekt afgelopen kwartaal. DDS stelt daar het volgende tegenover: die exportgroei is een sigaar uit eigen doos, volledig zelf gefinancierd door een veel te goedkope euro voor de buren en tot overmaat van ramp komen de Apocalyptische ruiters uit het Zuiden oprukken naar het Noorden. Dat is een kwestie van tijd. Waarom? Leest u verder.
Het gaat niet om Nederland. Die tegenvallende groeicijfers worden voornamelijk veroozaakt door lager binnenlands gasverbruik door de slappe winter en minder gasexporten naar het buitenland. De rest van de export is wel gestegen, vooral in de chemische-, elektrotechnische- en metaalindustrie. Belangrijke vaststelling is wel dat de werkloosheid weer fors is opgelopen met 32.000 gezinnen, die zonder werk zitten. En mark my words, aan de onderkant van de arbeidsmarkt komt er geen baan meer bij voor de Nederlander. Die werkloosheid is structureel en zal zich als een olievlek uitbreiden als Nederland deel blijft uitmaken van deze euroduivelszone. Er zijn geen banen, punt. Maar, zoals gezegd, de ontwikkelingen in Nederland zijn van mineur belang. We moeten onze blik richten op de buren, onze oosterburen wel te verstaan.
Ondanks de door DFT bejubelde groei in het afgelopen kwartaal zijn de vooruitzichten voor de Duitse economie somber. Dat heeft alles te maken met een andere, verre oosterbuur: China. De economische groei van China vertraagt en dit heeft een direct effect op de Duitse export. Kijk maar naar onderstaande grafiek om te zien hoezeer de Duitse en Chinese exporten onderling met elkaar samenhangen:
Bron: Bloomberg
Maar dit is nog niet alles. Als China zijn munt (de yuan) devalueert, en alle tekenen wijzen er op dat dit gaat gebeuren, dan betekent dat een slag voor de Duitse export, die dan flink duurder wordt voor de Chinezen. Er zullen dan minder BMW's en Mercedessen worden gekocht door de Chinezen. Maar vooral zal de Duitse chemische-industrie en machinebouw industrie het zwaar te verduren krijgen. Vergis u niet, China is een hele belangrijke exportmarkt voor die sectoren in Duitsland.
Maar ook dit is nog niet alles. We hebben Rusland ook nog. Ook dat land is een belangrijke handelspartner voor Duitsland: maar liefst 300.000 banen bij meer dan zesduizend bedrijven zijn betrokken met de handel met Rusland. Die handelsrelatie dreigt onder druk te komen staan door het impulsieve handelen van de EU in de kwestie Oekraïne en De Krim. Daarbij komt, dat na het impulsieve besluit van Merkel, na de natuurramp in Japan, om alle kerncentrales te ontmantelen en over te gaan op onrendabele wind- en zonne-energie, Duitsland sterk afhankelijk is geworden van de import van Russisch gas. Duitsland importeert inmiddels zeventig procent van zijn energiebehoefte uit het buitenland en een kwart daarvan wordt geleverd door de Russen. Maar niet alleen dat, de energieprijzen in Duitsland zijn voor burger en bedrijf waanzinnig gestegen. Groene klimaatgekte, een ander woord heb ik er niet voor. Hieronder ziet u dat het Duitse exportklimaat, na een opleving in 2013 (dankzij de spotgoedkope euro), recent een licht negatieve trend is gaan vertonen:
Bron: IFO
Deze ontwikkelingen betekenen echter wel, dat de concurrentiepositie van Duitsland op de tocht staat. Maar er is nóg meer. Veel meer. Zoals u weet, indien u regelmatig lezer bent van mijn columns, zijn er aanwijzingen dat de president van de Europese Centrale Bank (ooit gemodelleerd naar Bundesbank model, maar intussen verworden tot de bank van Latijns Europa), Mario Draghi, volgende maand geldmarktverruimende maatregelen afkondigt. Zogenaamd omdat de inflatie (te) laag is en deflatie dreigt. Dat geldt inderdaad voor Zuid-Europa, dat door vraaguitval totaal verarmd is. Maar niet voor Duitsland. Sterker, daar dreigt oververhitting van de economie met stijgende huizenprijzen en torenhoge energieprijzen. Maar de druk op Duitsland wordt opgevoerd: alles om een monetaire misgeboorte te 'redden'.
Het steevaste antwoord van de euro-bewonderaars is dan: 'er is geen alternatief'. Frankrijk is failliet en dan moeten de hervormingen daar nog beginnen. Dat gaat Hollande nooit doen, want dan kan hij meteen naar huis. Integendeel, de Franse staat controlleert wie haar bedrijven mag kopen. Hervormen, wat is dat? Bovendien zullen de Franse vakbonden elke aantasting van hun verworven rechten fel bestrijden. En de Franse vakbonden hebben geen enkel kenmerk van de Nederlandse. Die Fransen zijn geen 'polderboys', maar geharde actievoerders, die laten zich niet zomaar door poltiek en grootbedrijf een poot uitdraaien. Gevolg hiervan is dat er snel een bankenunie moet komen om de Franse (staats-)banken overeind te houden; een vergaande economische overdrachtsunie om te voorkomen dat het Franse bedrijfsleven massaal kopje onder gaat; en tenslotte een gemeenschappelijk Europees obligatiefonds (eurobonds) om ervoor te zorgen dat de Franse Staat niet per direct failliet verklaard wordt. Frankrijk heeft haast en met recht en reden. En omdat het lot van Italië valt of staat met dat van Frankrijk, heeft Draghi ook haast. Er is werkelijk geen tijd te verliezen.
En zo is de cirkel weer rond. Duitsland lijkt te kiezen voor het bijeenhouden van de eurozone, met alle gevolgen van dien voor haar internationale concurrentiepositie, zeker in het licht van het gevoerde Duitse energiebeleid. En als de sterkste schakel van de eurozone convergeert naar de zwakste, dan hoef ik u niet uit te leggen wat dat betekent. Ook in Duitsland zal inflatie toenemen, gevolgd door sluiting middenbedrijven en met (hoge) werkloosheid tot gevolg. Blind geloof en wereldvreemd idealisme brengen 'Europa' aan de rand van de afgrond.
Hier vindt u een overzicht van mijn columns en u kunt mij hier volgen op Twitter.
Ga verder met lezen
Dit vind je misschien ook leuk
Laat mensen jouw mening weten