Illegale online medicijnwinkel mogelijk verantwoordelijk voor tientallen sterfgevallen – Nederland faalt opnieuw in toezicht

De site verkocht zonder vergunning zware medicijnen tegen angst en slaapproblemen - middelen die normaal alleen op doktersrecept verkrijgbaar zijn. Het gaat om verslavende stoffen die bij verkeerde dosering levensgevaarlijk kunnen zijn.

Het Openbaar Ministerie wil de cijfers nog niet bevestigen, maar insiders spreken van “een golf van sterfgevallen” in de afgelopen jaren.

De zaak rond funcaps.nl laat zien hoe eenvoudig het is om in Nederland via internet dodelijke middelen te kopen - zonder recept, zonder controle en zonder toezicht.

De webshop leek jarenlang onder de radar te opereren. Volgens het onderzoek verkocht men niet alleen medicijnen, maar ook drugsachtige pillen en poeders, waarvan de herkomst volstrekt onbekend was.

Het resultaat is letterlijk dodelijk. Wat bedoeld was als zelfmedicatie voor angst of slapeloosheid, werd voor tientallen mensen een fatale cocktail.

Het onderzoek kwam pas op gang na een tip van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) en de politie. Daaruit bleek dat funcaps.nl al langere tijd grootschalig illegaal medicatie verkocht.

De Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) hield in augustus drie mensen aan in Limburg, onder wie de twee eigenaren van de webshop. Bij huiszoekingen in hun woningen en bedrijfspanden werden enorme hoeveelheden geneesmiddelen en grondstoffen in beslag genomen.

Maar waarom duurde dit zo lang? Waarom konden deze handelaren jarenlang hun gang gaan, terwijl het om levensgevaarlijke middelen ging?

Het is al langer bekend dat duizenden Nederlanders regelmatig geneesmiddelen online kopen, vaak via buitenlandse of schimmige websites. De drempel is laag: geen wachttijden, geen huisarts, geen apotheek. Maar ook: geen controle op kwaliteit, dosering of samenstelling.

Veel van die pillen komen uit illegale laboratoria in Oost-Europa en Azië. Ze bevatten soms verkeerde werkzame stoffen, of gevaarlijke combinaties met chemische restproducten.

In het geval van funcaps.nl gaat het om middelen tegen angst en slapeloosheid, vaak afgeleiden van benzodiazepines of opiaten. Wie daar te veel van neemt - of verkeerde stoffen binnenkrijgt - kan een ademstilstand krijgen of in coma raken.

Deze zaak toont pijnlijk aan dat de Nederlandse overheid geen grip heeft op digitale criminaliteit. De IGJ, NVWA en politie reageren altijd pas nádat het misgaat. Er is nauwelijks preventief toezicht, geen geautomatiseerde controle en te weinig samenwerking tussen instanties.

De NVWA, verantwoordelijk voor toezicht op medicatieverkoop, heeft al jaren te weinig mensen en middelen om het internet te monitoren. En wie denkt dat dit een incident is, vergist zich: de handel in illegale medicijnen via online kanalen groeit explosief.

Van erectiepillen tot antidepressiva, van opioïden tot ADHD-medicatie - alles is online te koop, en vrijwel alles is levensgevaarlijk namaakspul.

Het zijn niet alleen “anonieme slachtoffers” die hierachter schuilgaan. Het gaat om jonge mensen met stress, slapeloosheid, depressie of angst – mensen die geen hulp krijgen in een overbelast zorgsysteem en hun toevlucht nemen tot het internet.

Ze bestellen medicijnen die er betrouwbaar uitzien, vaak in nette doosjes met Engelse bijsluiters, maar die in werkelijkheid vergiftigde kopieën zijn van echte middelen.

Sommige slachtoffers hadden hun eerste bestelling nog geen week binnen toen ze overleed aan een overdosis of verkeerde combinatie. De overheid komt telkens te laat, en de handelaren verdwijnen weer in de anonimiteit van het web.

De site funcaps.nl is inmiddels offline, maar het is naïef te denken dat daarmee het probleem is opgelost. De handel verplaatst zich eenvoudig naar het darknet, Telegram en buitenlandse servers. Daar worden dagelijks duizenden pakketten verkocht - onzichtbaar voor de douane, en nauwelijks te traceren door opsporingsdiensten.

Nederland is bovendien een internationaal distributieland voor synthetische drugs. De grens tussen “legale supplementen” en “illegale medicijnen” is flinterdun, en criminelen maken daar handig gebruik van.

Wat ooit begon met pillen voor “meer focus” of “betere slaap”, is uitgegroeid tot een levensgevaarlijke industrie.

Deze tragedie legt opnieuw de vinger op de zere plek: een overheid die miljoenen uitgeeft aan klimaatsubsidies en migratieopvang, maar niet in staat is om haar burgers te beschermen tegen digitale dood in een doosje.

Waar is de gezondheidsminister, waar is de Justitieminister? Waarom zijn er nog steeds geen structurele controles op online medicijnhandel? Waarom duurt het jaren voordat handelaren worden opgepakt - en pas als er tientallen doden zijn gevallen?

De prioriteiten van de overheid liggen duidelijk niet bij veiligheid of volksgezondheid.

De zaak rond funcaps.nl moet een wake-upcall zijn. De digitalisering van criminaliteit is allang geen toekomstmuziek meer - het is hier, vandaag, in Nederland.

Er zijn mensen dood. Er is een falende overheid. En er is een systeem waarin criminelen miljarden verdienen aan de kwetsbaarheid van burgers.

Zolang Den Haag niet begrijpt dat toezicht op online handel net zo belangrijk is als fysieke veiligheid, zullen er nieuwe funcaps.nl’s blijven opstaan - met nieuwe slachtoffers als gevolg.