Manga-vlag wordt wereldwijd protestsymbool onder Gen Z: "agressie en vastberadenheid"

Cultuur•19 nov , 14:00

In verschillende landen duikt steeds hetzelfde beeld op tijdens protesten van jongeren. Tussen rook, leuzen en politieoptredens wappert een eenvoudige zwart-witte vlag met een lachende schedel en een strohoed. Het is de Jolly Roger uit One Piece, de Japanse manga die sinds 1997 wereldwijd miljoenen lezers en kijkers heeft. Wat ooit een fictief piratensymbool was, groeit nu uit tot een teken van Gen Z-verzet.

De recente protesten in Nepal vormen een duidelijk voorbeeld. Terwijl het historische regeringscomplex Singha Durbar in brand stond, hingen demonstranten de Straw Hat-vlag aan de gouden hekken. De organisatoren wilden de beweging herkenbaar maken voor hun generatie. Protestleider Bikhyat Khatri zei tegen CNN dat de vlag „agressie en vastberadenheid symboliseert om alles weg te duwen wat in de weg staat.” Volgens hem houden veel jongeren in Nepal van anime en past dit symbool bij hun manier van communiceren.

Lees ook

De verwijzing naar One Piece komt niet uit de lucht vallen. Het verhaal draait om Monkey D. Luffy, een jonge piraat die onder zijn Straw Hat-vlag opkomt voor vrijheid en mensen die onderdrukt worden. Volgens manga-expert Andrea Horbinski is het logisch dat Luffy’s vlag wordt ingezet in politieke context. „Je kunt niet anders dan voor hem juichen,” zei ze tegen CNN.

Van Azië tot Latijns-Amerika

Het gebruik van de vlag beperkt zich niet tot Nepal. In Indonesië leidde het hijsen van de Straw Hat-vlag rond de onafhankelijkheidsdag zelfs tot politieke spanningen. Lokale autoriteiten beschuldigden demonstranten van opruiing. Amnesty International riep daarop de regering op om te stoppen met het onderdrukken van vrije expressie.

Ook in Mexico dook de manga-piratenvlag op. Duizenden jongeren trokken door Mexico-Stad om te protesteren tegen corruptie, drugsgeweld en een groeiende straffeloosheid. Tijdens de protesten braken hekken voor het Nationaal Paleis en volgden confrontaties met de politie. Al Jazeera meldde dat honderd agenten gewond raakten en twintig demonstranten werden gearresteerd.

Wanneer de democratie wordt misbruikt om uitsluiting te legitimeren, moeten burgers juist vasthouden aan hun eigen waarden. Daarom is het belangrijk luid te blijven zeggen dat abortus geen mensenrecht is - en dat echte democratie niet te koop is bij het kartel. Teken hier de verklaring.

Volgens communicatiewetenschappers is de aantrekkingskracht van dit soort popcultuursymbolen eenvoudig te verklaren. Ze zijn herkenbaar, visueel sterk en brengen een gedeelde boodschap over zonder ingewikkelde woorden. Professor Nuurrianti Jalli zei daarover dat deze symbolen „kunnen helpen om duidelijk te maken wat mensen proberen te zeggen, zonder dat ze het woord voor woord hoeven uit te leggen.”

Wat begon als een fictief piratenembleem verandert zo in een symbool van verzet. Jongeren gebruiken de Straw Hat-vlag niet uit nostalgie, maar als statement: zij willen gehoord worden. Het symbool reist van Nepal naar Indonesië, van Parijs naar Mexico-Stad.