Jeroen Dijsselbloem zei onlangs in een interview dat de Europese begrotingsregels niet voor niets zijn afgesproken en dat Nederland zelf het voortouw heeft genomen voor strengere regels.
Dus, de oppositie moet gewoon meegaan met die extra bezuinigingen van 6 miljard, aldus onze minister van financiën. Niet voor niets, zei hij, maar hij zei er niet bij waarvoor dan wel. Misschien kunnen we dat in de meest recente Miljoenennota vinden. Daar schrijft Dijsselbloem:
Het niet-naleven van begrotingsregels heeft potentieel grote negatieve gevolgen voor andere landen in de muntunie. Zodra een niet-houdbare situatie ontstaat, worden de overheidsfinanciën van individuele lidstaten een gezamenlijke zorg. Het Stabiliteits- en Groeipact is om deze reden aangescherpt met strengere regels om begrotingsdiscipline af te dwingen, terwijl sancties meer automatisch worden doorgevoerd.
Kennelijk zijn de Europese begrotingsregels ingevoerd om onhoudbaarheid van de overheidsschuld te voorkomen. Is de Nederlandse overheidsschuld onhoudbaar, dat wil zeggen loopt die schuld (als percentage van het nationaal inkomen) ongeremd uit de hand? Het IMF vindt al jaren van niet en het CPB dat, met Bas Jacobs in zijn voetspoor, jarenlang in goede tijden steeds voor onhoudbaarheid van de overheidsschuld waarschuwde, vindt dat nu in slechte tijden zelfs ook al niet meer (en heeft opnieuw Bas Jacobs in zijn voetspoor).
Maar Dijsselbloem schreef dan ook over potentieel grote gevolgen. Het zou kunnen dat een land dat zich niet aan de regels houdt, tot andermans last wordt. Kijk maar naar Griekenland. Alleen, dat land heeft zich nooit aan de Europese begrotingsregels gehouden. Het was dan ook eigenlijk de bedoeling dat de regel om het overheidstekort onder de 3% te houden in normale tijden zou worden nageleefd om er voor te zorgen dat overheden zich niet te buiten gaan aan buitenissige uitgaven. Zeker als het goed gaat met de economie hebben overheden de neiging alle remmen los te laten. Juist dan zijn strenge regels nodig om begrotingsdiscipline af te dwingen. Helaas is het ook zo dat er in goede tijden weinig behoefte is om er goed op te letten of iedereen zich wel aan de regels houdt. Het gaat immers goed en dus moeten we niet te moeilijk doen.
Als je je in goede tijden aan de regel houdt, is er kans dat je in economisch slechte tijden ook nog aan de regel voldoet. Tenzij die tijden uitonderlijk slecht zijn, zoals nu. Als er dan tegenvallers zijn die buiten de schuld van de overheid tot te grote tekorten leiden, is het contraproductief om je aan zon regel te houden. Maatregelen om aan de regel te voldoen (bezuinigen, lastenverhoging) verergeren dan het probleem. Dan zou je zon regel dus (tijdelijk) buiten werking moeten stellen. Maar, en dat is het paradoxale van de (internationale) politiek, juist dan worden de regels aangescherpt.
Nederland heeft zich in goede tijden altijd redelijk aan de Europese begrotingsregels gehouden en is een trouw deelnemer aan allerlei steunregelingen voor landen die zich niet aan die regels hebben gehouden. Het is dus een gotspé als Nederland automatisch gestraft zou worden omdat het overheidstekort wel eens een paar tienden van procentpuntjes boven de norm uit zou kunnen komen. Maar, ik geef het met Dijsselbloem toe: Nederland heeft er wel zelf om gevraagd.
Harrie Verbon
Waardeer jij de artikelen op DagelijkseStandaard.nl? Volg ons dan op Twitter!
JPJ
1. ” Het was dan ook eigenlijk de bedoeling dat de regel om het
overheidstekort onder de 3% te houden in normale tijden zou worden
nageleefd om er voor te zorgen dat overheden zich niet te buiten gaan
aan buitenissige uitgaven.”
Sterker nog, lidstaten zijn verplicht om in tijden van hoog conjuctuur een primair begrotingsoverschot van 1% te halen.
2. “Zeker als het goed gaat met de economie
hebben overheden de neiging alle remmen los te laten. Juist dan zijn
strenge regels nodig om begrotingsdiscipline af te dwingen. Helaas is
het ook zo dat er in goede tijden weinig behoefte is om er goed op te
letten of iedereen zich wel aan de regels houdt. Het gaat immers goed
en dus moeten we niet te moeilijk doen.”
Correct, en dat is nu precies waarom anti-cyclisch beleid a la Keynes niet werkt. De theorie is mooi, maar in de politieke praktijk is er vrijwel geen enkele Westerse regering de afgelopen decennia in geslaagd tijdens een hoog cunjunctuur overheidsuitgaven terug te dringen. Begrotingsoverschotten die hier en daar werden opgetekend waren het gevolg van toegenomen belastinginkomsten en afgenomen uitgaven aan sociale uitkeringen ed als gevolg van BNP-groei. Op papier neemt dan de omvang van de collectieve sector af, maar potentieel blijft de overheidsgreep op de economie even groot.
3. “Als je je in goede tijden aan de regel houdt, is er kans dat je in
economisch slechte tijden ook nog aan de regel voldoet. Tenzij die
tijden uitonderlijk slecht zijn, zoals nu. Als er dan tegenvallers zijn
die buiten de schuld van de overheid tot ‘te’ grote tekorten leiden, is
het contraproductief om je aan zo’n regel te houden. Maatregelen om aan
de regel te voldoen (bezuinigen, lastenverhoging) verergeren dan het
probleem.”
Ja, helaas is dat zo, maar de vraag is of verder stimuleren (via de automatische correctoren of zelfs dmv verhoging van overheidsuitgaven) met geleend geld (!) het probleem niet gewoon verplaatst naar de toekomst en nog groter maakt, want zie 2. Dus onder het motto “Never let a good crisis go to waste” dan toch maar nu door de zure appel heen bijten en echt bezuinigen (dus niet lasten verzwaren, maar consumptieve overheidsuitgaven verlagen en transfers naar het buitenland verminderen/afschaffen) en structurele verbeteringen doorvoeren.
brutebertus
Deze Dijsselbloem begrijpt nergens iets van.
Wat hij doet is een paar z.g. geleerde woorden voor de microfoom zeggen; deze woorden heeft hij kort daarvoor in een bboekje gelezen, verder probeert hij zéér geleerd in een t.v.-camera te loeren maar voor de rest :
totaal helemaal geen waarde voor ons land.
Ian
Jeroen Dijsselbloem is een PvdA-apperatsjik die samen met Samsom en Spekman bezig is de agenda van De Internationale te realiseren, d.w.z. geld van de werkende middenklasse afpakken om het aan de elite en luie uitvreters weg te kunnen geven, het PvdA electoraat. Dat die 3% regel een complete farce is moge duidelijk zijn, Griekenland veegt zijn kont er mee af, evenals de overige mediterrane zwakke broeders. Maar die zijn dan ook altijd al beter geweest in het spelen en toepassen van drama en tragiek. Het is een mooie dooddoener om Nederland verder naar de verdommenis te kunnen helpen en uit te kleden, samen met de VVD. Ik hoop dat deze bende ooit nog goed afgestraft gaat worden voor de waanzin en ellende die ze veroozaakt hebben en nog steeds veroorzaken.
maxime
En wanneer loopt de Europese termijn van ons braafste jongetje uit de klas af ? En wat zijn dan zijn vervolgplannen ?
witwas
Als je inclusief 12 miljard aardgasbaten en zo’n beetje de hoogste belastingdruk ter wereld nog geen sluitende begroting weet te realiseren, dan mag toch duidelijk zijn dat dit gewoon politieke onwil is. Mooi weer spelen en stemmen kopen van het geld van de ander. 10% van de begroting bijlenen om mooi weer te spelen in verre buitenlanden. Als je er een beetje over nadenkt wordt je er spontaan kotsmisselijk van.