Kunst in de vorm van kleding

Toen ik las dat het Amsterdam Museum een expostie ging wijden aan Fong Leng, een Nederlandse kunstenares/ontwerpster van Chinese afkomst, ging er een vaag belletje bij mij rinkelen. Ja, de naam zei me wel wat; was zij niet van die... laten we zeggen zeer opvallende en kleurrijke kledingstukken? Inderdaad. Grappig is dat mijn moeder, die toch echt geen kenner is als het op de modewereld aankomt, precies wist over wie ik het had toen ik terloops vertelde dat ik naar de tentoonstelling 'Fong Leng - Fashion & Art' was geweest. Ah, Fong Leng! Zij kleedde toch Mathilde Willink, de vrouw van die kunstenaar? Eh, ja, dat klopt. Het schijnt dat je in de jaren zeventig- die mijn moeder toch wat bewuster heeft meegemaakt dan ik-  grote kans had om in Amsterdam mevrouw Willink tegen het bevallige lijf te lopen, dat dan steevast gehuld was in een excentrieke creatie van mevrouw Fong Leng. Op deze manier zette zij zowel zichzelf als de ontwerpster in de spotlights en dat verschafte de beide dames alleen maar meer bekendheid, wat hen zeker geen windeieren heeft gelegd.

Carla Maria Fong Leng Tsang, zoals de ontwerpster voluit heet, werd in 1937 geboren in Rotterdam. In de jaren zeventig en tachtig maakte ze furore in de Nederlanse modewereld door deze min of meer op zijn kop te zetten; ze vond het eigentijdse modebeeld maar saai en grauw en wilde daar verandering in brengen. Eigenlijk was ze een soort omgekeerde Coco Chanel: waar deze aan het begin van de twintigste eeuw vrouwen bevrijdde van overdadige kleding en ze eenvoud schonk, daar wilde Fong Leng juist dat het allemaal wat uitbundiger werd. Nu kan ik veel zeggen als ik aan de kledingstijl uit de seventies en eighties denk, maar woorden als 'saai' en 'kleurloos' komen dan toch niet als eerste in mij op... Hoe het ook zij, Fong Leng deed er nog een schepje bovenop door met de meest fantastische creaties op de proppen te komen, die ze vaak presenteerde in spectaculaire modeshows op bijzondere locaties. Ze wordt niet voor niets de 'grande dame' of de 'diva' van de Nederlandse mode genoemd. Zelf zei ze over haar creaties dat ze kunst maakte in de vorm van kleding.

In 1971 opende ze Studio Fong Leng in de PC Hooftstraat te Amsterdam. En vergis u niet; dat was niet zomaar een duffe kledingzaak, maar een hippe ontmoetingsplek waar soms tot diep in de nacht werd gefeest. Het paste helemaal bij het imago van de ontwerpster, die intussen natuurlijk ook keihard werkte om de boel draaiende te houden. Typerend voor haar manier van werken is het vele experimenteren met verschillende materialen en de verrassende combinaties die daaruit voortkomen; met name het bewerken van leer is één van haar specialiteiten geworden. Ook laat ze zich graag inspireren door haar Chinese roots. Helaas moest Studio Fong Leng -ondanks het succes- in de jaren tachtig de deuren sluiten wegens financiële problemen, maar Fong Leng zelf is niet bij de pakken neer gaan zitten. Ze is vandaag de dag nog steeds actief als ontwerpster en houdt zich nu voornamelijk bezig met interieurdesign. Denk hierbij aan wandkleden, schilderijen en bankjes.

Vele ontwerpen van de kunstenares zijn inmiddels in musea beland. Zo had de eerder genoemde trouwe klant Mathilde Willink niet minder dan 37 stukken van Fong Leng in haar bezit en toen ze overleed hebben verschillende musea de creaties aangekocht op een veiling. Op de expositie in het Amsterdam Museum ziet u -over twee zalen verspreid- ontwerpen uit diverse museumcollecties, maar ook recent werk. Wat meteen opvalt bij binnenkomst zijn de vele kleuren en de Aziatische en Oosterse invloeden. De bezoeker kan zich vergapen aan een bonte verzameling van theatrale kostuums en fraai versierde kleden en poefjes. Je moet ervan houden, denk ik. Niet iedereen zal de uitgesproken kleding zelf aan durven trekken of de eigen luie stoel in willen ruilen voor een leren bankje met daarop een paar geborduurde -behoorlijk pissig kijkende- reptielen, maar je kunt niet anders dan bewondering hebben voor het vakwerk en de liefde waarmee alles in elkaar is gezet. Ik vond het jammer dat er niet meer zalen waren waar ik geïntrigeerd doorheen kon dwalen. De volgende keer een grotere tentoonstelling alstublieft!