Rutte’s eenzijdige claim: Waarom de bal niet alleen bij Rusland ligt in vredesoverleg

Ja, Oekraïne is binnengevallen en verdient steun, maar het is niet de heilige dat Rutte ervan maakt. Kyiv stelt keiharde eisen: volledige territoriale integriteit, inclusief de Krim, en geen centimeter minder. Dat is geen uitnodiging voor onderhandelingen, maar een muur waartegen Rusland – terecht of niet – botst. Rutte zwijgt hierover, want dat past niet in zijn narratief.

Als NAVO-topman heeft Rutte een agenda. Jarenlang heeft de NAVO Oekraïne militair en politiek gesteund, iets wat Moskou als een rode vlag ervaart. Of je dat nu terecht vindt of niet, het is een feit dat de NAVO’s acties de spanningen hebben gevoed. Rutte doet alsof zijn clubje slechts een onschuldige toeschouwer is. Dat is niet alleen naïef, maar ook bewust misleidend.

Laten we even terugspoelen naar 2022. In Istanboel waren er serieuze vredesgesprekken. Rusland leek bereid tot concessies, zoals een gedeeltelijke terugtrekking. Wat gebeurde er? Die gesprekken klapten, niet alleen door Rusland, maar ook omdat Oekraïne, gesteund door het Westen, dacht de oorlog militair te kunnen winnen. Rutte’s selectieve geheugen laat dit gemakshalve liggen.

Rusland is geen lieverdje, laat dat duidelijk zijn. Maar Poetin heeft wél diplomatieke signalen afgegeven: een 30-dagen wapenstilstand, directe onderhandelingen, noem maar op. Het Westen wuift dit weg als propaganda, maar het toont aan dat Rusland in ieder geval de schijn van dialoog ophoudt. Rutte negeert deze nuance volledig, want die past niet in zijn zwart-witverhaal.

Door te roepen dat “de bal bij Rusland ligt”, schildert Rutte Oekraïne af als de redelijke partij en Rusland als een irrationeel monster. Dat is geen analyse, dat is geopolitieke spin. Het dient de NAVO’s imago, houdt de westerse publieke opinie in het gareel en maakt van Oekraïne een moreel baken. Maar vrede bereik je niet met PR. Vrede vraagt om realisme en concessies – van beide kanten.

Rutte’s uitspraak is een klassiek staaltje diplomatieke retoriek: handig voor de bühne, maar analytisch zwak. Het conflict in Oekraïne is geen simpele good guy versus bad guy-soap. Het is een complexe puinhoop waarin beide partijen – en ja, ook de NAVO – een rol spelen. Echte vrede begint met het erkennen van die complexiteit, niet met het wijzen van vingers. Rutte kiest voor het laatste, en dat is een gemiste kans.