Amazon pompt 1,4 miljard euro in Nederland: Amerikaanse reus wil binnen-één-dag-bezorging

Manager Eva Faict van Amazon Nederland noemt ons land “een belangrijke groeimarkt”. Volgens haar biedt de investering kansen voor klanten én ondernemers: snellere levering, meer technologische ondersteuning en betere zichtbaarheid op het platform.

Wat in eerste instantie klinkt als goed nieuws - meer gemak, meer keuze - roept tegelijkertijd belangrijke vragen op. Want als Amazon zijn greep op Nederland versterkt, wat betekent dat dan voor de Nederlandse markt, onze privacy én onze banen?

Het plan is helder: meer distributiecentra, meer pakketkluizen, en een nog beter georganiseerde infrastructuur. Amazon wil dat Nederlanders hun bestelling dezelfde dag nog ontvangen, net als in Duitsland of het Verenigd Koninkrijk.

Om dat te bereiken zal het bedrijf nieuwe logistieke netwerken aanleggen en lokale samenwerking zoeken met bezorgdiensten. Daarnaast wordt flink geïnvesteerd in kunstmatige intelligentie (AI) om verkopers te helpen hun productteksten te optimaliseren en zo meer te verkopen.

Maar dat alles komt niet zonder prijs. Amazon staat wereldwijd bekend om zijn harde werkomstandigheden, minimale marges voor externe verkopers en agressieve marktdominantie. In andere landen zagen kleinere webshops hun omzet kelderen zodra Amazon zijn logistieke spierballen liet zien.

Het gemak van “vandaag besteld, morgen in huis” lijkt aantrekkelijk - totdat de lokale economie eronder bezwijkt.

Bol.com, tot nu toe de onbetwiste marktleider, krijgt er nu een concurrent van formaat bij. Maar ook talloze kleinere webwinkels, van familiebedrijven tot nichehandelaren, zullen de gevolgen voelen.

Amazon is niet zomaar een winkel; het is een ecosysteem dat alles opslokt wat winst oplevert. Van elektronica tot boeken, van kleding tot boodschappen - het bedrijf weet markten te betreden, prijzen te drukken en vervolgens de spelregels te bepalen.

De vraag is dan ook of de Nederlandse overheid en toezichthouders voldoende alert zijn. Want als één partij straks het merendeel van onze online handel controleert, komt niet alleen de concurrentie in gevaar, maar ook de keuzevrijheid van consumenten.

Amazon zegt niet hoeveel banen de investering oplevert. Momenteel werken er in Nederland ruim duizend mensen bij het bedrijf - verspreid over kantoren in Amsterdam en Den Haag, en logistieke centra in Rozenburg en Almelo.

Critici wijzen erop dat Amazon in andere landen vaak met tijdelijke contracten en lage lonen werkt. De belofte van “banen” blijkt dan vooral tijdelijk, terwijl winst en data naar de Verenigde Staten verdwijnen.

Daar komt nog iets bij: de groei van Amazon Web Services (AWS), de cloudtak van het bedrijf, betekent dat steeds meer Nederlandse bedrijfsdata op Amerikaanse servers terechtkomen. Daarmee groeit de digitale afhankelijkheid van een buitenlandse speler.

Dat Amazon ons land een “belangrijke groeimarkt” noemt, is niet toevallig. Nederland is klein, goed verbonden, en technologisch geavanceerd - perfect om nieuwe logistieke modellen en AI-toepassingen te testen. Wat hier werkt, wordt daarna uitgerold naar de rest van Europa.

Met andere woorden: Nederland is geen eindbestemming, maar een proeftuin. En dat maakt de 1,4 miljard euro investering minder onschuldig dan het lijkt.

Amazon’s investering van 1,4 miljard klinkt als een impuls voor innovatie en werkgelegenheid. Maar onder de oppervlakte schuilt een andere realiteit: meer macht voor Big Tech, minder ruimte voor Nederlandse ondernemers en meer afhankelijkheid van buitenlandse datagiganten.

Nederland moet oppassen dat het niet opnieuw toeschouwer wordt in zijn eigen economie. Wat als “snellere bezorging” begint, kan eindigen in een monopolie dat onze markt, privacy en zelfstandigheid opslokt.

Het gemak van vandaag mag nooit de vrijheid van morgen kosten.