Bill Maher sloopt Dave Chappelle na uitspraken over vrijheid van meningsuiting in Saoedi-Arabië

“Dave Chappelle stond vandaag in de pers met de uitspraak dat je hier vrijer kunt spreken dan in Amerika,” zei Maher tegen Louis C.K., die later die week zelf op hetzelfde festival zou optreden. Louis C.K. moest lachen en gaf toe: “Ik weet niet of dat waar is.” Waarop Maher droog en scherp antwoordde: “Oh, het is niet waar.”

Daar bleef het niet bij. Maher zette de aanval in: als Chappelle écht dacht dat Saoedi-Arabië vrijer is dan Amerika, “zou hij dat maar eens moeten testen door een stukje te doen over de profeet Mohammed.” Een opmerking die de kern van Mahers boodschap raakte: in een land waar kritiek op religie of politiek je letterlijk in de gevangenis kan brengen, is praten over “vrijheid” niet alleen misplaatst — het is ronduit belachelijk.

Louis C.K. probeerde de boel wat te relativeren door te wijzen op Chappelles geloof. “Het hangt er maar vanaf wie je bent en waar je over wilt praten,” zei hij. Maar dat veranderde weinig aan Mahers punt — Saoedi-Arabië is geen bastion van vrije meningsuiting, hoe je het ook wendt of keert.

Volgens The New York Times speelde Chappelle voor zo’n 6.000 mensen en gooide hij olie op het vuur met zijn uitspraak: “In Amerika zeggen ze tegenwoordig dat je wordt gecanceld als je iets over Charlie Kirk zegt. Ik weet niet of dat waar is, maar ik ga het uitvinden.” De zaal reageerde enthousiast toen hij eraan toevoegde: “Het is hier makkelijker om te praten dan in Amerika.”

Maar die “vrijheid” waar Chappelle het over had, is niets meer dan een façade. Het Riyadh Comedy Festival maakt deel uit van de PR-strategie van kroonprins Mohammed bin Salman om Saoedi-Arabië een modern en open gezicht te geven. Achter dat decor gaan echter beschuldigingen van marteling, censuur en moord schuil.

Chappelle staat bekend als een komiek die graag de grenzen van satire opzoekt, maar dit keer lijkt hij over zijn eigen principes te zijn gestruikeld. Zeggen dat Saoedi-Arabië meer vrijheid biedt dan Amerika, terwijl critici daar achter de tralies verdwijnen, is niet provocerend — het is naïef.

Maher vatte het perfect samen: als je in Riyadh écht alles mag zeggen, probeer dan eens een grap over de profeet. Dat Chappelle die uitdaging niet aandurfde, zegt alles. In Saoedi-Arabië is vrijheid van meningsuiting geen punchline. Het is een risico. En Chappelle heeft precies laten zien wie daar wél en wie daar níet de grap is.