Schokkend: 25 gemeenten overtreden wet bij jeugdzorg – burgers zonder bescherming door 'flexibele' overheid

Uit onderzoek van Binnenlands Bestuur en Investico, in samenwerking met De Groene Amsterdammer en Trouw, blijkt dat zeker 25 gemeenten glashard de wet overtreden bij het toekennen van zorg via de Wmo of jeugdzorg. Inwoners die hulp aanvragen krijgen vaak geen officiële beschikking, terwijl dat wél wettelijk verplicht is volgens de Algemene wet bestuursrecht.

Een beschikking is niet zomaar een papiertje: het is jouw bewijs en rechtsbescherming. Zonder dat document kun je niet naar de bestuursrechter als er iets misgaat. Toch geven gemeenten het alleen af als je er expliciet om smeekt. Dat is niet alleen bureaucratisch gemakzuchtig, het is een directe aantasting van je rechten.

Jeugd- en bestuursrechter Willie Elferink noemt het ronduit schandalig:

“Het is strijdig met de wet, en dat weten gemeenten dondersgoed.” Hij wijst erop dat overheidsorganen dagelijks duizenden beschikkingen afgeven. “Wonderbaarlijk dat dit nu ineens een probleem zou zijn.”

Hoogleraar bestuurskunde Bert Marseille benadrukt dat een beschikking je toegangskaartje tot de rechter is. En ook de Nationale ombudsman Reinier van Zutphen waarschuwt:

“Wetten zijn er niet voor niets.”

Waarom doen gemeenten dit? Kosten besparen. Terwijl burgers braaf hun belasting betalen – inkomstenbelasting, BTW, vermogensbelasting – laten gemeenten de regels varen zodra het geld kan opleveren. “Flexibel” en “laagdrempelig” klinkt mooi, maar het betekent in werkelijkheid: goedkoop en slordig.

SGP-Kamerlid Diederik van Dijk reageerde op X dat het verminderen van regeldruk niet mag leiden tot minder rechtsbescherming. Hij verwacht dat het ministerie van VWS ingrijpt. Maar zonder druk van burgers en media blijft dit een puinhoop.

De overheid int miljarden en belooft bescherming, maar wanneer jeugdzorg of Wmo-hulp nodig is, sta je als burger met lege handen. Zolang gemeenten hun wettelijke plicht negeren, zijn vooral de kwetsbaarste gezinnen de dupe. En dat is niet alleen onrechtvaardig – het is onwettig.