Rome houdt de adem in. Vandaag, 7 mei 2025, begint het conclaaf dat de opvolger van de overleden paus Franciscus zal aanwijzen. De kardinalen druppelen de Eeuwige Stad binnen, de deuren van de Sixtijnse Kapel gaan later vandaag op slot, en het grote gissen is begonnen. Wie o wie zal als volgende Stedehouder van Christus uit de bus komen? Het is een proces omgeven met mystiek en eeuwenoude rituelen, maar achter de schermen is het ook een spel van invloed, overtuigingen en, jawel, kerkelijke politiek. De Dagelijkse Standaard waagt zich aan een analyse: dit zijn de mannen die de grootste kans maken, en dit is waarom. Het Vaticaanse kaartenhuis: De criteria voor de volgende pontifex
Voordat we namen noemen, is het goed te beseffen dat de keuze voor een paus geen eenvoudige optelsom is. Nationaliteit speelt een rol (wordt het weer een Italiaan, of juist een niet-Europeaan?), maar ook leeftijd, pastorale ervaring, doctrinaire standpunten en zelfs de 'stemming' onder de kardinalen over de huidige koers van de Kerk. Zoekt men continuïteit met het vorige pontificaat, of juist een correctie? Wil men een manager, een diplomaat, een diepe theoloog, of een charismatische evangelisator? Allemaal factoren die meewegen als de kardinalen, na de mis van vanochtend, vanmiddag voor het eerst hun stem uitbrengen.
De top 6 papabili – Onze inschatting voor mei 2025
Na wikken en wegen, en met inachtneming van de krachtenvelden binnen de Kerk, presenteren wij onze top 6 van meest waarschijnlijke kandidaten voor het Petrusambt:
- Kardinaal Péter Erdő (Hongarije)
Onze absolute nummer één en topfavoriet. Erdő (72), aartsbisschop van Esztergom-Boedapest en voormalig voorzitter van de Raad van Europese Bisschoppenconferenties, heeft een ijzersterk profiel. Hij is een eminent canonist, een intellectueel zwaargewicht, en staat bekend als een gematigd conservatieve, maar doctrinaire zeer standvastige herder. In een Europa dat zijn christelijke wortels dreigt te verliezen, en een Kerk die soms lijkt te zwalken, zou Erdő de man kunnen zijn die met intellectuele scherpte en pastorale wijsheid de traditionele leer verdedigt en Europa opnieuw aan haar christelijke identiteit herinnert. Hij combineert Oostenrijks-Hongaarse degelijkheid met een diep pastoraal hart en zou een brug kunnen slaan tussen verschillende vleugels in de Kerk, zonder concessies te doen aan de kern van het geloof. Precies wat de Kerk nu nodig heeft: een man van gebed én van intellect, die de traditie trouw blijft.
- Kardinaal Pietro Parolin (Italië)
De huidige staatssecretaris van de Heilige Stoel, de nummer twee van het Vaticaan. Parolin (70) is een zeer ervaren diplomaat en bestuurder. Zijn naam zingt altijd rond als er een conclaaf is. Voorstanders zien in hem een man die de kerkelijke 'machine' kan leiden en de internationale betrekkingen van het Vaticaan kan managen. Critici, en daar scharen wij ons bij DDS deels onder, vrezen dat hij te veel een diplomaat en te weinig een herder is, iemand die de 'geloofswaarheden' soms ondergeschikt maakt aan politieke opportuniteit. Een veilige, maar misschien niet de meest inspirerende of doctrinaire keuze.
- Kardinaal Pierbattista Pizzaballa (Italië) De Latijnse Patriarch van Jeruzalem, kardinaal Pizzaballa (60), is een relatief jonge en zeer interessante kandidaat. Als Italiaan, maar gevormd in de smeltkroes van het Heilige Land, brengt hij een uniek profiel. Zijn jarenlange ervaring in een van de meest complexe en conflictueuze regio's ter wereld getuigt van diplomatiek talent, veerkracht en een diep pastoraal engagement voor de vaak vergeten christelijke gemeenschappen daar. Hij is een Franciscaan, wat duidt op een pastorale inslag, maar zijn rol vereist ook standvastigheid en helderheid. Zijn relatieve jeugd kan worden gezien als een voordeel (energie voor een lang pontificaat) maar ook als een nadeel (minder ervaring in de Romeinse Curie). Voor DDS is Pizzaballa een kandidaat die het 'martelaarschap' van de Kerk in het Oosten belichaamt en een stem kan geven aan de periferie, maar de vraag is of hij de doctrinaire scherpte en bestuurlijke hardheid bezit die nodig is om de universele Kerk te leiden in deze crisis. Een man om zeer scherp in de gaten te houden.
- Kardinaal Luis Antonio Tagle (Filipijnen)
Tagle (67) is een prominente figuur uit Azië, voormalig prefect van de Congregatie voor de Evangelisatie van de Volkeren. Hij is charismatisch, mediageniek en wordt gezien als een man met een sterke pastorale focus, in lijn met de nadruk van paus Franciscus op de 'missionaire Kerk'. Vanuit een DDS-perspectief roept zijn profiel echter vragen op: zijn pastorale aanpak wordt soms geïnterpreteerd als een neiging tot het relativeren van de harde kantjes van de leer, wat juist niet is wat de Kerk in deze tijd nodig heeft. Zijn kandidatuur zou een gok zijn op de 'Franciscaanse lijn', die niet onomstreden is.
- Kardinaal Robert Sarah (Guinee)
Een held voor veel traditioneel ingestelde katholieken. Kardinaal Sarah (wordt binnenkort 80, wat zijn kansen verkleint, maar niet uitsluit) is voormalig prefect van de Congregatie voor de Goddelijke Eredienst en de Discipline van de Sacramenten. Hij staat bekend om zijn diepe spiritualiteit, zijn onwrikbare verdediging van de katholieke orthodoxie en zijn kritiek op wat hij ziet als misstanden in de liturgie en een verwatering van het geloof. Zijn leeftijd is een nadeel, en hij wordt door sommigen als te 'rigide' gezien. Maar als de kardinalen écht een man van principe en traditie willen, is Sarah een kandidaat die men niet kan negeren. Zijn verkiezing zou een krachtig signaal zijn.
- Kardinaal Matteo Zuppi (Italië)
Aartsbisschop van Bologna en voorzitter van de Italiaanse Bisschoppenconferentie. Zuppi (69) wordt vaak genoemd als een 'progressieve' kandidaat, iemand die de lijn van paus Franciscus zou willen voortzetten, met een sterke nadruk op sociale thema's en dialoog. Hij is actief geweest als vredesgezant. Vanuit het perspectief van de noodzaak van een traditionele paus, die de leer helder verkondigt, is Zuppi een minder voor de hand liggende keuze. Zijn verkiezing zou waarschijnlijk duiden op een voortzetting van een koers die bij veel gelovigen juist tot verwarring heeft geleid.
(Artikel gaat verder onder deze oproep) De Dagelijkse Standaard biedt u analyses en achtergronden die u elders vaak niet leest. Wij duiken dieper en durven stelling te nemen, ook als het gaat om complexe zaken als een pauskeuze. Dit soort onafhankelijke journalistiek kost geld. Steun ons werk met een donatie! Overweeg een donatie via BackMe (https://dds.backme.org) of een directe bankoverschrijving naar Liberty Media, IBAN: NL95RABO0159098327. Uw bijdrage maakt het verschil. De gevaarlijke outsiders en mogelijke verrassingen
Naast deze top 6 zijn er altijd outsiders. Denk aan figuren als kardinaal Charles Maung Bo (76) uit Myanmar, een Aziatische stem die stabiliteit kan vertegenwoordigen, of misschien een Latijns-Amerikaan die niet direct tot de progressieve vleugel behoort. De geschiedenis van conclaven leert ons dat verrassingen altijd mogelijk zijn. Soms komt er een kandidaat naar voren waar niemand rekening mee hield, een zogenaamde 'compromisfiguur' als de topfavorieten elkaar blokkeren. De Heilige Geest, zo geloven katholieken, schrijft recht op kromme lijnen.
Waar moet de nieuwe paus aan voldoen? Een DDS-perspectief
De Kerk van 2025 heeft geen behoefte aan een manager die enkel de boeken op orde houdt, noch aan een vage diplomaat die iedereen te vriend wil houden, of een populaire pastor die de scherpe randjes van het Evangelie afslijpt. De Kerk schreeuwt om een leider met de moed van een leeuw en de wijsheid van Salomo. Een man die diep geworteld is in de tweeduizend jaar oude Traditie, die de katholieke leer in al haar volheid en zonder compromis verkondigt. Een paus die de liturgie in haar sacrale karakter herstelt en die de wereld niet naar de mond praat, maar haar de eeuwige waarheid van Christus voorhoudt. Kortom: een heilige en standvastige man.
Bidden om de juiste man op de juiste plaats
Het conclaaf is begonnen, en de spanning stijgt. De namen die circuleren zijn talrijk, de analyses divers. DDS heeft zijn voorkeur en zijn analyse helder uiteengezet: kardinaal Erdő heeft de beste papieren, maar mannen als Pizzaballa brengen unieke kwaliteiten die niet genegeerd mogen worden. Uiteindelijk, zo leert het geloof, ligt de keuze in hogere handen. Het is te hopen en te bidden dat de kardinalen, geleid door de Heilige Geest, de man kiezen die de Kerk nu het hardst nodig heeft: een rots in de branding, een ware herder naar het hart van Christus, trouw aan de Traditie.
De Dagelijkse Standaard blijft de vinger aan de pols houden in Rome en daarbuiten. Voor onafhankelijke, kritische en opiniërende journalistiek bent u bij ons aan het juiste adres. Uw steun is daarbij onontbeerlijk. Help ons onze belangrijke stem te laten horen en doneer via BackMe (https://dds.backme.org) of via een bankoverschrijving aan Liberty Media, IBAN: NL95RABO0159098327. Alleen met uw hulp kunnen wij blijven doen wat we doen.