Het gebeurde op Basisschool De Schakel in Utrecht-Overvecht: een school waar vroeger vrolijke kinderen met mijters, pietenmutsen en chocoladeletters door de gangen holden — heeft besloten om Sinterklaas definitief af te schaffen. Geen Sint, geen Piet, geen cadeautjes. In plaats daarvan krijgen de kinderen een “winterfeest” met spelletjes en stroopwafels. Volgens directeur Janet Klein voelde “een deel van de Surinaamse leerkrachten pijn” bij de viering van het kinderfeest — zelfs bij de inmiddels gangbare variant mét roetveegpiet, kleurpieten en zelfs pogingen met een donkere Sinterklaas. De ‘pijn’ bleef, aldus de schoolleiding. En dus verdwijnt het feest helemaal.
De kernvraag: Wanneer stoppen we met het wegpoetsen van tradities?
Wat hier speelt, gaat niet alleen over Sinterklaas.
Het gaat over iets groters: Hoeveel van onze tradities, symbolen en culturele gewoonten moeten wij inleveren om niemand ooit te laten struikelen over sentiment, interpretatie of historische gevoeligheid?
Natuurlijk, tradities veranderen. Dat is normaal. Maar wat we nu zien, is niet natuurlijke ontwikkeling - dit is voorzorg censuur. Niet omdat kinderen er last van hebben (die stonden te springen voor cadeautjes en pepernoten), maar omdat volwassenen mogelijke discussie willen vermijden.
De ironie is pijnlijk duidelijk
- Kinderen hadden nergens problemen mee, zelfs volgens de school zelf.
- De bestaande aanpassingen (roetveegpiet, kleurpiet, aangepaste liedjes) waren al ingevoerd.
- Toch wordt het feest geschrapt — niet om opvang van kinderen, maar om comfort van volwassenen.
Het klassiek voorbeeld van wat filosoof Theodore Dalrymple oikofobie noemt: het afwijzen van de eigen cultuur, uit angst om kwetsend te lijken.
Is dit inclusie of culturele vermoeidheid?
Neutraliseren, vervangen, hernoemen, afschaffen - het zijn geen pogingen tot verbinding, maar juist stappen richting culturele leegte. Want wat komt ervoor terug?
Geen alternatief feest met eigen karakter, geen nieuw verhaal, geen vernieuwde traditie.
Maar: spelletjes en stroopwafels.
Een feest zonder ziel.
Waarom dit breed resoneert in Nederland
Dit soort beslissingen raakt een gevoelige snaar. Niet omdat mensen vasthouden aan de traditionele Piet of weigeren te veranderen, maar omdat we zien hoe gemakkelijk onze eigen tradities van tafel verdwijnen zodra er iets over ‘gevoeligheid’ wordt geroepen - zelfs zonder breed draagvlak, zonder debat, zonder alternatief.
Waar ligt de grens?
Ja, we leven samen met verschillende achtergronden.
Ja, tradities mogen mee veranderen met de tijd.
Maar: Als we culturele symbolen blijven verwijderen in plaats van uitleggen, koesteren of moderniseren - wat blijft er dan uiteindelijk over?
Cultuur verdwijnt niet door conflict - maar door vermoeidheid.
En deze vermoeidheid zien we steeds vaker: bij scholen, gemeenten, bedrijven, publieke omroepen. Er is niet zozeer verzet tegen tradities, maar een voorzorgsreflex om vooral niemand ergens mee lastig te vallen.
Het gesprek dat wél gevoerd moet worden
- Kunnen we tradities vieren mét respect voor iedereen? Absoluut.
- Kunnen we tradities uitleggen? Ja, dat is zelfs een taak van onderwijs.
- Maar kunnen we een hele culturele traditie schrappen omdat sommige volwassenen ‘ongemak’ voelen?
Dat is geen opvoeden, dat is ontmantelen.
Help ons in de strijd tegen het kartel! Vond u dit een goed artikel? De Dagelijkse Standaard prikt door de Haagse luchtbellen heen. Wij accepteren niet dat de kiezer buitenspel wordt gezet door Buma en zijn kornuiten. Steun onze onafhankelijke journalistiek. Doneer vandaag nog via BackMe of maak uw bijdrage over op NL95RABO0159098327 t.n.v. Liberty Media. Samen breken we het kartel! Sinterklaas is geen verplicht erfgoed. Geen heilige traditie.
Maar het is wél een stukje cultuur dat generaties verbond - niet door perfectie, maar door herkenning. Scholen zouden traditioneel geen plekken moeten zijn waar cultuur verdwijnt,
maar waar kinderen leren wat cultuur betekent. Niet afschaffen - maar uitleggen.
Niet vermijden - maar omarmen met nuance. Want echte inclusie betekent niet: culturele leegte,
maar: ruimte bieden aan elkaar, mét behoud van identiteit.