Schotse bibliotheek haalt vrouwenrechtenboek uit expositie na woede LGBT-medewerkers

De NLS riep het publiek eerder op om boeken te nomineren voor een speciale tentoonstelling, bedoeld als “love letter” aan lezen en geletterdheid. Titels die een bepaald aantal stemmen haalden, zouden automatisch worden opgenomen in de tien maanden durende expositie. The Women Who Wouldn’t Wheesht haalde zelfs meer dan het dubbele van het vereiste aantal nominaties. Toch werd het boek geschrapt nadat interne LGBT-medewerkers van de NLS klaagden dat het “hate speech” zou bevatten.

Shah verdedigde haar beslissing met de woorden dat zij rekening moest houden met “de potentiële impact op belangrijke stakeholders” die anders “hun steun voor de tentoonstelling geheel zouden intrekken”.

De redacteuren van het boek, Susan Dalgety en Lucy Hunter Blackburn, stuurden een brief aan Shah waarin zij het besluit fel bekritiseerden. In een verklaring op X schreven zij: “Dit gaat over meer dan het boek. Dit is de erfenis van een decennium aan politiek leiderschap dat mensen die weigerden te conformeren aan het goedgekeurde narratief over sekse en genderidentiteit heeft gedemoniseerd.”

De controverse rond het boek is nauw verweven met het politieke debat in Schotland over genderwetgeving. Voormalig premier Nicola Sturgeon probeerde wetgeving door te voeren die transgender personen het recht zou geven hun geslachtsregistratie zelf te wijzigen. Dit leidde tot hevige kritiek van onder meer J.K. Rowling, die Sturgeon ooit een “destroyer of women’s rights” noemde.

In een interview op BBC Breakfast stelde Sturgeon dat “krachten aan de uiterste rechterzijde” het transgenderthema hebben “gepolitiseerd om rechten in het algemeen terug te dringen, of dat nu gaat om homorechten, minderheidsrechten of vrouwenrechten”. Rowling reageerde via X met de aankondiging dat zij Sturgeons memoires Frankly zou recenseren op haar website.

De kwestie legt een gevoelige zenuw bloot in Schotland. Tegenstanders van de verwijdering noemen het een gevaarlijk precedent voor openbare instellingen die onder druk van interne activistische netwerken politieke keuzes maken. Voorstanders stellen dat het schrappen van het boek noodzakelijk was om schade en uitsluiting van bepaalde groepen te voorkomen.

Feit blijft dat de National Library of Scotland nu midden in een storm van publieke discussie staat, waarbij de vraag centraal is: wie bepaalt welke stemmen gehoord worden — en welke het zwijgen wordt opgelegd?