Afbeelding gemaakt met ChatGPT van OpenAI

Schande: 5,5% meer jongeren in bijstand terwijl horeca schreeuwt om personeel

Economie•28 nov , 12:30

De cijfers liegen niet meer. In vrijwel elke winkelstraat hangt een bordje “Personeel gezocht”. Horeca, logistiek, bouw, slagerijen, land- en tuinbouw — overal vacatures, overal tekorten. Werkgevers smeken om jonge handen.

En toch komt het CBS deze week met een cijfer dat haaks staat op dat beeld: 41.000 jongeren onder de 27 jaar zitten in de bijstand. Dat is 5,5% meer dan vorig jaar, terwijl het nog nooit zó makkelijk was om aan werk te komen.

De feiten op een rij

Jongeren in de bijstand (2025): 41.000
Stijging t.o.v. 2024: +5,5%
Totaal aantal mensen onder AOW-leeftijd in de bijstand: 408.000
In bijna alle sectoren is record-krapte op de arbeidsmarkt

Dit is dus geen economisch probleem. Er zijn banen in overvloed. Het is — zoals economen voorzichtig beginnen te zeggen — een mentaliteitsvraagstuk.

Waar gaat het mis?

Het gaat hier niet om mensen die niet kunnen werken, maar in grote mate om mensen die niet willen werken. Zowel bij jongeren met én zonder migratieachtergrond. Dit is dus geen etnisch verhaal, maar een maatschappelijk verhaal.

We hebben jongeren voortgebracht die:

Werk vooral zien als last in plaats van kans. Liever wachten op ‘de perfecte baan’ dan ervaring op doen. Leren dat ‘persoonlijke ontwikkeling’ boven verantwoordelijkheid staat. En in sommige gevallen überhaupt niet zijn opgegroeid met het idee dat werken normaal is

Een uitkering is van tijdelijke oplossing een levensfase geworden.

Wat wél duidelijk is: dit is geen opleidingsprobleem

Want ook jongeren mét diploma komen in de bijstand terecht. De kloof zit niet alleen in vaardigheden, maar in houding.

Jongeren die werken zijn gemiddeld financieel vrijer, doen ervaring op en ontwikkelen sociale vaardigheden Jongeren die niet werken, raken geïsoleerd, onzeker en afhankelijk, en komen vaak moeilijker uit die spiraal.

Wat zeggen werkgevers?

“Er zijn banen genoeg, maar geen motivatie.”
“We leiden om, maar ze blijven niet.”
“Sommigen melden zich niet eens op dag 1.”
“Tijdelijke contracten wél, verantwoordelijkheid liever niet.”

Ook opvallend: steeds meer werkgevers zien dat jongeren geen fulltime willen werken, zelfs als ze thuis wonen én geen financiële verplichtingen hebben.

De vraag die nu echt gesteld moet worden

Durven we als samenleving nog te zeggen dat werken normaal is? Of zijn we werk gaan zien als een optie — en bijstand als alternatief?

Vroeger was de bijstand een vangnet. Nu lijkt het steeds vaker op een wachtkamer zonder deur.

Help ons in de strijd tegen de geldverspilling! Vond u dit een goed artikel? De Dagelijkse Standaard blijft hameren op het belang van de Nederlandse burger. Geen blanco cheques voor het buitenland! Steun ons. Doneer vandaag nog via BackMe of maak uw bijdrage over op NL95RABO0159098327 t.n.v. Liberty Media. Samen houden we ze scherp!

Hoe verder?

Deze stijgende cijfers laten iets zien wat veel dieper zit dan alleen lonen of contractvormen. Er is sprake van:

Slappe verwachtingen in het onderwijs, te weinig nadruk op vakonderwijs en praktische vaardigheden. Een overheid die eerder compenseert dan motiveert en een samenleving die werken steeds minder als waarde ziet,.

Als er één les is uit de CBS-cijfers, dan is het deze:

Nederland heeft geen banentekort — Nederland heeft een tekort aan arbeidsmoraal.