Klimaatraad: kijk minstens 100 jaar vooruit bij grote projecten

DEN HAAG (ANP) - Om Nederland weerbaarder te maken tegen klimaatverandering, is het verstandig bij grote bouwprojecten vooraf minstens honderd jaar vooruit te kijken naar de klimaataspecten. Zo'n 'klimaatadaptatietoets' is een van de aanbevelingen van de Wetenschappelijke Klimaatraad (WKR).

"Het klimaat verandert sneller dan eerder werd verwacht en zorgt voor meer weersextremen: extreme hitte, zware regenbuien en langere periodes van droogte", legt de WKR uit in een advies. Nederland moet zich voorbereiden op de gevolgen, zoals tekorten aan zoetwater, een snellere zeespiegelstijging en verzilting in kustgebieden.

Dat betekent ook: al voor de bouw structureel bekijken welke effecten van klimaatverandering op infrastructuur, woningen en industrie te verwachten zijn. "Wat we nu bouwen, bepaalt de adaptatieopgave in de toekomst", schrijft de raad. Die wil voorkomen dat toekomstige kosten "worden afgewenteld op de samenleving".

Hoewel de overheid een belangrijke taak heeft, kan die ons "niet altijd volledig beschermen", waarschuwt de WKR. "Ook burgers en bedrijven moeten in actie komen." Dat doen ze tot op zekere hoogte al, maar de overheid kan beter duidelijk maken welke acties nodig zijn om schade door bijvoorbeeld overstromingen of droogte te voorkomen. "Maak informatie over klimaatrisico's van woningen voor iedereen toegankelijk. Zo kunnen mensen betere keuzes maken en kunnen banken en verzekeraars deze risico's verantwoord meewegen."

Het zal waarschijnlijk decennia duren voordat Nederland goed is aangepast. De raad vergelijkt dit met de Deltawerken, die ook tientallen jaren duurden om te voltooien.

Projecten waarbij de klimaatrisico's volgens de WKR ingeschat moeten worden, zijn bijvoorbeeld de bouw van hoogspanningsmasten, waterstofinstallaties en kerncentrales. "Veel van de nieuwe infrastructuur wordt voor vele decennia gebouwd", schrijven de onafhankelijke klimaatadviseurs. Ze raden aan ook altijd naar de omgeving te kijken, want via waterwegen zijn gebieden verbonden. "Een grote investering in de Rotterdamse haven kan zo grote gevolgen hebben voor een ander gebied, bijvoorbeeld in de Zeeuwse delta."

Als dichtbevolkte, laaggelegen delta is ons land "extra kwetsbaar" voor de gevolgen van klimaatverandering, benadrukt de raad. Dat probleem wordt echter niet door iedereen gevoeld. Juist doordat Nederland de afgelopen decennia goed tegen water was beschermd, "is het bewustzijn van klimaatrisico's onder veel Nederlanders laag".